Varis, bacaklardaki toplardamarların genişleyip bükülmesiyle ortaya çıkan ve yaşam kalitesini düşüren bir damar hastalığıdır. Genetik yatkınlık, uzun süre ayakta durma ve hareketsizlik gibi faktörler varis oluşumunu tetikleyebilir. Ancak doğru yaşam tarzı değişiklikleri ve önlemlerle varis riskini azaltmak mümkündür.
Düzenli Egzersiz ve Hareket
Varis oluşumunu önlemenin en etkili yollarından biri düzenli fiziksel aktivitedir. Yürüyüş, yüzme veya bisiklet gibi bacak kaslarını çalıştıran egzersizler, kan dolaşımını hızlandırarak damarlardaki basıncı azaltır. Günde 30 dakika tempolu yürüyüş, özellikle uzun süre oturan veya ayakta çalışan kişiler için kritik önem taşır.
Bacakları Yüksekte Tutma Alışkanlığı
Gün içinde bacakların kalp seviyesinin üzerinde tutulması, kanın geri akışını kolaylaştırır. Dinlenirken bacakların altına yastık koymak veya öğle aralarında 10-15 dakika bacakları yukarı kaldırmak, damarlardaki şişliği ve ağrıyı önlemeye yardımcı olur.
Doğru Beslenme ve Kilo Kontrolü
Fazla kilo, bacak damarlarına ekstra yük bindirerek varis riskini artırır. Lifli gıdalar, C vitamini ve antioksidan bakımından zengin besinler (portakal, kivi, ıspanak) damar sağlığını korur. Tuz tüketimini sınırlamak ise ödem oluşumunu engeller.
Uygun Kıyafet ve Ayakkabı Tercihi
Dar pantolonlar veya beli sıkan kıyafetler kan dolaşımını yavaşlatır. Bunun yerine nefes alan kumaşlar ve düz tabanlı ayakkabılar tercih edilmelidir. Topuklu ayakkabılar haftada 2-3 günden fazla giyilmemelidir.
Kompresyon Çorapları Kullanımı
Doktor önerisiyle kullanılan kompresyon çorapları, bacaklardaki kan akışını düzenleyerek damar genişlemesini önler. Özellikle uzun yolculuklarda veya uzun süre ayakta kalınacak durumlarda bu çorapların kullanılması fayda sağlar.
Sigara ve Alkol Tüketiminden Kaçınma
Sigara, damar duvarlarını zayıflatarak varis oluşumunu hızlandırır. Alkol ise damarlarda genişlemeye yol açtığı için tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Sıcak Ortamlardan Uzak Durma
Sauna, kaplıca veya uzun süreli sıcak banyolar damarların genişlemesine neden olur. Bunun yerine bacaklara soğuk su uygulamak damar tonusunu artırır.
Doktor Kontrollerini İhmal Etmeme
Ailede varis öyküsü varsa veya bacaklarda şişlik, ağrı gibi erken belirtiler hissediliyorsa, düzenli olarak kalp damar cerrahisi uzmanına başvurulmalıdır. Erken dönemde başlanan tedaviler, ilerlemeyi durdurabilir.
