Yenidoğan sarılığı, bebeklerin cilt ve göz beyazlarında sararma ile kendini gösteren yaygın bir durumdur. Genellikle fizyolojik (normal) kabul edilse de bilirubin seviyelerinin belirli sınırları aşması halinde tedavi gerektirebilir. Bu yazıda, ebeveynlerin merak ettiği "Bebeklerde sarılık değerleri kaç olmalı?" sorusunu detaylarıyla ele alıyoruz.
Sarılık Nedir ve Neden Olur?
Sarılık, kandaki bilirubin adlı pigmentin artışı sonucu dokularda birikmesiyle ortaya çıkar. Yenidoğanlarda karaciğerin henüz tam olgunlaşmaması, bilirubini yeterince metabolize edememesine yol açar. Erken doğum, anne sütü sarılığı veya kan grubu uyuşmazlığı gibi faktörler riski artırabilir.
Bilirubin Değerleri Nasıl Ölçülür?
Bilirubin seviyeleri transkütanöz ölçüm cihazları (cilt üzerinden) veya kan testi ile belirlenir. Transkütanöz ölçüm non-invaziv bir yöntem olsa da yüksek değerlerde kan testi kesin sonuç için gereklidir.
Yenidoğanda Normal Bilirubin Değerleri
Bilirubin değerleri, bebeğin doğum haftasına ve saatine göre değişiklik gösterir. Aşağıdaki tablo genel bir rehber niteliğindedir:
- 24-48 Saatlik Bebekler: 10 mg/dL’yi aşmamalı.
- 3-5 Günlük Bebekler: En yüksek seviyeye ulaşır; 15 mg/dL’ye kadar normal kabul edilir.
- 1 Hafta ve Üzeri: 12 mg/dL’nin altında olmalı.
Prematüre bebeklerde bu değerler daha düşük tutulur (genellikle 10-12 mg/dL arası).
Tedavi Gerektiren Durumlar
- Fototerapi: Bilirubin seviyesi 15-20 mg/dL arasındaysa mavi ışık tedavisi uygulanır.
- Kan Değişimi: 25 mg/dL’yi aşan değerlerde acil müdahale gereklidir.
- Anne Sütü Sarılığı: Değerler 17 mg/dL’yi geçerse emzirmeye ara verilmesi önerilebilir.
Evde Takip ve Doktora Başvuru Zamanları
- Bebeğin yüzünden karın ve bacaklara yayılan sarılık,
- Emmede azalma veya halsizlik,
- Koyu idrar veya soluk dışkı durumlarında vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna gidilmeli.
Risk Faktörleri ve Korunma
- Rh veya ABO uyuşmazlığı olan gebeliklerde doğum sonrası takip sıkılaştırılmalı.
- Sık emzirme, bilirubinin bağırsak yoluyla atılımını hızlandırır.