Tenisçi dirseği (lateral epikondilit), ön kol kaslarının dirsek dış kısmına yapıştığı bölgedeki tendonların aşırı kullanım veya zorlanma sonucu hasar görmesiyle ortaya çıkan ağrılı bir durumdur. Adı tenisle ilişkili olsa da, boyacılar, marangozlar veya sürekli klavye kullananlar gibi tekrarlayan el/kol hareketi yapan herkeste görülebilir.
Tenisçi Dirseğinin Nedenleri
Dirseğin dış kısmındaki tendonlar, bileği ve parmakları yukarı kaldıran kaslara bağlanır. Bu tendonların aşırı zorlanması, mikro yırtıklara ve inflamasyona yol açar. Risk faktörleri arasında:
- Tenis, badminton gibi raket sporları (özellikle tekniği hatalı backhand vuruşları),
- Sürekli tornavida kullanma, boya yapma gibi mesleki aktiviteler,
- Klavye/mouse kullanımı,
- Ani ve zorlayıcı kol hareketleri yer alır.
Belirtiler ve Tanı
- Dirseğin dış kısmında yanma hissi ve keskin ağrı,
- Kavrama gücünde azalma (bardak tutarken zorlanma),
- Sabahları dirsekte sertlik hissi,
- Ağrının önkola ve bileğe yayılması.
Tanı için fizik muayene (koin testi: bileği dirence karşı yukarı kaldırma) ve ultrason/MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır.
Tedavi Yöntemleri
- Dinlenme ve Aktivite Modifikasyonu: Ağrıyı tetikleyen hareketlerden kaçınılmalı.
- Soğuk Uygulama: Şişliği azaltmak için günde 3-4 kez 15 dakika buz masajı.
- Bantlama veya Dirseklik: Ön kola takılan "epikondilit bandı" tendonlardaki yükü azaltır.
- Fizik Tedavi: Eksentrik egzersizler (aşağıda detaylı), ultrason ve lazer tedavisi.
- Enjeksiyonlar:
- Kortizon: Kısa süreli rahatlama sağlar ancak tendonu zayıflatabilir.
- PRP (Trombositten Zengin Plazma): İyileşmeyi hızlandırır, uzun vadeli etkilidir.
- Proloterapi: Deksroz enjeksiyonuyla tendon onarımı uyarılır.
- ESWT (Şok Dalga Tedavisi): Kan akışını artıran non-invaziv bir yöntem.
- Cerrahi: 6-12 ay tedaviye yanıt vermeyen vakalarda hasarlı tendon dokusunun temizlenmesi.
Etkili Egzersizler
Egzersizler ağrısız aralıkta yapılmalıdır.
- Eksentrik El Bileği Ekstansiyonu:
- Sağlam elinizle bir dambıl tutun, avuç içiniz yere baksın.
- Diğer elinizle bileğinizi yukarı kaldırın.
- 3 saniyede yavaşça aşağı indirin. Günde 3 set x 15 tekrar.
- Pronasyon/Supinasyon Direnç Egzersizi:
- Çekiç sapını tutun, ön kol masada düz durmalı.
- Avucunuz yere bakacak şekilde (pronasyon) ve yukarı bakacak şekilde (supinasyon) 10 tekrar.
- Masada Havlu Sıkma:
- Islak havlu dirsek yüksekliğindeki masaya konur.
- Avuç içiyle sıkıp bırakın. 3 set x 20 tekrar.
Korunma Yolları
- Raket sporlarında doğru teknik ve uygun raket seçimi,
- Tekrarlayan işlerde 30 dakikada bir 5 dakika mola,
- Bilgisayar kullanırken ergonomik mouse ve bilek desteği,
- Kol kaslarını güçlendiren düzenli egzersizler.
İyileşme Süreci
Tedaviye erken başlanırsa 4-6 haftada düzelme görülür. Kronik vakalarda iyileşme 3-6 ay sürebilir. Ameliyat sonrası tam toparlanma 4-6 ay gerektirir.
Hangi Doktora Gidilir?
Ortopedi ve travmatoloji uzmanları tanı ve tedaviyi yönetir. Fizik tedavi doktorları ve fizyoterapistler egzersiz programlarını planlar.