Rahim dönüklüğü (uterus retroversiyon), rahmin normal öne eğik pozisyon yerine arkaya doğru dönük olması durumudur. Kadınların yaklaşık %20’sinde görülen bu anatomik varyasyon, çoğunlukla doğuştan gelse de bazı faktörlerle sonradan da gelişebilir.
Rahim Dönüklüğü Neden Olur?
- Doğuştan: Bazı kadınlarda rahim anatomisi genetik olarak arkaya dönük şekillenir.
- Doğum Sonrası: Zorlu vajinal doğumlar, rahmi destekleyen bağlarda gevşemeye yol açabilir.
- Endometriozis: Rahim arkasındaki dokulara yapışıklık yaparak rahmi çeker.
- Pelvik İltihabi Hastalık (PID): Enfeksiyon sonrası oluşan yapışıklıklar rahmin pozisyonunu değiştirir.
- Rahim Miyomları: Büyük miyomlar rahmin ağırlık merkezini kaydırabilir.
Belirtiler ve Şikayetler
Çoğu kadında hiçbir semptom görülmez. Belirti varsa şunlar olabilir:
- Adet Döneminde: Şiddetli kramp, bel ağrısı, düzensiz kanama
- Cinsel İlişkide: Derin penetrasyonda ağrı (disparoni)
- İdrar Yolu: Sık idrara çıkma veya tam boşalamama hissi
- Bağırsak Problemleri: Kabızlık veya dışkılama sırasında rahatsızlık
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene: Jinekolojik muayenede rahim pozisyonu elle tespit edilir.
- Ultrason: Transvajinal USG ile rahim açısı net olarak görüntülenir.
- MRI: Endometriozis veya yapışıklık şüphesinde detaylı inceleme sağlar.
Tedavi Seçenekleri
Semptom Yoksa: Tedavi gerekmez. Hamilelikte genellikle rahim kendiliğinden öne döner.
Ağrı Varsa:
- Egzersizler: Pelvik tilt hareketleri ve kegel egzersizleri pozisyonu düzeltebilir.
- İlaçlar: NSAİİ’ler (ibuprofen) adet ağrılarını hafifletir.
- Cerrahi: Laparoskopik rahim askılama (uteropexy) şiddetli vakalarda uygulanır.
- Pessar: Geçici destek için silikon halka yerleştirilebilir.
Hamilelik ve Doğurganlığa Etkisi
- Gebelik: Döllenmeyi engellemez, ancak erken dönemde bel ağrısı şiddetlenebilir.
- Doğum: Sezaryen gerektirmez, normal doğum mümkündür.
- Kısırlık: Tek başına infertilite nedeni değildir. Altta yatan endometriozis veya yapışıklık varsa tedavi edilmelidir.
Önlem ve Yönetim İpuçları
- Düzenli pelvik taban egzersizleri yapın.
- Ağır kaldırmaktan kaçının.
- Endometriozis veya PID erken tedavi edilmeli.
- Kronik kabızlık için diyet düzenlenmeli.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Cinsel ilişkide sürekli ağrı
- Adetlerin günlük yaşamı etkileyecek kadar ağrılı olması
- Açıklanamayan bel/sırt ağrıları
- İdrar tutamama veya tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
Rahim dönüklüğü çoğu durumda tedavi gerektirmeyen normal bir varyasyondur. Şikayetlere yol açtığında ise modern jinekolojik yöntemlerle etkili şekilde yönetilebilir.
