Sinüzit, burun çevresindeki sinüs boşluklarının iltihaplanması sonucu ortaya çıkan ve öksürük dahil pek çok semptoma yol açabilen yaygın bir sağlık sorunudur. Özellikle kronik sinüzit vakalarında, geniz akıntısına bağlı öksürük hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. İşte sinüzit ve öksürük ilişkisine dair bilinmesi gerekenler:
Sinüzit Neden Öksürüğe Yol Açar?
Sinüslerin iltihaplanması sonucu üretilen mukus, burun kanallarından boğazın arka kısmına doğru akar. Bu durum "geniz akıntısı" olarak adlandırılır. Tahriş edici özelliği olan bu akıntı, boğazda kaşıntı ve yanma hissi yaratarak refleks öksürüğü tetikler. Özellikle gece yatarken artan öksürük nöbetleri, hastaların uyku düzenini bozar.
Sinüzite Bağlı Öksürüğün Belirtileri
- Geniz Akıntısı: Sarı-yeşil renkli, kıvamlı mukus.
- Burun Tıkanıklığı: Nefes almayı zorlaştıran tıkanıklık hissi.
- Yüz Ağrısı: Öne eğilirken artan yanak veya alın bölgesinde basınç.
- Koku Kaybı: Sinüslerin şişmesine bağlı geçici koku alamama.
- Ateş: Akut sinüzitte 38°C’yi aşan yüksek ateş görülebilir.
Öksürüğün Süresi ve Özellikleri
Sinüzite bağlı öksürük genellikle 3 haftadan uzun sürer ve balgamsız (kuru) karakterdedir. Öksürük şiddeti, geniz akıntısının miktarına göre değişir. Sabah saatlerinde yoğunlaşan öksürük, gün içinde azalabilir.
Tedavi Yöntemleri
-
Medikal Tedavi:
- Antibiyotikler: Bakteriyel sinüzit tedavisinde 10-14 günlük antibiyotik kürü.
- Burun Spreyleri: Kortizon içeren spreyler sinüs ödemini azaltır.
- Antihistaminikler: Alerjik sinüzitte mukus üretimini sınırlar.
-
Evde Uygulanabilecek Yöntemler:
- Tuzlu Su İrrigasyonu: Burun pasajını temizlemek için günde 2-3 kez uygulanabilir.
- Buhar Soluma: Okaliptüs yağı eklenmiş sıcak su buharı mukusu inceltir.
- Bol Sıvı Tüketimi: Su ve bitki çayları mukusun akışkanlığını artırır.
-
Cerrahi Müdahale:
Kronik sinüzit ve anatomik problemlerde (burun eti büyümesi, septum deviasyonu) endoskopik sinüs cerrahisi önerilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Öksürük 3 haftayı geçtiyse ve balgamda kan görülüyorsa,
- Yüz ağrısı şiddetleniyor ve ateş düşmüyorsa,
- Nefes darlığı veya hırıltı eşlik ediyorsa acilen uzmana danışılmalıdır.
Önlemler ve Korunma
- Alerji tedavisi ve sigaradan uzak durmak sinüzit riskini azaltır.
- Klimalı ortamlarda nem dengesini korumak önemlidir.
- Mevsim geçişlerinde burun spreyleriyle nemlendirme yapılabilir.
Sinüzite bağlı öksürük, doğru tedaviyle kontrol altına alınabilir. Ancak uzun süreli şikayetlerde altta yatan nedenin detaylı araştırılması için kulak burun boğaz uzmanına başvurulmalıdır.