Alkol intoksikasyonu (zehirlenmesi), kısa sürede aşırı alkol tüketimine bağlı olarak merkezi sinir sisteminin baskılanması sonucu ortaya çıkan hayati tehlike taşıyan bir durumdur. Kan alkol konsantrasyonunun (BAC) 0.08%’i geçmesiyle belirtiler şiddetlenir; 0.40% üzerindeki değerler ölümcül olabilir.
Alkol Zehirlenmesinin Kritik Belirtileri
- Bilinç bulanıklığı veya tam kaybı
- Solunumun yavaşlaması (dakikada 8’den az nefes)
- Ciltte solukluk veya morarma (siyanoz)
- Vücut ısısında düşme (hipotermi)
- Kontrol edilemeyen kusma
- Nöbet geçirme
- Pupillerde (göz bebekleri) düzensizlik
Acil Müdahale Protokolü
- Solunum Yolu Güvenliği: Hastayı yan pozisyona getirerek kusmukla boğulma riski önlenir.
- Yaşamsal Bulgular: Nabız, solunum sayısı ve bilinç düzeyi 5 dakikada bir kontrol edilir.
- Tıbbi Yardım: 112 acil servis aranır ve hastanın tüketim bilgileri (alkol tipi/miktarı) aktarılır.
- Hipotermi Önlemi: Battaniyeyle vücut ısısı korunur; alkol metabolizması soğukta yavaşlar.
Tıbbi Tedavi Süreci
- Damar Yolu Açma: Sıvı-elektrolit dengesini düzeltmek için serum fizyolojik verilir.
- Vitamin Takviyesi: Tiamin (B1 vitamini) Wernicke ensefalopatisi riskini azaltır.
- Mide Lavajı: Son 30 dakikada alkol alımı varsa uygulanır.
- Diyaliz: BAC >0.60% olan vakalarda hayat kurtarıcıdır.
Komplikasyon Riskleri
- Aspirasyon Pnömonisi: Kusmuk materyalinin akciğere kaçması
- Hipoglisemi: Alkolün karaciğer glikojen depolarını tüketmesi
- Kardiyak Arrest: Aşırı alkol kalp ritmini bozar
- Beyin Ödemi: Santral sinir sistemi hasarına bağlı
Yanlış Bilinen İlk Yardım Yöntemleri
❌ Soğuk duş: Hipotermi riskini artırır
❌ Kahve içirme: Dehidrasyonu şiddetlendirir
❌ Yürütme: Düşme ve travma riski doğurur
Korunma Stratejileri
- Saatte 1 standart içkiyi geçmeyin (1 bira = 1 kadeh şarap = 1 duble rakı).
- Tok karnına tüketin ve her içkinin yanında 1 bardak su için.
- İlaç-alkol etkileşimlerine dikkat edin (özellikle antidepresan ve ağrı kesiciler).
Uzun Dönemde Yapılması Gerekenler
- Tekrarlayan zehirlenmelerde alkol bağımlılığı değerlendirmesi
- Karaciğer fonksiyon testleri ve nörolojik muayene
- Psikiyatrik destek ve danışmanlık
