Sürekli idrara çıkma ihtiyacı (poliüri), günlük yaşamı etkileyen ve altta yatan çeşitli sağlık sorunlarının habercisi olabilen yaygın bir şikayettir. Yetişkinlerde günde 4-7 kez idrara çıkma normal kabul edilirken, bu sayının 8’in üzerine çıkması veya gece birden fazla tuvalete kalkma (noktüri) durumunda dikkat gerektirir.
Sürekli İdrar Hissinin Yaygın Nedenleri
- İdrar Yolu Enfeksiyonları (İYE): Mesane ve üretradaki bakteriyel enfeksiyonlar, idrarda yanma ve sıkışma hissiyle birlikte sık idrara çıkmaya neden olur.
- Aşırı Sıvı Tüketimi: Özellikle kafeinli (kahve, çay) veya alkollü içecekler mesaneyi uyararak idrar üretimini artırır.
- Diyabet: Kontrolsüz şeker hastalığında idrarla glikoz atılımı artar, böbrekler fazla sıvı çeker.
- Prostat Büyümesi (Erkeklerde): Prostatın idrar kanalını sıkıştırması mesanenin tam boşalamamasına yol açar.
- Aşırı Aktif Mesane (OAB): Mesane kaslarının istemsiz kasılmaları ani sıkışma hissi yaratır.
- İnterstisyel Sistit: Mesane duvarında kronik enflamasyon, sürekli ağrı ve idrar hissine neden olur.
Tanı Sürecinde Kullanılan Yöntemler
- İdrar Tahlili: Enfeksiyon, kan şekeri veya protein varlığını araştırmak için.
- Ürodinami Testi: Mesane dolum ve boşaltma fonksiyonlarının ölçümü.
- Ultrason: Böbreklerde taş, prostat büyüklüğü veya mesane kalınlaşmasını değerlendirme.
- Sistoskopi: İdrar kanalı ve mesanenin kameralı cihazla incelenmesi.
Tedavi Seçenekleri
- İlaç Tedavisi:
- Antibiyotikler (enfeksiyon için),
- Antikolinerjikler (aşırı aktif mesanede kas gevşetici),
- Alfa-blokerler (prostat büyümesinde idrar kanalını genişletici).
- Davranışsal Terapiler:
- Sıvı alımının düzenlenmesi (akşam 19:00’dan sonra kısıtlama),
- Mesane eğitimi (idrara çıkma aralıklarının kademeli uzatılması),
- Pelvik taban egzersizleri (Kegel) ile mesane kontrolünün güçlendirilmesi.
- Cerrahi Müdahaleler:
- Prostat rezeksiyonu (TURP),
- Mesane kasına botoks enjeksiyonları,
- Sinir stimülasyonu (nöromodülasyon).
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Beslenme Düzenlemesi: Baharatlı gıdalar, turunçgiller ve yapay tatlandırıcılardan kaçınmak.
- Kafein ve Alkol Kısıtlaması: Günlük kahve tüketimini 2 fincanla sınırlama.
- Kilo Kontrolü: Fazla kiloların mesane üzerindeki baskıyı azaltması.
Doktora Ne Zaman Başvurulmalı?
- İdrarda kan görülmesi,
- Ateş veya bel ağrısı eşlik etmesi,
- İdrar kaçırma veya boşaltamama hissi,
- Gece 3’ten fazla tuvalete kalkma.
Kadınlar için jinekolog veya ürolog, erkekler için ürolog başvurulması gereken uzmanlardır. Şikayetlerin süresi ve eşlik eden belirtiler tanıda kritik öneme sahiptir.
