Bebeklerde alerji, bağışıklık sisteminin belirli maddelere aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkan yaygın bir sorundur. Bu durum, ebeveynlerin en çok merak ettiği "Alerji ne zaman geçer?" sorusunu beraberinde getirir. Alerjinin iyileşme süreci, türüne, şiddetine ve çevresel faktörlere göre değişkenlik gösterir. İşte bebeklerde alerjiyle ilgili bilinmesi gerekenler:
Bebeklerde Sık Görülen Alerji Türleri
Bebeklerde en sık karşılaşılan alerji türleri gıda alerjileri, atopik dermatit (egzama) ve solunum yolu alerjileridir. İnek sütü, yumurta ve fıstık gibi gıdalar erken dönemde alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. Atopik dermatit ise genellikle ciltte kızarıklık, kaşıntı ve pullanma ile kendini gösterir.
Alerjinin Geçme Süresini Belirleyen Faktörler
- Alerji Türü: Gıda alerjilerinin %60-80’i 3-5 yaş arasında kaybolurken, solunum yolu alerjileri (polen, ev tozu akarı) daha uzun sürebilir.
- Genetik Yatkınlık: Ailede alerji öyküsü varsa, iyileşme süresi uzayabilir.
- Erken Teşhis ve Tedavi: Doktor kontrolünde uygulanan diyet ve ilaç tedavisi, semptomları hafifletir.
Gıda Alerjileri Ne Zaman Geçer?
İnek sütü alerjisi olan bebeklerin %50’si 1 yaşında, %75’i 3 yaşında bu alerjiyi atlatır. Yumurta alerjisinde ise %70’e varan oranda 5-7 yaş arasında tolerans gelişir. Ancak kabuklu deniz ürünleri veya fıstık alerjisi gibi durumlar yetişkinlikte de devam edebilir.
Atopik Dermatit (Egzama) Süreci
Egzama genellikle bebeklik döneminde başlar ve çoğu vakada 2-3 yaş arasında hafifler. Ancak cilt kuruluğu ve hassasiyet ergenlik dönemine kadar sürebilir. Nemlendirici kullanımı ve tetikleyicilerden kaçınmak (sert sabunlar, sentetik kumaşlar) iyileşmeyi hızlandırır.
Solunum Yolu Alerjileri ve Uzun Vadeli Etkiler
Polen veya ev tozu akarına bağlı alerjik rinit, genellikle kalıcı olabilir. Ancak immünoterapi (alerji aşısı) gibi tedavilerle semptomlar kontrol altına alınabilir. Astım ile ilişkili alerjilerde ise düzenli ilaç kullanımı ve çevresel önlemler önem taşır.
Alerjiyi Hafifletmek İçin Pratik Öneriler
- Gıda Alerjilerinde: Alerjen gıdaları diyetten çıkarın ve doktor kontrolünde yeniden deneyin.
- Cilt Bakımı: Hipoalerjenik nemlendiriciler ve seramid içeren ürünler kullanın.
- Ev Ortamı: Toz akarlarına karşı anti-alerjik yatak kılıfları ve HEPA filtreli hava temizleyiciler tercih edin.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Alerjik reaksiyonlar (nefes darlığı, dil şişmesi) ani başladığında,
- Egzama enfekte olduğunda (iltihaplı, sarı kabuklu yaralar),
- Büyüme geriliği veya uyku problemleri geliştiğinde acilen uzmana danışılmalıdır.
Alerji Testleri ve Takip
Deri prick testi veya kan testleri (IgE) ile alerjenler belirlenebilir. Testler genellikle 6 aylıktan sonra yapılır. Pozitif çıkan alerjilerde, 1-2 yıl aralıklarla tekrar test edilerek tolerans gelişip gelişmediği kontrol edilir.
Sonuç Olarak
Bebeklerde alerji, çoğunlukla zamanla hafiflese de bazı türler yetişkinlikte de devam edebilir. Erken müdahale, doğru tedavi ve tetikleyicilerden kaçınmak, süreci olumlu yönde etkiler. Sabırlı olmak ve doktor takibini aksatmamak en doğru yaklaşımdır.
