Bebeklerde işitme testi, yenidoğanların duyma yetisini değerlendirmek için uygulanan hayati bir tarama yöntemidir. Erken teşhis edilmeyen işitme kayıpları, konuşma gelişiminden sosyal becerilere kadar çocuğun tüm yaşamını etkileyebilir. İşte bu süreçle ilgili ebeveynlerin bilmesi gerekenler:
İşitme Testi Neden Kritiktir?
İlk 6 ay, bebeğin dil gelişimi için en hassas dönemdir. İşitme kaybı fark edilmezse, beyindeki işitsel yollar tam olarak gelişemez. Araştırmalar, 3 aydan önce teşhis alan bebeklerin konuşma becerilerinin yaşıtlarına yakın seviyede olduğunu gösteriyor.
Test Türleri ve Uygulama Yöntemleri
-
Otoakustik Emisyon (OAE) Testi:
- Kulak kanalına yerleştirilen probla iç kulağın seslere verdiği yanıt ölçülür.
- Ağrısız ve 5 dakika süren bu test, taramalarda ilk basamaktır.
-
ABR (İşitsel Beyin Sapı Yanıtı) Testi:
- Bebeğin kafasına elektrotlar bağlanır, kulaklıklardan verilen seslere beynin tepkisi kaydedilir.
- Derin uykuda veya sakinken yapılır, 15-30 dakika sürer.
-
Davranışsal Odiyometri:
- 6 aydan büyük bebeklerde seslere baş çevirme veya göz kırpma gibi tepkiler gözlemlenir.
Ne Zaman Yapılmalı?
- Yenidoğan Taraması: Doğumdan sonraki ilk 1 ay içinde
- Risk Grubundaki Bebekler: Ailede işitme kaybı öyküsü, düşük doğum ağırlığı (<1500 gr), yoğun bakımda kalma gibi durumlarda
- Şüpheli Belirtiler Varsa: Yüksek sese tepki vermeme, 6 ayda heceleme yapmama
Test Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Bebeğin test sırasında sakin olması için karnının tok olması
- Ortamın sessizliğinin sağlanması
- Test öncesi kulak kanalının temizlenmesi (kulak kiri sonuçları bozabilir)
Sonuçlar Nasıl Değerlendirilir?
- "Geçti" Sonucu: Normal işitme seviyesi (20 dB altı)
- "Refer" Sonucu: Tekrar test veya ileri inceleme gerekliliği
- İleri Tetkikler: KBB uzmanı değerlendirmesi, timpanometri, odyolojik takip
İşitme Kaybı Tespit Edilirse
- İşitme Cihazı: 3 aydan itibaren uygulanabilir
- Koklear İmplant: İleri derece kayıplarda 12 ay sonrası önerilir
- Erken Müdahale Programları: İşitme eğitimi ve konuşma terapisi
Ebeveynler İçin Uyarı İşaretleri
- 3 aylıkken ani seslerle irkilmeme
- 6 aylıkken ses kaynağına dönmeme
- 12 aylıkken "mama", "baba" gibi basit kelimeleri söyleyememe
- Televizyon sesini aşırı açma ihtiyacı
Türkiye’deki Uygulamalar
Sağlık Bakanlığı’nın "Yenidoğan İşitme Tarama Programı" kapsamında tüm devlet hastanelerinde ücretsiz test yapılmaktadır. Tarama oranları son 5 yılda %92’ye ulaşmıştır.
