Alerji testleri, vücudun belirli maddelere karşı aşırı tepki verip vermediğini anlamak için kullanılan önemli tanı araçlarıdır. Kan testleri (özellikle spesifik IgE ölçümü), cilt testlerine alternatif olarak sıkça tercih edilir. Peki bu test sonuçları nasıl değerlendirilir? İşte adım adım bir rehber:

Alerji Testi Türleri ve Kan Testinin Rolü
Alerji tanısında deri prick testi, yama testi ve kan testleri kullanılır. Kan testleri, bağışıklık sisteminin ürettiği IgE antikorlarının miktarını ölçer. Özellikle cilt testi yapılamayan durumlarda (egzama, gebelik) veya antialerjik ilaç kullanımı devam ederken tercih edilir.

Test Sonuçlarını Okurken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Total IgE Değeri: Kandaki toplam IgE seviyesini gösterir. Normal aralık genellikle 0-100 IU/mL’dir. Yüksek IgE (<1000 IU/mL), alerji, parazit enfeksiyonu veya nadiren immün yetmezlik habercisi olabilir.
• Spesifik IgE (sIgE): Belirli bir alerjene (polen, ev tozu akarı) karşı üretilen antikor miktarını ölçer. 0.35 kUA/L’nin üzeri pozitif kabul edilir.
• Sınıflandırma:
  • 0.00-0.34 kUA/L: Negatif
  • 0.35-0.69: Düşük düzey
  • 0.70-3.49: Orta
  • 3.50-17.49: Yüksek
  • 17.50+: Çok yüksek

Yanlış Pozitif/Negatif Sonuçları Etkileyen Faktörler

• Kross Reaktivite: Benzer protein yapısına sahip alerjenlerde yanlış pozitiflik görülebilir (Örnek: Huş ağacı poleni ile elma alerjisi).
• İlaç Etkileşimleri: Kortizon veya immünosupresif ilaçlar IgE seviyelerini düşürebilir.
• Testin Zamanlaması: Alerjik reaksiyondan hemen sonra yapılan testlerde IgE yüksek çıkabilir.

Sonuçların Klinikle Nasıl Uyumlandığı Önemli
Test sonuçları tek başına tanı koydurmaz. Örneğin, polene karşı yüksek sIgE değeri olan bir kişide bahar aylarında hapşırık, göz kaşıntısı gibi semptomlar yoksa klinik alerji olmayabilir. Bu nedenle hekimler, hastanın öyküsü ve fizik muayene bulgularını testlerle birleştirerek değerlendirme yapar.

Çocuklarda ve Yetişkinlerde Farklılıklar
Çocuklarda total IgE değerleri yaşla birlikte artar. 1 yaş altında 15 IU/mL’ye kadar normal kabul edilirken, bu değer ergenlikte 200 IU/mL’ye çıkabilir. Yetişkinlerde ise yüksek IgE genellikle alerji veya kronik enfeksiyonla ilişkilidir.

Takip ve Tedavi Planlaması
Pozitif çıkan alerji testlerinde, alerjenden kaçınma stratejileri ve semptomatik tedavi (antihistaminikler) önerilir. İmmünoterapi (alerji aşısı) gibi kökten çözümler ise orta-yüksek düzeyde duyarlılığı olan hastalarda düşünülür.

Hangi Durumlarda Test Tekrarlanmalı?

• Alerji semptomları değiştiğinde
• Tedaviye rağmen şikayetler devam ediyorsa
• Çocuklarda büyüme ile birlikte alerji profili değişebileceğinden