Sırt ortası ağrısı, omurganın torasik bölgesinde (göğüs kafesi hizası) ortaya çıkan ve günlük yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen yaygın bir şikayettir. Bu ağrılar kas gerginliğinden kaynaklanabileceği gibi, omurga dejenerasyonu veya iç organ problemlerinin işareti de olabilir.
Sırt Ortası Ağrısının Yaygın Nedenleri
- Kas-İskelet Sistemi Kaynaklı: Postür bozukluğu, uzun süreli oturma, ağır kaldırma veya ani hareketlerle tetiklenen kas zorlanmaları.
- Omurga Problemleri: Fıtıklaşmış diskler, skolyoz, kifoz veya osteoartrit gibi yapısal deformiteler.
- Travmalar: Trafik kazaları, düşme veya spor yaralanmaları sonucu omurga hasarı.
- İç Organ Referans Ağrısı: Mide ülseri, böbrek taşı, pankreatit veya kalp problemlerinin sırta yansıyan ağrıları.
- Diğer Faktörler: Osteoporoz, fibromiyalji veya zona gibi nörolojik enfeksiyonlar.
Belirtiler ve Tanı Kriterleri
- Ağrı karakteri batıcı, künt veya yanıcı olabilir.
- Nefes alırken, öksürürken veya omurgayı döndürürken şiddetlenme.
- Uyuşma, karıncalanma veya kollara yayılan ağrı (sinir sıkışması işareti).
- Sabah tutukluğu veya hareket kısıtlılığı.
Tanı için fizik muayene, röntgen, MRG veya kan testleri kullanılır. İç organ şüphesinde ultrason/endoskopi gerekebilir.
Tedavi Yaklaşımları
-
Konservatif Tedaviler:
- Fizyoterapi: Postür düzeltme egzersizleri, kinesiyolojik bantlama ve manuel terapi.
- Medikal Tedavi: NSAİİ’ler (ibuprofen), kas gevşeticiler veya topikal ağrı kesiciler.
- Enjeksiyonlar: Tetik nokta enjeksiyonları veya epidural steroid uygulamaları.
-
Cerrahi Müdahale:
- İlerlemiş fıtık, omurga instabilitesi veya deformitelerde spinal füzyon.
- Minimal invaziv tekniklerle diskektomi/dekompresyon.
-
Tamamlayıcı Tedaviler:
- Osteopati, akupunktur veya kuru iğneleme.
- Meditasyon ve nefes teknikleriyle ağrı yönetimi.
Evde Uygulanabilecek Yöntemler
- Isı-Soğuk Terapisi: Akut ağrıda 15 dakika buz, kronikte sıcak kompres.
- Germe Hareketleri: "Kedi-deve" pozisyonu veya omuz bıçaklarını birleştirme egzersizleri.
- Ergonominin Düzenlenmesi: Bilgisayar monitörünün göz hizası, bel destekli ofis koltuğu.
Korunma Stratejileri
- Düzenli kardiyo (yüzme, yürüyüş) ve core kas güçlendirici egzersizler.
- Ağır çanta taşımaktan kaçınma, çift askılı sırt çantaları tercih etme.
- Her 30 dakikada bir oturma pozisyonunu değiştirme.
Hangi Durumlarda Acil Doktora Başvurulmalı?
- Gece uyandıran şiddetli ağrı.
- İdrar/büyük abdest tutamama veya bacaklarda güçsüzlük.
- Ateş, açıklanamayan kilo kaybı veya göğüs ağrısı eşlik etmesi.
Sırt ortası ağrılarının %80’i 4-6 haftada konservatif yöntemlerle iyileşir. Ancak 6 haftayı geçen ağrılarda ortopedi, nöroloji veya fizik tedavi uzmanına başvurmak kronikleşmeyi önler.
