Sürekli Geğirme

Sürekli Geğirme Nedir?

Toplum içerisinde bazı hareketler vardır ki kişi tarafından istemsiz dahi yapılsa bu ayıp olarak algılanır. Bu hareketlerden bir tanesi olan sürekli geğirme, insan midesinde mide kapasitesinden daha fazla hava birikmesi sonucunda bu havanın ağızdan dışarı atılması durumudur. Sesli bir şekilde gerçekleşen geğirme, ortama kötü bir kokunun yayılmasına sebep olur. Kişi bu gazı çıkardığının mahcubiyetini yaşarken istemsiz olarak gerçekleştiği içinde yapabilecek bir şey yoktur.

Geğirmek, sık sık yapılan bir durum değildir. Eğer ki kişide bu durum sürekli, her yemekten sonra devam ediyorsa o zaman altında başka sebeplerde aranmalıdır. Çünkü bazı hastalıkların ve organlardaki çalışma düzeninin bozulmasının sonuçları arasında geğirme olduğu bilinmektedir.

Sağlıklı bir insanda geğirme görülmesi son derece normaldir. Kadın ve erkek olarak ayrım yapılmaksızın her insanda bu durum görülebilir.   Ancak olağan durumdan başka bir hal aldı ve günlük yaşantıyı etkiledi ise o zaman altında sindirim sistemi bozukluğundan başlayarak daha bir sürü şey aranabilir.

Sürekli Geğirme Nedenleri Nelerdir?

İnsan vücudu pek çok sistemin ortaklaşa hareketiyle çalışır. Bu sistemlerden bir tanesinin bozulması (örneğin dolaşım, sindirim vs.) diğer sistemlerinde sağlıklı çalışmamasına neden olur. O nedenle geğirme altında yatan sebepler çok farklı şeyler olabileceği gibi çok farklı yerlere de gidebilir.

• Hava Girmesi: Sürekli geğirme hissi sebeplerinden en yaygın olanı vücuda ekstra bir hava girmesidir. Bu genellikle yemek yerken, pipet ile içecekler tüketilirken ve su içerken meydana gelir. Hızlı bir şekilde yapılan bu beslenmelerden sonra geğirme görülmesi son derece normaldir.
• Beslenme Düzeni: Düzenli bir şekilde beslenmeyen insanlarda geğirme görülmesi normaldir. Hazır gıdalarda bulunan yağlar, bekletilmiş ürünler insan midesi için zararlıdır. Bu besinlerin tüketilmesi sonrasında mide de hava birikir ve bu hava ağız yolu ile dışarı atılır.
• Sindirim Sistemi Rahatsızlıkları: Sindirim sisteminde ve midede var olan hastalıklarda geğirmenin tetikleyicilerinden bir tanesidir. Reflü, ülser vb. hastalıklara sahip olan kişilerde sürekli geğirme isteği görülür ve bu durum oldukça normaldir.
• Bağırsak Rahatsızlığı: Sürekli olarak kabızlık, ishal gibi rahatsızlıklarla mücadele eden kişilerde geğirme hadisesi de sıklıkla yaşanır. Geğirmenin sebeplerinden bir tanesi de bağırsaklarda yaşanan problemlerdir.
• Mide Rahatsızlığı: Geğirme temel olarak mide problemli bir sonuçtur. Mideye fazla gelen hava bir şekilde dışarı çıkmak ister ve bu ağız yolu ile olur. Midede gastropez, kanser gibi hastalıklar sonrasında geğirme oluşması gözlenir.
• Hamilelik Dönemi: Hamile bayanlarda projesteron isimli bir hormon çok fazla sayıda salgılanır. Bu hormon sindirim sisteminin çalışmasını yavaşlatır. Sistem yavaşlayınca içerideki besinler daha zor hazmedilmeye ve çıkan gazlarda kendisine yer bulamayarak ağızdan dışarı atılmaya başlar. Bu nedenle hamile kişilerde geğirme sıklıkla görülür.
• Çölyak Hastalığı: Glutene karşı alerjisi olan kişilerde görülen bu hastalık, bağırsak kaynaklı bir rahatsızlıktır. Bu hastalar glutenli besin tüketirlerse eğer sürekli geğirme gibi durumlar meydana gelir.
• Gazlı Yiyecek ve İçecekler: İçerisinde gaz olan yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi geğirme ile sonuçlanan durumlardandır. Özellikle lifli ve nişastalı yiyeceklerin tüketilmesi sonrasında bu duruma rastlanılır. Bağırsak fermente işlemi sonrasında gaz açığa çıkartır ve bu durum geğirmeye neden olur.

Geğirmek her insanda görülen bir rahatsızlıktır. Bir kişinin sağlıklı olup olmadığı bu rahatsızlıkla anlaşılamaz. Ancak her gün defalarca kez geğiren kişilerinde bir doktora giderek bunun sebebini öğrenmeleri kendi sağlıkları için iyi olacaktır.

Sürekli Geğirme Teşhisi

Sürekli olarak geğirme durumu gösteren hastalarda bu hastalığın altındaki neden teşhis edilir. Geğirme tek başına bir teşhis olacakken önemli olan buna neyin sebep olduğunu doğru bir şekilde tespit edebilmektir. Teşhis için:

• Kan Tahlili: Geğirmek pek çok şeyin belirtisi olabilir. Hastalar verecekleri kan tahlili sonrasında bu sebeplerin bir kısmını yok eder ve doktora belirli bir konuya odaklanması konusunda yardımcı olur. Kanda bulunan değerlerin tamamı bu şekilde kontrol edilir ve normal düzeyde olup olmadıkları anlaşılır.
• İdrar Tahlili: İnsanların idrarlarının tahlili yapılarak bağırsaklar hakkında bilgi sahibi olunur. Bunun yanında idrar yaparken yanma gibi durumlarda doktora önceden söylenmesi gereken belirtilerdendir.
• Dışkı Örneği: Yapılan testlerde alınan değerlere göre dışkı örneğine de ihtiyaç duyulabilir. Buradan alınan numunelerin tahlil edilmesi sonrasında vücutta hangi organda bir problem yaşandığı konusunda bilgi sahibi olunur.
• Endoskopi: Tahlil ve örneklerin sonucuna göre insanda mide, on iki parmak bağırsağı, kalın bağırsak gibi organlar kontrol edilir. Bunun için hastaya endoskopi yapılması gerekir. Bu durum sonucunda tanı net olarak konulur.
• Tomografi: İnsan vücudunda bulunan organlar tomografi çekilmesi sonucunda net bir şekilde incelenebilir. Geğirme neredeyse bütün organlarla ilişkili olabileceği için tomografi de geçerli teşhisi koymak için oldukça işe yarar.

Geğirme teşhisi oldukça karışık bir dizi işlem sonucunda net olarak konulabilir. Doktorun isteği doğrultusunda yukarıdaki teşhisler yeterli gelmezse eğer o zaman hastalık için daha farklı tahlillerde düşünülebilir.

Sürekli Geğirme Tedavisi

Geğirme nedeniyle doktora gidildiğinde bunun altındaki neden araştırılır. Bu neden çok kapsamlı bir araştırma sonucunda ortaya çıkartıldığı için tedavisi de çok farklı şekillerde görülebilir. En sık karşılaşılan tedavi yöntemleri şu şekildedir:

• İlaç Tedavisi: Yapılan teşhisler sonucunda mide, bağırsak, böbrek ve diğer organlarda görülebilecek sıkıntılar çerçevesinde ilaç tedavisi çözümleri kullanılabilir. Her bir organ için farklı ilacın iyi geldiği düşünüldüğünde onlarca farklı ilaç sürekli geğirme ve mide bulantısı tedavisi için kullanılabilmektedir.
• Antibiyotikler: Vücudun bakteriler ile savaşmasına yardımcı olan antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyon geçiren hastalarda kullanılır. Özellikle bağırsaktaki bakterilerin yoğunluğundan dolayı yaşanan geğirme hadisesi için antibiyotikte kullanılabilmektedir.
• Ameliyat: Geğirme altında yatan sebep ilaç, antibiyotik tedavisi ile geçirilemiyorsa eğer o zaman ameliyat son çare olarak hastanın karşısına çıkar. Bu durumda mide, bağırsaklar gibi boşaltım ve sindirim sistemi ile ilgili tüm ameliyatlar akla gelmelidir.

Sürekli Geğirme Tedavi Edilmezse

Tedavisi mümkün olan bu hastalıkta önemli olan sebebin ne olduğunu anlayabilmektir. Midede neden gaz birikimi olur sorusunun cevabı bulunabilirse eğer o zaman tedavi de kısa sürede gerçekleşir. Ancak hastalık tedavi edilmezse altında yatan sebepte tam olarak bulunamaz. O zaman çok daha ciddi durumlar ile karşılaşılabilir. Bu hastalığın altında yatan nedenler:

• Gastrit ise o zaman midede ülser oluşumuna neden olan HP bakterisi sayısı hızla artar. Buda midede enfeksiyon oluşmasına ve karın ağrılarına neden olur. Zaman içerisinde mide duvarının incelmesine ve delinmesine kadar daha ciddi vakaları ortaya çıkartır.
• Çölyak hastalığı ise bu hastalık sonucunda midede kramp girmesi, şişkinlik gibi problemler ortaya çıkar. Bu hastalığa dikkat edilmezse mide uzun süren kramplara tutulur ve başta sindirim sistemi olmak üzere pek çok organ ve sistem bu durumdan etkilenir.
• Gastroparez ise o zaman mide kasları daha hızlı bir şekilde zayıflamaya başlar. Bu durumda bir müddet sonra mide besinleri hiç sindiremez ve bu durumda insanlar vücut için gerekli olan vitamin, mineral vb. maddelerin hiçbirisini alamazlar.
• Mide Kanseri ise ve bu durum teşhis edilemezse insan hayatı riske girer. Bu durumdan şüphe edilmesi için hastalığın yanında kusma, bulantı ve ağrı gibi belirtilerde gözlenmesi gerekir.
• Projesteron hormonu ise bu hormon fazla salgılandığında sindirim sistemini yavaşlatır. Yavaşlayan sindirim sistemi ise yiyecekleri zamanında eritemez ve karın ağrısı, bulantı gibi pek çok sorun doğurabilir. Hormonun fazla salgılandığı zamanlar genellikle bayanların hamile olduğu zamanlardır.
• Laktoz hassasiyeti ise bu hormon normalden az salgılanıyor demektir. Laktozlu besinlerin içerisinde bulunan şekeri parçalamaya yarayan laktoz enzimi işlevselliğini kaybediyor demektir. Bu nedenle erken teşhis etmek ve tedavi altına alınmak önemlidir.

Aslına bakılırsa geğirme hastalığı neredeyse insan vücudundaki tüm sistemleri etkiler. Şiddeti, diğer belirtileri ve sıklığı gibi durumlar dikkate alınmalı ve en ufak şüphede doktora başvurulmalıdır. Şüphe durumunda erken davranmak erken teşhis konulmasına yarar ve bu durumda insan hayatı dahi kurtarabilir.

Sürekli Geğirmeye Ne İyi Gelir?

Sürekli geğirme ve yellenme halinde bulunan kişiler yaşamlarında bazı şeyleri değiştirirlerse eğer bu kimi zaman doğal yollarla geçebilir. Geğirme hastalığına iyi gelen ve vücudun düzgün çalışmasını sağlayan faktörler şunlardır:

• Kaliteli Beslenme: Geğirmek, çok yağlı ve şekerli gıdalarla beslenen kişilerde sıklıkla görülür. Sağlıklı beslenilmediğinin ilk belirtisi geğirme olarak ortaya çıkar. Bu durumda beslenme alışkanlığı kontrol edilmeli ve gerekirse yeni bir beslenme formatına geçilmelidir.
• Bitki Çayları: Anason ve zencefil gibi çayların geğirmeye karşı iyi geldiği bilinmektedir. Yemekten sonra yaşanan hazımsızlık durumlarına karşı özellikle anason tercih edilmelidir. Günde 3 defa ve tok karna tüketilen bu çaylar sonucunda eğer sorunun kaynağı hazımsızlık ise kısa sürede rahatsızlık sonlandırılabilir. Bunun yanında antienflamatuar etkisi ile bilinen nane çayı da tüketildiğinde sindirim sistemine iyi geldiği bilinmektedir.
• Spor Yapmak: Karına baskı yapmadan yavaş hareketler ile başlanan ve giderek ritmini arttıracak olan sporlar geğirmeye iyi gelir. Spor yapan kişiler karınlarını da çalıştırdıkları için bu sindirim sisteminin besinleri sindirmesine yardımcı olur. Böylelikle geğirme gibi sağlık sorunları ile daha az karşılaşılır.
• Terapiste Gitmek: Kimi zaman geğirme bir sağlık problemi olarak ortaya çıkmaz. Böyle durumlarda insanların sürekli olarak hava yuttuğu tespit edilir ve buda bir davranış bozukluğu olarak nitelendirilir. Doktorlar kimi zaman hastaları davranış veya konuşma terapistine yönlendirebilir.
• Diyet Yapmak: Mideye alabileceğinden fazla yemek göndermek kimi zaman sadece aşırı yemek ile alakalı olan bir durumdur. Hızlı bir şekilde kilo alan kişilerde mide ağrısı ve sürekli geğirme görülebilir. Böyle durumlarda kişinin diyet yapmaya başlaması doktorlar tarafından tavsiye edilir. 

Sürekli Geğirmeye Ne İyi Gelmez?

Sürekli geğirme dikkat edilmediğinde insanı toplum içerisinde dahi rencide edebilir. Beslenmeden yaşam alışkanlıklarına kadar çok farklı konulara dikkat etmesi gereken bu hastalar için şu maddeler kesinlikle yapılmaması grubuna girer.

• Kalitesiz, yağlı ve şekerli besinler geğiren kişilerin ilk olarak bırakması gereken şeylerdendir.
• Midenin sindirimde zorlanacağı besinlerden sonra hemen yeniden yiyecek tüketilmesi geğirmeyi arttıran nedenlerdendir.
• Gün içerisinde sürekli oturmak, yatar pozisyon beklemek gibi spor sayılacak aktivitelerin yapılmaması sürekli geğirmeye iyi gelmez.
• Gazlı içecekler ve kahve ile çayın çok tüketilmesi geğirmeyi arttıran nedenlerdendir.
• Hassas bir mideye sahip olan kişiler, tiksindikleri ve daha önceki deneyimleri sonucunda zor anlar yaşadıkları yiyecekleri yememelidirler.
• Uyku düzeni bozukluğu zamanla vücudun tüm sistemlerini derinden etkiler. Bu sindirim sistemini de etkilediği düşünülürse eğer o zaman geğirme problemi yaşayan kişilerin uyku düzenine dikkat etmesi gerekir.
• Yatmadan önce yenilen yiyeceklerde mideyi rahatsız eder. Mide uyku pozisyonunda dinlenmeye ve kendini yenilemeye çekilir. Bu zaman diliminde onu sabaha kadar meşgul etmek midenin dinlenmesine ve yenilenmesine fırsat tanınmamasını sağlar. Geğirmenin bir diğer kaynağı da yatmadan önce veya uyku arasında yenilen yiyeceklerdir.

Sürekli geğirme ve boğazda takılma hissi kimi zaman çok şiddetlenebilir. Böyle durumlarda önceden böyle bir şey yaşanıp yaşanılmadığı düşünülmeli ve ilk kez yaşanıyorsa hemen en yakın sağlık merkezine müracaat edilmelidir.

Sürekli Geğirme için İlaçlar

Doktorlar midede biriken gazın çabucak dışarı atılması ve tekrar birikimi önlemek için bir takım ilaçlara başvururlar. Bunlar eğer geğirmenin altında yatan neden bulunamazsa ve sadece gaz birikimine bağlanırsa kullanılan ilaçlardır.

• Mide Asidi Baskılayıcı İlaçlar: Omeprazol, pantoprazol, lansoprazol, rabeprazol ve esomeprazol ilaçları mide asidine karşı iyi gelir. Reflü tedavisi içinde kullanılan bu ilaçlar geğiren hastaların %22’sinde uygulanmaktadır.
• Bağırsak hareketlerini Arttıran İlaçlar: Gastrointestinal ilaçlar olarak isimlendirilen ve bağırsakta hareketi arttırarak boşaltım sisteminin hızlanmasını sağlayan ilaçlar aynı zamanda geğirmeye de iyi gelir. Cisapride, renzapride, tegaserod, lubiprostone gibi ilaçların bağırsak hareketlerini arttırdığı bilinir. Hastaların yaklaşık olarak %10’u bağırsak hareketleri hızlandırılarak tedavi edilir.
• Anksiyolitik İlaçlar: Hastaların yaklaşık olarak %8’i kaygı ve korku nedeniyle sürekli geğirme ve nefes darlığı belirtisi gösterirler. Bentazepam, clotiazepam ve cloxazolam gibi ilaçlar bu sınıfta reçete edilen ilaçlardır.
• Antidepresan İlaçlar: Hastaların bazısı ise antidepresan ilaçlar kullanılarak tedavi edilmektedir. Psikolojik nedenlerden dolayı rahatsızlığı bulunan kişilere doktorlar tedavi için antidepresan yazabilirler.
• Laksatif İlaçlar: Halk arasında ishal yapan ilaçlar olarak da bilinen bu ilaçlar boşaltım sisteminin sağlıklı çalışmasını ve orada olan birikimin boşaltılmasını sağlar.

Hamilelikte Sürekli Geğirme

Hamilelik döneminde bağırsakların gevşemesinden dolayı boşaltım sistemi tam olarak görevini yapamaz. %30 oranında daha fazla gevşeyen bağırsaklarda gaz birikimi daha fazla görülebilmektedir. Bu durum son derece normal olmakla birlikte çok sık cereyan etmesi durumunda doktora danışılması gerekir.

Hamile bireylerde rahmin büyüdüğü de görülür. Bu sırada karna baskı yapan rahim midenin küçülmesine ve biriken gazların ansızın dışarı atılmasına neden olur. Hamilelikte sürekli geğirme durumu da bu baskıdan dolayı oluşabilir. Hamilelik döneminde geğirmemek için gazlı, karbonhidratlı ve yağlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır.

Çocuklarda Sürekli Geğirme

Reflü, gastrit gibi hastalıklar çocuk yaşlarda da görülebilir. Bu hastalığın başlangıcında ve sonrasında geğirme olabilir. Özellikle çocukların sıklıkla geğirdikleri görülürse bu durum takip edilmeye değer görülmelidir. Kısa süreli takibin akabinde en yakın sağlık merkezine gidilmesi ile sorunun nedeni tam olarak ortaya çıkabilir.

Sürekli geğirme hissi kimi zaman yemeklerden hemen sonrada olabilir. Çocukların midelerinin küçük olduğu ve kimi zaman bir oturuşta yetişkin birey gibi yemek yedikleri hesaba katılmalıdır. Böyle bir durumda geğirme tamamen doğal karşılanabilir.

Bebeklerde Sürekli Geğirme

Bebeklerde geğirme görülmesi genellikle normaldir hatta sağlıklı olmalarına dahi yorulur. Bu durum süt ile beslenen bebeklerin laktoz enzimlerinin düzenli bir şekilde çalıştığına işarettir. Bebeklerin hava yutması ve sonrasında geğirmesi önemlidir. Hatta çocukların geğirmedikleri için rahatsız olduğu ve bir çay kaşığı kadar olan midelerinin rahatlamasının son derece önemli olduğu bilinir.

Bebeklerde geğirme isteği çoğu zaman iyiye işarettir. Ancak bu durum kimi zaman reflü habercisi de olabilir. Bebeklerin geğirmek için oldukça zorlandıkları düşünüldüğünde eğer bebeğin çok fazla geğirdiği düşünülüyorsa bu durumun doktora danışılması önem arz eder.

Sürekli Geğirme için Hangi Doktora Gidilir?

Kadın veya erkek fark etmeksizin sürekli geğirme ve gaz çıkarma hastalığı için doktora gidilmelidir. Eğer geğirme geçmiyorsa hastanelerin dahiliye (iç hastalıkları) ve gastroenteroloji bölümlerine gidilmelidir. Bu bölümde bulunan iç hastalıkları doktoru veya gastroenterolog tarafından hasta muayene edilir.

Geğirme herkes tarafından yaşanabildiği için hastaneye gidilmeden önce gözlemlenesi gerekir. Gün aşırı ve gün boyunca devam eden bu rahatsızlık sonucu hastaneye giderek sorunun ne olabileceği konusunda doktorlardan yardım istenmelidir.