Süt Dişi Çekimi Nedir?
Her çocukta bulunan süt dişlerinin düşmemesi hâlinde, doktorun tedavi fikrine bağlı olarak süt dişi çekimi yapılması gerekli olabilmektedir.
Süt dişleri, her çocukta gelişim tipi farklı olduğundan dolayı ortalama süreler içerisinde ağız içerisinde belirir ve beklenen sürelerde ağızdaki yerini almaya başladığında da endişe duyulmasına gerek kalmaz. Süt dişleri, toplamda 20 adettir. Tıpkı kalıcı dişlerde görüldüğü gibi bu süt dişleri de köpek dişleri, kesici dişler ve süt azıları şeklinde çeşitlenir.
Süt dişlerindeki kök kısımları ise daha kısadır. Ayrıca daimi dişler çıkarken, o noktadaki süt dişlerinde erime meydana geldiği için bu dişlerin çekimleri de oldukça kolay ve pratik işlemlerle gerçekleşir. Bazen hastalara yalnızca yüzeysel anestezi uygulanması ile süt dişi çekim işlemleri mümkün olmaktadır.
Süt dişlerinin düşebilmesi için ise dişin tam alt kısmından, o bölge üzerine konumlanacak daimi dişlerin çıkması gerekir. Söz konusu daimi diş, alt kısımdan büyüme gösterdikçe süt dişi kök kısımları da erir ve neticede bu süt dişleri düşer. Eğer bu mekanizmayı bir şekilde bozabilecek olan bir durum mevcut ise o zaman süt dişi de düşmeyecek demektir. Düşmeyen süt dişi bulunması hâlinde, doktorun tedavi fikrine bağlı olarak süt dişi çekimi yapılması gerekli olabilmektedir.
Yetişkinlerde Süt Dişi Çekimi Nedir?
Yetişkinlerde süt dişi çekimi, düşmemiş ve sorun yaratan süt dişleri için uygulanan bir işlemdir. Öncelikle yetişkin bir bireyde düşmemiş süt dişi varsa, en kısa sürede incelenmesi ve müdahalenin planlanması gerekmektedir. Ağız içinde problemli süt dişleri bulunması hâlinde uygulanabilecek bazı yollar bulunmaktadır.
Buna göre alt kısımda eğer daimi diş gömülü durumdaysa, düşmemiş olan süt dişi çekilir ve alt kısımdaki daimi diş, bulunması gereken nokta üzerine getirilir. Ayrıca bu işlem için diş teli uygulanması, yani ortodontik tedavi yaklaşımı gerekli görülmektedir.
Bir başka ihtimalde eğer düşmemiş olan süt dişi sağlam durumdaysa, diş kök yapısı iyiyse ve hastanın ağız içini dengeleyebilecek kadar iyi durumda ise dişin çekilmemesi ve ağızda tutulması da bir çözüm olabilmektedir.
Yetişkinlerde düşmemiş olan süt dişinin sallanması ya da çürük hâlde olması ve alt kısımda bir diş olmaması durumunda ise süt dişi çekilir ve boşluk olan bölgeye ise implant yapılabilir.
Süt Dişi Çekimi Hangi Durumlarda Yapılır?
Süt dişi çekimi yapılan durumlar, genellikle başka tedavinin uygun olmadığı durumlardır. İşlemin yapılıp yapılmayacağına uzman diş doktoru tarafından karar verilmektedir. Çürük sorunu, bazı durumlarda dişin iç bölümündeki sinir-pulpa (canlı) bölüme kadar ilerleme göstererek, diş kök kısımlarından çene kemiği üzerine kadar varan bir iltihap oluşmasına yol açar. Çocuk hastanın yüz bölgesinde şişme olur ve şiddetli bir ağrı sıkıntısı yaşar. Böyle bir durumda süt dişinin ağızda tutulması ve çekilmemesi, çocuk hastanın sağlığı için oldukça yanlıştır. Buna göre süt diş çekimi şu tip şartlarda yapılmaktadır;
- Hastada huzursuzluk yaratan diş, eğer bir süt dişi ise ve bu dişin altından çıkan daimi dişin gelme zamanı yakın ise hiçbir sakınca olmadan süt dişimi çekimi yapılması gerekir. Bu tip bir durumda süt dişi çekimi işlemi yapılır.
- Ancak bu durumun aksine daimi dişin çıkma zamanı pek de yakın değilse ve daha varsa yine süt diş çekimi yapılır ve sonrasında kesinlikle çekilmiş diş yerine yer tutucu aparey konulur.
- Kalıcı bir diş için çekim işlemi öncesinde ise bu karar çok iyi şekilde değerlendirilip gözden geçirilmelidir. Yapılacak başka hiçbir şeyin olmadığı durumlarda yine diş çekimi işlemine başvurulmalıdır.
Süt Dişi Çekimi Nasıl Yapılır?
Süt dişi çekimi işlemi, doktorun gerekli incelemeleri sonrasında karar verilebilen bir işlemdir. Normal ve sağlıklı bir ağız ve diş gelişimi söz konusu olduğunda süt dişi çekimi düşünülmez. Ancak gerekli olması hâlinde süt diş çekimi prosedürü şu şekilde ilerlemektedir,
- Süt dişi çekimi için karar, ayrıntılı radyolojik ve klinik muayene sonrasında başka bir tedavi ya da çare bulunmadığı durumlarda verilir.
- Süt dişi çekimi için hastaya bazen yüzeysel olacak şekilde anestezi uygulanır. Gerekli ise lokal anestezi yapılır.
- Anestezinin kısa sürede etkisini göstermesi ardından gerekli diş çekimi materyalleri kullanılarak çekim işlemi gerçekleştirilir.
- Süt dişi çekimi yapılmasının ardından alttaki diş için gerekli olacak mesafenin sağlanması ve korunması amacıyla yer tutucu materyallerin uygulanması aşamasına geçilir.
- Bu noktada dişlerdeki çekim bölgesi ve çekim sayısı göz önüne alınarak hastalara hareketli veya sabit yer tutucular yapılır.
Diş Çekimi Yan Etkileri
Diş çekimi yan etkileri, çekim işlemi sırasında ve sonrasında oluşabilecek komplikasyon ve olumsuz etkilerdir. Buna göre diş çekimi sonrasında şu tip yan etkiler görülebilir;
- Birkaç gün kadar bir ev istirahati gerektirecek olan şişlik ya da rahatsızlık hissi,
- Çekim işlemi sonrasında oluşabilecek ağrı şikâyeti,
- Çekim işlemi sonrasında meydana gelebilecek enfeksiyon durumu,
- Çekim sonrası bölge üzerinde uyuşukluk hissi,
- Çekim sonrası çocuk hastada yüksek ateş belirtisi.
- Çekim sırasında alttaki daimi dişe zarar verilmesi
Hastanın sağlığı ve takibi açısından bu yan etkiler görüldüğünde ya da beklenmedik başka bir sorun meydana geldiğinde doktora başvurulmasında fayda vardır. Özellikle kanama meydana gelmesi, enfeksiyon, kalıcı uyuşukluk gibi durumlarda hekimin bilgilendirilmesi tavsiye edilir.
Süt Dişi Çekimi Sonrası
Süt dişi çekimi sonrası dikkat edilmesi gerekenler vardır. Bu noktada çocuk hastanın çekim işlemi sonrası süreçte sıkıntı yaşamaması ve tedavisinin doğru takibi açısından şunlara dikkat edilmesi gerekir;
- Çekim gerçekleşen bölge, uyuşuk durumda olacağı için çocuğun dudağını ya da yanağını ısırmaması adına ebeveyn tarafından gözlemlenmeli ve ısırmaması hususunda sürekli olarak uyarılmalıdır.
- Çekim işlemi ardından çekim bölgesine yerleştirilen gazlı bez tampon ortalama 15 ila 20 dakika ardından çıkarıp atılmalı ve onun yerine yeniden başka bir şey de konulmamalıdır. Bu noktada sürekli olarak kuru tampon konulması, bölgedeki kanamanın durmasını da geciktirmektedir.
- Çekim işlemi sonrasında çocuğun kendi tükürüğünü yutması gerekir. Tükürüğün dışarı doğru tükürülmesi ise kanamanın sürmesine yol açar. Yara bölgesinde meydana gelen pıhtının bozulmaması, hastada iyileşmenin başlaması açısından önemlidir. Ayrıca çekim alanının vakumlanmaması gerekmektedir.
- Çekim işlemi yapılan gün içerisinde sıcak bir şey yememek ve içmemek gerekmektedir.
- İşlem sonrası doktora danışmadan hastaya antibiyotik, ağrı kesici gibi ilaçlar verilmemesi gerekir. Ağrı kesiciler de yalnızca doktor tavsiyesi ile alınmalıdır.
Süt Dişi Çekimi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Süt dişleri zaten kendiliğinden düşmüyor mu? Tedaviye gerek var mı?
Süt dişleri, yaklaşık olarak 6 aylık dönem ve sonrası süreçte çıkmaya başlamaktadır. Buna göre 3 yaşına gelindiğinde ise neredeyse tüm süt dişleri tamamlanmış olur. Toplamda çocukların ağzında 20 tane süt dişi olması gerekmektedir. Bu süt dişlerinin değişim zamanı ise 6 yaşa denk gelir. Yani çocuk 6 yaşa geldiği zaman yavaş yavaş ağzındaki süt dişleri, yerini kalıcı olacak dişlere bırakmaya başlar. Ancak istisnai durumlar vardır ki; bazen süt dişi düşmez, bazen düşse de yerine yenisi gelmez ya da çürük olması sebebiyle vaktinden erken düşer. Bu gibi durumlarda farklı tedaviler gerekebilir.
Süt dişleri erken dönemde çekilir mi?
Süt dişlerinin erkenden tedavi edilmemiş olması, dişlerde meydana gelen enfeksiyon sorununun çene kemiği üzerine yayılmasına ve dişte apse meydana gelmesine yol açabilir. Eğer dişte meydana gelen enfeksiyon durumu, kanal tedavisi yapılarak iyileşemeyecek derecede yayılmışsa ve oluşan çürüğün neden olduğu madde kaybı, herhangi bir dolgu uygulanmayacak seviyede ise dişin çekilmesi gerekir. Bu noktada genelde ebeveynler, çocukların dişlerinin bu kadar küçükken, erkenden çekilmesinin doğru olup olmadığı konusunda endişeler duymaktadır. Ancak diş çekimini mecburi şekle getiren durumlar meydana geldiğinde, çocuk hastaların yaşı kaç olursa olsun, bu enfeksiyon sorununun daha ciddi noktalara varmaması için dişi kesinlikle çekilmelidir. Buradaki temel amaç da hastada enfeksiyonu sonlandırmak ve altından gelecek olan yeni ve daimi dişleri koruyabilmektir.
Süt dişi vaktinden erken çekilirse ne olur?
Süt dişi erken çekimi, normal değişme zamanından daha öncesinde çekilmiş olması anlamına gelir. Buna göre süt dişi, eğer normal değişme vaktinden öncesinde çekilirse, yapılan çekim işleminin hemen ardından dişlerdeki düzenin herhangi bir şekilde bozulmaması amacıyla yer tutucu yapılması oldukça önemli bir konudur. Yer tutucu uygulanmazsa komşu dişler bu durumda çekim boşluğuna doğru kayar. Bu ise alttan gelecek olan kalıcı dişlerin ihtiyaç duyduğu yeri daraltabilir. Bu yüzden de kalıcı dişlerde yer darlıkları, çapraşıklık gibi durumlar meydana gelebilmektedir.
Süt dişi çekimi ağrılı bir süreç mi?
Süt dişi çekimi, anestezi uygulanarak gerçekleştirilmektedir. Anestezi uygulanan bölge üzerinde hissizlik meydana geleceği için, işlem sırasında hastada herhangi bir ağrı sorunu da meydana gelmez. Süt dişlerinin kök kısımları daha kısa olur ve daimi dişlerin çıkması sırasında süt dişlerinde erime olduğu için bu dişlerin çekim işlemleri de oldukça basit olmaktadır. Bazen yalnızca yüzeysel tip bir anestezi yapılarak çekilmesi mümkün olabilmektedir. Çocuk süt dişlerinin çekim işlemi ardından yetişkinlerdeki gibi, çocuk hastaların da ortalama yarım saat kadar doktor tarafından verilmiş olan spancı ısırması istenir.
Yanlışlıkla daimi diş çekilirse yerine tekrar diş çıkar mı?
Yanlışlıkla daimi dişlerin çekimi yapılırsa, o dişlerin yerine tekrar yeni dişler çıkmamaktadır. Çekilmiş olan dişin ön kısmından ya da arka kısmından komşu olan dişler çekim boşluğuna doğru kayabilir ve bu nedenle yeniden diş çıktığı sanılabilir. Bu noktada çocuk bireylerde daimi dişlerin çekilmesi, hiç istenmeyen bir durumdur. Ancak çocuk, yapılacak bir daimi diş kanal tedavisi sonrası ya da farklı diş tedavi yöntemleri ile yeniden sağlıklı ağız yapısına kavuşamayacak ise o zaman söz konusu daimi dişin de çekilmesi gerekli görülebilmektedir.