RİA Nedir?

En etkili doğum kontrol yöntemlerinden biri olarak RİA, spermin yumurtayı döllemesinin önüne geçmek için kullanılır. RİA açılımı tıp literatüründe “rahim içi araç” şeklindedir ve diğer adıyla spiral olarak da anılmaktadır. Spiraller doğum kontrol sürecini spermin yumurtanın bulunduğu yere ulaşmasını engelleyerek yapabilir. Bunun dışında eğer olur da döllenme gerçekleşirse de rahim iç duvarının işleyişini bozar. Bu sayede de döllenen yumurtanın rahim iç duvarına yerleşmesinin önüne geçilmiş olur. RİA’nın günümüzde en çok tercih edilen doğum kontrol yöntemlerinden biri olarak öne çıkmasının nedenleri RİA’nın özelliklerinden ileri gelir.

RİA Özellikleri

• RİA uygulaması çok kolaydır. RİA takılması esnasında gerçekleştirilen işlemler oldukça pratik süreçler içermektedir.
• RİA doğum kontrol yöntemi, maliyet bakımından gebelikten korunmak için başvurulabilecek en ekonomik yollardan biridir.
• RİA, rahim içine yerleştirilmesinden hemen sonra etki etmeye başlar.
• RİA çıkarılması da oldukça kolaydır. Talepler doğrultusunda bulunduğu yerden kolaylıkla çıkarılıp doğurganlık niteliği hemen yeniden edinilebilir.

RİA Çeşitleri

Ria çeşitleri niteliksel özellikleri bakımından iki farklı tipte kullanılabilmektedir. Gebeliğin önlenmesinde %98 ila %99’luk bir başarı oranı sağlamasıyla en çok tercih edilen doğum kontrol yöntemlerinden biri olan Ria’nın Normal RİA ve Hormonlu RİA adı verilen iki tipi vardır.

Hormonsuz RİA

Rahim içi araç tiplerinden hormonsuz RİA'lar T şeklindedir. Malzeme olarak bakır kullanılan bu RİA tiplerinde herhangi bir hormon içerikli madde bulunmaz. İstenmeyen gebeliklerin engellenmesine yardımcı olan bu spiraller bağışıklık sistemine uyarı vererek işlerliğini sürdüren birer doğum kontrol yöntemidirler. Rahminin içine normal ria tipi yerleştirilen kadınlarda, menstrüasyon (adet) dönemleri bir süreliğine oldukça yoğun geçebilir. Hormonsuz RİA ayrıca, hormonlu RİA tipi spirallere göre çok daha uzun ömürlüdür. Yine düzenli periyotlarda kontroller gerekebilir ancak bu periyotlar Hormonlu RİA'yı göre daha uzun sürelidir.

Hormonlu RİA

Hormonlu RİA olarak anılan bir diğer RİA tipinde ise progesteron hormonunun çok düşük miktarlardaki etkinliği kullanılır. Progesteron hormonu kullanılan hormonlu RİA'lar tıpkı doğum kontrol haplarının içeriğine benzer yapıdadırlar. Bir doğum kontrol yöntemi olarak hormonlu RİA'yı tercih eden kadınların ise menstrüal (adet) döngülerinde gözlemledikleri kanamalar çok daha hafif şiddetli olabilmektedir. Özellikle regl dönemlerinde ağır kanamalar yaşayan ve regl dönemlerini diğer kadınlara nazaran daha şiddetli geçirenlerin tercih ettiği hormonlu RİA'nın da kullanımı oldukça kolaydır. Uzman bir hekim tarafından kişinin rahmine kolaylıkla yerleştirilebilir.  

RİA Neden Takılır?

RİA doğum kontrol yöntemi, istenmeyen gebeliklerin önlenmesi için kullanılan güvenli bir tıbbi materyaldir. Spermin yumurtaya ulaşmasını ve yumurtayı dölleyerek gebelik oluşmasını engelleyen birçok yöntem vardır. Bu yöntemlerden yararlanmak istemeyen bireylerin tercih ettiği RİA, günümüzde de oldukça popülerdir. Ayrıca RİA doğum kontrol hapları ile istenmeyen hamilelikleri önleme yoluna başvurmayı tercih etmeyenler tarafından da sıklıkla kullanılmaktadır.

RİA Ne Zaman Takılır?

RİA'nın daha kolay bir biçimde takılabilmesi için regl dönemleri tercih edilebilir. Regl dönemi sırasında rahim ağzı bir miktar açılır. Bu bakımdan regl döneminin ilk birkaç günü içerisinde RİA uygulanması, bu açıklığın işlemi kolaylaştırmasını sağlayabilir.

RİA ayrıca düşük yapıldıktan, kürtaj işlemi uygulandıktan ya da doğum gerçekleştikten hemen sonra takılabilmektedir.

Bunların dışında genel bir kanı olarak RİA, gebelik şüphesinin bulunmadığı ve gebe olunmadığı kesin olarak bilinen herhangi bir dönemde uygulanabilmektedir.

RİA Nasıl Takılır?

Rahim içi araç ya da diğer adıyla RİA takılması sırasında harcanacak maksimum süre 2 ya da 3 dakikadır. RİA takılması sırasında izlenen adımlar ise şu maddelerle açıklanabilir:

• Rahim içi araç takılmadan önce bir dizi jinekolojik muayene gerçekleştirilir. 
• Muayene adımlarından biri de ultrasonografi ile rahim içi yapı ve pozisyon kontrolüdür. 
• Tıbbi muayene ve değerlendirmeler sonrası RİA takılması için herhangi bir sorun olup olmadığı belirlenir. 
• RİA takılması için rahim yapısında sorun teşkil edebilecek herhangi bir durum bulunmuyorsa işleme geçilebilir.
• Rahim bölgesi spekulum adı verilen bir materyal eşliğinde, uzman hekim tarafından antiseptikler kullanılarak temizlenir.  
• Bir sonraki adımda rahim ağzından kavrayarak rahme en uygun pozisyonu vermesi için tenekulum adı verilen bir materyal kullanılır. 
• İşlem güvenliği ve başarısı için RİA'nın takılması sırasında kullanılacak aplikatörden yardım alınır.
• RİA, rahim içine pratik bir şekilde yerleştirilir. 
• RİA'nın ucunda bulunan ip ise 1 santime yakın olacak biçimde kısaltılır.
• Böylece RİA birkaç dakika gibi kısa bir sürede rahim içine yerleştirilmiş olur.
• Son olarak RİA'nın yerleştirildikten sonraki rahim içi pozisyonu ultrasonografi yolu ile hekim tarafından kontrol edilir. 

Bunların dışında RİA takılması esnasında ve takıldıktan sonra işleme bağlı olarak kısa bir süreliğine şu durumlar gerçekleşebilir:

• Kasıkta ya da kasık çevresinde hafif şiddette kramp,
• Yine aynı bölgelerde kasılma benzeri ağrı hissi,
• Rahim ağzında meydana gelen küçük çaplı kanamalar. 

Ağrı ya da acı hissine karşı bir önlem olarak RİA takılması öncesi hekiminizin önerisiyle ağrı kesici alabilmeniz mümkündür. Bunun dışında rahim ağzında meydana gelebilecek küçük çaplı kanamaların da yapılan işlemden kaynaklı olduğu unutulmamalıdır. Bu yüzden endişe etmemeniz gerektiğine dair hekiminiz tarafından size bilgi verilecektir.

RİA Yan Etkileri

RİA yan etkileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilmekle beraber genel olarak şu şekilde ifade edilebilir:

• Genellikle uygulandığı bütün kadınlarda regl dönemlerinin, RİA takılmadan önceki dönemlere göre daha ağrılı, sancılı geçmesi,
• Regl döneminde gerçekleşen kanama boyutlarının artması,
• Regl dönemlerinin daha uzun sürmesine neden olması.

Bu yan etkiler genellikle RİA doğum kontrol yöntemi uygulandıktan sonraki ilk bir aylık dönemde gerçekleşmektedir. Bu yan etkilerin meydana gelmesi durumunda kullanılabilecek antibiyotik ve ağrı kesiciler vardır. Hekim tarafından RİA yan etkileri azaltıcı ilaç kullanımına yönelik ayrıntılı bilgi hastalara aktarılmaktadır. İlaç kullanımına rağmen şikayetlerin azalmaması, aynı düzeyde ya da artarak devam etmesi durumunda ise tıbbi kontrol için uzman doktora başvurulması gerekebilir.

Bazı kadınlarda RİA uygulandıktan sonraki ilk birkaç hafta içinde iltihap kaynaklı olan ya da olmayan kanamalar meydana gelebilmektedir. Bu da yine iltihap giderici ilaçlarla ortadan kaldırılabilecek bir sorundur ancak iltihap kurutucu ilaçlar kullanılmasına rağmen şikayetlerin devam etmesi durumunda RİA'nın bulunduğu yerden çıkarılmasına gerek duyulabilir.

Ayrıca RİA'nın ucundaki ipin yeterince kısa kesilmemesi seks sırasında olumsuz bir durumun ortaya çıkmasının da önünü açabilir. RİA'nın ucundaki ip peniste batma gibi bir his meydana getirebilir. Bu durumda RİA ipi kısaltılabilir ya da değiştirilebilir.