Bebeklerde alerji testi, gıda, polen veya ev tozu gibi alerjenlere karşı vücudun verdiği tepkilerin belirlenmesi için kritik önem taşır. Bu testlerin hangi yaşta yapıldığı, hangi yöntemlerin kullanıldığı ve ebeveynlerin dikkat etmesi gerekenler hakkında detaylı bilgiler:
Alerji Testi Ne Zaman Yapılmalı?
Bebeklerde alerji testi, belirtiler ortaya çıktığında başvurulan bir yöntemdir. İnek sütü alerjisi gibi gıda kaynaklı reaksiyonlar genellikle 3-6 aylıkken kendini gösterir. Test için ideal yaş, semptomların şiddetine göre değişmekle birlikte 6 aydan sonra önerilir. Cilt testleri 1 yaş üstünde daha güvenilir sonuç verirken, kan testleri her yaşta uygulanabilir.
Hangi Belirtiler Test Gerektirir?
- Cilt Reaksiyonları: Kurdeşen, egzama veya yüzde şişme.
- Sindirim Sorunları: Tekrarlayan kusma, ishal veya kanlı dışkı.
- Solunum Sıkıntısı: Hırıltılı nefes, kronik öksürük.
- Anafilaksi: Nadir görülen ancak acil müdahale gerektiren şiddetli reaksiyonlar.
Alerji Testi Yöntemleri
- Deri Prick Testi: Cilt üzerine alerjen damlatılarak tepki ölçülür. 1 yaş üstü bebeklerde tercih edilir.
- Kan Testi (IgE): Serumda alerjenlere özgü antikorların seviyesi ölçülür. Her yaşta yapılabilir.
- Eliminasyon Diyeti: Şüpheli gıdaların diyetten çıkarılıp yeniden eklenmesiyle reaksiyon gözlemlenir.
- Yama Testi: Kontakt dermatit şüphesinde cilde alerjen bant yapıştırılır.
Test Öncesi Hazırlık
- Antihistaminik Kesimi: Testten 5-7 gün önce antihistaminik ilaçlar bırakılmalı.
- Cilt Temizliği: Test bölgesi sabunlu suyla yıkanmalı, krem sürülmemeli.
- Açlık: Kan testi için aç olmak gerekmez, ancak bebeğin tok olması huzursuzluğu azaltabilir.
Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?
- Pozitif Sonuç: Alerjenle temas sonucu ciltte kızarıklık veya kan testinde yüksek IgE seviyesi.
- Negatif Sonuç: Alerji olmadığını gösterir, ancak klinik belirtiler varsa test tekrarlanabilir.
- Yalancı Pozitif/Negatif: Bebeklerde bağışıklık sistemi tam gelişmediği için yanıltıcı sonuçlar görülebilir.
Riskler ve Sınırlamalar
Deri testleri nadiren anafilaksiye yol açabilir. Bu nedenle testler hastane ortamında yapılmalıdır. Kan testleri daha güvenli olsa da sonuçların çıkması 3-7 gün sürebilir.
Ebeveynlere Öneriler
- Alerji şüphesinde kendi kendine diyet değişikliği yapmayın.
- Test sonuçlarını çocuk alerji uzmanıyla birlikte değerlendirin.
- Emziren anneler, bebekte alerji varsa diyetlerinden şüpheli gıdaları çıkarmalı.
Sık Sorulan Sorular
- Test acı verir mi? Deri testleri hafif kaşıntı yapabilir, ağrılı değildir.
- Sonuçlar ne kadar güvenilir? Pozitif sonuçların %60-70’i klinik bulgularla uyumludur.
- Tekrar test gerekir mi? Bebek büyüdükçe alerjiler değişebilir, 1-2 yıl sonra test yenilenebilir.