Retina yırtılması, gözün arka bölümündeki ışığa duyarlı tabakanın yırtılmasıdır. Acil müdahale gerektiren bu durum, tedavi edilmezse retina dekolmanına ve kalıcı görme kaybına yol açabilir. İşte retina yırtılması hakkında hayati bilgiler:
Retina Yırtılması Nedir?
Retina, göz küresinin iç yüzeyini kaplayan ve görüntüleri işleyen sinir tabakasıdır. Vitreus adı verilen jel benzeri sıvının retinadan ani ayrılması (arka vitreus dekolmanı), özellikle yüksek miyoplar ve yaşlı bireylerde retina dokusunda yırtık oluşumuna neden olur. Türkiye’de yılda yaklaşık 7.000 yeni vaka görülmektedir.
Belirtiler Nelerdir?
- Ani Işık Çakmaları: Vitreusun retinayı çekmesi sonucu oluşan fotopsi (yanıp sönen ışıklar), özellikle karanlık ortamlarda belirgindir.
- Uçuşan Cisimler: Siyah noktalar veya örümcek ağı benzeri yoğun floaters.
- Görme Alanı Kaybı: Yırtığın bulunduğu bölgede perde inmesi hissi.
- Bulanık Görme: Makula (görme merkezi) etkilenirse keskinlik kaybı.
Risk Faktörleri
- Yüksek miyopi (-6 diyoptri ve üzeri)
- Göz travması (boks, bungee jumping)
- Diyabetik retinopati
- Ailede retina dekolmanı öyküsü
- Katarakt ameliyatı geçmişi
- İleri yaş (60 yaş üstü risk 5 kat artar)
Teşhis Yöntemleri
- Dilate Fundus Muayenesi: Göz bebeği genişletilerek özel merceklerle retina taraması.
- Optik Koherens Tomografi (OCT): Retina tabakalarının mikron düzeyinde görüntülenmesi.
- Ultrasonografi: Göz içi kanama varlığında retina değerlendirmesi.
Tedavi Seçenekleri
- Lazer Fotokoagülasyon: Yırtık etrafına lazerle bariyer oluşturarak sıvı sızmasını engeller. %90 başarı oranına sahiptir.
- Kriyoterapi: -40°C’de dondurucu probla yırtık çevresinin dondurulması.
- Pnömatik Retinopeksi: Göz içine gaz enjekte edilerek retina yapıştırılır.
- Vitrektomi: İleri vakalarda vitreus jeli çıkarılarak yırtık onarılır.
Ameliyat Sonrası Süreç
- Lazer/kriyoterapi sonrası 24 saat istirahat.
- Gaz enjeksiyonunda 2-3 hafta yüzüstü pozisyon.
-
- hafta ağır kaldırmama ve ıkınmaktan kaçınma.
- 6 hafta yüzme ve uçak yolculuğu yasağı.
Korunma Stratejileri
- Yıllık dilate göz muayenesi (özellikle risk grupları)
- Ağır sporlarda koruyucu gözlük kullanımı
- Diyabet hastalarında kan şekeri kontrolü
- Ani ışık çakması durumunda 72 saat içinde uzmana başvuru
Retina Dekolmanı İle İlişkisi
Tedavi edilmeyen retina yırtıkları, 6 hafta içinde %60 olasılıkla retina dekolmanına ilerler. Dekolman gelişen hastalarda başarı oranı:
- Makula tutulmamışsa: %95 görme korunumu
- Makula tutulmuşsa: %40 görme kaybı kalıcı olabilir
Retina yırtığı acil bir göz hastalığıdır. Belirtiler ortaya çıktığında 48 saat içinde müdahale edilmesi görme kaybını önlemede hayati önem taşır.
