Sırt ağrısı, modern yaşamın en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Her 10 kişiden 8’i hayatında en az bir kez şiddetli sırt ağrısı yaşar. Bu ağrılar basit bir kas gerginliğinden omurga tümörlerine kadar uzanan geniş bir yelpazede nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte sırt ağrılarına dair tüm merak edilenler:
Sırt Ağrısı Çeşitleri
Sırt ağrıları süresine göre akut (6 haftadan kısa), subakut (6-12 hafta) ve kronik (12 haftadan uzun) olarak sınıflandırılır. Mekanik ağrılar hareketle artarken, inflamatuar ağrılar istirahatte bile devam eder. Gece uyandıran ağrılar ise tümör veya enfeksiyon açısından alarm vericidir.
Sırt Ağrısının Yaygın Nedenleri
- Kas-İskelet Sistemi Kaynaklı: Postür bozuklukları, kas zorlanmaları, fıtıklar
- Omurga Deformiteleri: Skolyoz, kifoz, omurga kireçlenmesi
- Enfeksiyonlar: Omurga tüberkülozu (Pott hastalığı), disk enfeksiyonları
- Sistemik Hastalıklar: Ankilozan spondilit, fibromiyalji, osteoporoz
- İç Organ Yansımaları: Pankreatit, böbrek taşı, aort anevrizması
Belirtiler ve Alarm İşaretleri
- Hareketle artan lokalize ağrı (mekanik nedenler)
- Sabah tutukluğu ve istirahat ağrısı (inflamatuar romatizma)
- Bacaklarda uyuşma/güçsüzlük (sinir basısı)
- İdrar/büyük tuvalet kaçırma (cauda equina sendromu)
- Gece terlemesi ve kilo kaybı (enfeksiyon/tümör)
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene: Duruş analizi, nörolojik testler, palpasyon
- Görüntüleme:
- Direkt grafiler (temel tarama)
- MR (sinir basısı şüphesi)
- BT (kemik yapı detayı)
- Laboratuvar: CRP, sedim, romatolojik panel, D vitamini
- Elektrofizyolojik Testler: EMG (sinir hasarı tespiti)
Tedavi Yaklaşımları
Konservatif Tedaviler
- Fizik tedavi (TENS, ultrason, traksiyon)
- Manuel terapi ve kinezyolojik bantlama
- Medikal tedavi (NSAİİ, kas gevşeticiler)
- Epidural steroid enjeksiyonları
Cerrahi Seçenekler
- Mikrodiskektomi (fıtıklaşmış disk alınması)
- Laminektomi (spinal kanal genişletme)
- Omurga füzyonu (instabilite durumları)
Rehabilitasyon ve Korunma
- Postür eğitimi (ergonomik düzenlemeler)
- Haftalık 150 dakika yürüyüş ve yüzme
- Pilates (core kas güçlendirme)
- D vitamini takviyesi (kan düzeyi >30 ng/ml)
Hangi Durumlarda Acil Doktora Gidilmeli?
- Travma sonrası başlayan şiddetli ağrı
- Bacaklarda ilerleyici güç kaybı
- Mesane/barsak kontrol kaybı
- Ateş eşlik eden şiddetli ağrı
Önleyici Stratejiler
- Çalışma ortamında ergonomik sandalye kullanımı
- Her 30 dakikada bir pozisyon değiştirme
- Sırtüstü yüzme ve sırt kası güçlendirme egzersizleri
- Yastıksız yan yatış pozisyonu
Sırt ağrılarının %90’ı 6 haftada konservatif yöntemlerle iyileşir. Ancak 2 haftayı geçen ağrılarda mutlaka fizik tedavi veya ortopedi uzmanına başvurulmalıdır. Unutmayın, erken teşhis kronikleşmeyi önlemede en kritik faktördür.
