Testiste su toplanması (hidrosel), testisleri çevreleyen zarlar arasında sıvı birikmesiyle oluşan yaygın bir durumdur. Yenidoğan bebeklerde %10, yetişkinlerde ise özellikle 40 yaş üstü erkeklerde sık görülür. Genellikle ağrısız seyretmesine rağmen, büyük boyutlara ulaştığında rahatsızlık verebilir.
Hidroselin Başlıca Nedenleri
- Doğumsal Faktörler: Yenidoğanlarda karın zarıyla testis torbası arasındaki kanalın kapanmaması
- Enfeksiyonlar: Epididimit veya orşit gibi iltihapların sıvı üretimini artırması
- Travmalar: Testis bölgesine alınan darbeler veya ameliyat sonrası komplikasyonlar
- Tümörler: Testis kanserinin lenf dolaşımını engellemesi
- Böbrek Yetmezliği: Diyaliz hastalarında sıvı dengesizliğine bağlı gelişim
Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
- Fiziksel Bulgular: Skrotumda tek veya çift taraflı ağrısız şişlik, ışık geçiren yapı
- Ayırıcı Tanı: Fizik muayenede "transilluminasyon" testi (ışıkla inceleme)
- Görüntüleme: Ultrasonla fıtık, kist veya tümör ayrımı
- Laboratuvar: Enfeksiyon şüphesinde kan ve idrar testleri
Tedavi Yaklaşımları
-
Takip ve Gözlem:
- Yenidoğanlarda ilk 1 yıl kendiliğinden düzelme oranı %80
- Küçük ve şikayete yol açmayan hidroselerde 6-12 aylık izlem
-
Cerrahi Müdahale (Hidroselektomi):
- Lokal veya genel anestezi altında skrotal kesi
- Sıvı dolu kesenin çıkarılması veya ters çevrilip dikilmesi
- İşlem sonrası 48 saat buz kompresi ve 2 hafta ağır kaldırmama
-
Aspirasyon ve Skleroterapi:
- İğneyle sıvı boşaltımı sonrası sklerozan madde enjeksiyonu
- Nüks oranı yüksek (%25-50) olduğundan sınırlı kullanım
Komplikasyonlar ve Riskler
- Ameliyat Sonrası: Hematom (%5), enfeksiyon (%2), testis atrofisi
- Tedavi Edilmeyen Olgular: Skrotumda dev boyutlara ulaşarak yürüme zorluğu
- Akut Ağrılı Şişme: Hidrosel torsiyonu acil cerrahi gerektirir
Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?
- Skrotum çapında ani artış
- Ateş, kızarıklık veya şiddetli ağrı eşlik etmesi
- Şişliğin sert ve düzensiz olması (tümör şüphesi)
- İdrar yaparken yanma veya sık idrara çıkma
Korunma Yöntemleri
- Testis travmalarından kaçınmak (sporda koruyucu donanım)
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı korunma
- Diyaliz hastalarında sıvı alımı kısıtlamasına uyum
Sık Sorulan Sorular
- Doğurganlığı Etkiler mi? Hidrosel direkt kısırlık yapmaz ancak altta yatan neden (enfeksiyon vb.) etkileyebilir.
- Tekrarlar mı? Cerrahi sonrası nüks oranı %1’in altındadır.
- Egzersiz Kısıtlaması: Ameliyat sonrası 4 hafta ağır spor yasaklanır.
