Serum albumin, karaciğerde sentezlenen ve kan plazmasının en önemli proteinlerinden biridir. Vücuttaki toplam proteinlerin yaklaşık %60’ını oluşturur. Besinlerle alınan amino asitler kullanılarak üretilen bu protein, osmotik dengenin sağlanmasından hormonların taşınmasına kadar pek çok hayati işlevde rol oynar. Bu yazıda, serum albuminin görevlerini, düşüklüğünün nedenlerini ve tedavi yöntemlerini detaylı bir şekilde ele alacağız.

Serum Albuminin Temel Görevleri

• Osmotik Basıncın Düzenlenmesi: Kan damarları içindeki sıvı dengesini koruyarak ödem oluşumunu engeller.
• Besin ve İlaç Taşınması: Yağ asitleri, hormonlar, vitaminler ve bazı ilaçlar albumin molekülüne bağlanarak taşınır.
• Antioksidan Etki: Serbest radikalleri nötralize ederek hücre hasarını önler.
• Asit-Baz Dengesi: Kan pH’ının stabil kalmasına katkıda bulunur.

Serum Albumin Düşüklüğünün Nedenleri
Serum albumin seviyesinin normal aralığı 3.5-5.5 g/dL’dir. Bu değerlerin altındaki seviyeler, genellikle altta yatan ciddi sağlık sorunlarına işaret eder. Düşüklüğün en yaygın nedenleri şunlardır:

• Karaciğer Hastalıkları: Siroz, hepatit veya karaciğer yetmezliğinde sentez kapasitesi azalır.
• Böbrek Hastalıkları: Nefrotik sendromda idrarla aşırı protein kaybı görülür.
• Kronik Enflamasyon: Uzun süreli enfeksiyonlar veya otoimmün hastalıklar albumin üretimini baskılar.
• Yetersiz Beslenme: Protein alımının düşük olduğu durumlarda sentez için yeterli amino asit bulunmaz.

Serum Albumin Düşüklüğünün Belirtileri
Düşük albumin seviyeleri, vücutta sıvı birikimine ve diğer sistemik sorunlara yol açar:

• Ödem: Bacaklarda, karında veya yüzde şişlik (özellikle hipoalbüminemiye bağlı anazarka).
• Halsizlik ve Kas Kaybı: Protein eksikliği kas yıkımını artırır.
• Cilt Problemleri: Kuruluk, çatlaklar veya iyileşmeyen yaralar.
• Bağışıklık Zayıflığı: Enfeksiyonlara yatkınlık artar.

Teşhis Yöntemleri

• Kan Testi: Biyokimyasal panelde serum albumin düzeyi ölçülür.
• İdrar Tahlili: 24 saatlik idrarda protein atılımı değerlendirilir.
• Karaciğer ve Böbrek Fonksiyon Testleri: ALT, AST, kreatinin gibi parametreler incelenir.
• Görüntüleme: Ultrason veya BT ile karaciğer ve böbrek yapısı kontrol edilir.

Tedavi Yaklaşımları
Tedavi, altta yatan nedene yönelik planlanır. Örneğin siroz hastalarında albumin infüzyonu yapılırken, nefrotik sendromda immünsupresif ilaçlar kullanılır. Beslenme yetersizliği olanlara yüksek proteinli diyet ve amino asit takviyeleri önerilir.

Albumin Seviyesini Artırmak İçin Öneriler

• Günde 1.2-1.5 g/kg protein tüketin (örneğin 70 kg biri için 84-105 g).
• Kaliteli protein kaynakları (yumurta, balık, mercimek) tercih edin.
• Alkol tüketimini sınırlandırarak karaciğer sağlığını koruyun.
• Kronik hastalığı olanlar düzenli doktor kontrolüne gitmeli.

Risk Grupları ve Önlemler

• Karaciğer veya böbrek hastaları aylık kan takibi yaptırmalı.
• Vejetaryenler ve veganlar protein alımını çeşitlendirmeli.
• Yanık hastalarında albumin kaybı hızlı olduğundan erken müdahale kritiktir.