Retina yırtığı, gözün arka bölümündeki ışığa duyarlı doku tabakasında oluşan açılmalardır. Acil müdahale gerektiren bu durum, zamanında tedavi edilmezse retina dekolmanına ve kalıcı görme kaybına yol açabilir. İşte retina yırtığına dair tüm bilinmesi gerekenler:
Retina Yırtığı Nedir?
Retina, göz küresinin iç yüzeyini kaplayan ve görüntüleri sinir sinyallerine dönüştüren nöral tabakadır. Vitreus adı verilen jel benzeri sıvının retinadan ani ayrılması (arka vitreus dekolmanı), bu ince dokuda gerilme ve yırtılmalara neden olur. Özellikle yüksek miyoplar, göz travması geçirenler veya aile öyküsü olanlarda risk yüksektir.
Belirtileri Nelerdir?
- Işık çakmaları: Vitreusun retinayı çekmesi sonucu anlık elektriksel uyarılar.
- Uçuşan cisimler: Vitreus içinde yoğunlaşan liflerin gölgeleri (sinek benzeri siyah noktalar).
- Perdede kararma: Yırtık bölgesinde görme alanının kapanması.
- Bulanık görme: Makula (görme merkezi) etkilenirse keskinlik kaybı.
Teşhis Yöntemleri
- Dilate fundus muayenesi: Göz bebeği damlalarla genişletilerek retina detaylı incelenir.
- Optik koherens tomografi (OCT): Retina katmanlarının mikron düzeyinde görüntülenmesi.
- Ultrasonografi: Göz içi kanama varlığında retina yapısının değerlendirilmesi.
Tedavi Seçenekleri
- Lazer fotokoagülasyon: Yırtık çevresine lazerle yapılan yanık izleri, yırtığı "kaynaklayarak" sıvı sızmasını engeller.
- Kriyoterapi: Dondurucu probla yırtık kenarlarının skarlaştırılması.
- Pnömatik retinopeksi: Göz içine gaz enjekte edilerek retina yatıştırılması.
- Vitrektomi: İleri vakalarda vitreusun cerrahi olarak temizlenip yerine silikon yağı konulması.
Risk Faktörleri
- Yüksek miyopi (-6 diyoptri üzeri)
- Diyabetik retinopati
- Göz cerrahisi geçmişi (katarakt ameliyatı sonrası)
- Yaşlanma (60 yaş üzerinde vitreus sıvılaşması)
- Ağır kaldırma veya temas sporları
Korunma Stratejileri
- Düzenli göz dibi muayenesi (yılda 1 kez, risk gruplarında 6 ayda 1)
- Göz travmalarından korunmak için koruyucu gözlük kullanımı
- Ani ışık çakmaları veya uçuşmalarda acil oftalmoloji konsültasyonu
- Diyabet ve hipertansiyonun kontrol altına alınması
Acil Müdahale Gerektiren Durumlar
- Işık çakmalarıyla birlikte artan uçuşan cisimler
- Görme alanında perde hissi
- Ani görme kaybı veya distorsiyon
- Travma sonrası görme değişiklikleri
Tedavi sonrası %90’ın üzerinde başarı sağlansa da, geç kalınmış vakalarda görme kaybı riski bulunur. Bu nedenle erken teşhis ve lazer müdahalesi kritik önem taşır.