Mideden kan gelmesi (hematemez), acil müdahale gerektiren ciddi bir tıbbi durumdur. Genellikle kahve telvesi görünümünde veya parlak kırmızı renkte kusma şeklinde ortaya çıkar. Bu durum üst sindirim sistemi kanamalarının en kritik belirtilerinden biridir ve zaman kaybetmeden hastaneye başvurulması gerekir.
Mide Kanamasının Başlıca Nedenleri
- Peptik Ülser: Mide asidi veya Helicobacter pylori enfeksiyonunun mide veya onikiparmak bağırsağında yara oluşturması.
- Gastrit: Ağrı kesici ilaçlar (NSAİİ’ler), alkol veya stres kaynaklı mide mukozasının iltihaplanması.
- Özofagus Varisleri: Karaciğer sirozuna bağlı yemek borusundaki damarların genişleyip yırtılması.
- Mallory-Weiss Yırtığı: Şiddetli kusmaya bağlı yemek borusu-mide bileşkesinde oluşan yırtıklar.
- Mide Kanseri: Tümör dokusunun kan damarlarını aşındırması.
Belirtiler ve Acil Durum İşaretleri
- Kahve Telvesi Kusması: Midedeki kanın sindirilmesi sonucu karakteristik görünüm.
- Parlak Kırmızı Kan Kusma: Taze kanamanın göstergesi.
- Katran Renkli Dışkı (Melena): Sindirim sistemindeki kanın dışkıyla atılması.
- Halsizlik, Baş Dönmesi: Kan kaybına bağlı tansiyon düşüklüğü.
- Soğuk Terleme ve Çarpıntı: Şok belirtileri.
Teşhis Yöntemleri
- Endoskopi (Gastroskopi): Işıklı kamera ile mide içinin incelenmesi ve kanama odağının belirlenmesi.
- Kan Testleri: Hemoglobin düzeyi, pıhtılaşma faktörlerinin ölçümü.
- Görüntüleme: Karın tomografisi veya anjiyografi ile damarsal sorunların tespiti.
Tedavi Seçenekleri
- Endoskopik Müdahale: Kanayan damarın klips, enjeksiyon veya termal yöntemlerle tedavisi.
- İlaç Tedavisi: Proton pompa inhibitörleri (PPİ) ile asit baskılama.
- Cerrahi: Endoskopik kontrol altına alınamayan kanamalarda acil ameliyat.
- Kan Transfüzyonu: Kritik kan kaybında hayat kurtarıcı destek.
Risk Faktörleri ve Korunma
- İlaç Kullanımı: Aspirin veya ibuprofen gibi NSAİİ’leri uzun süreli kullanmaktan kaçının.
- Alkol ve Sigara: Mide mukozasını tahriş eden faktörleri sınırlayın.
- Helicobacter pylori Tedavisi: Ülser şüphesinde erken tanı ve antibiyotik kürü.
- Karaciğer Sağlığı: Sirozu önlemek için alkol kısıtlaması ve hepatit aşıları.
Acil Durumda Yapılması Gerekenler
- Hemen 112’yi arayın veya acil servise gidin.
- Kan kusarken oturur pozisyonda kalın.
- Su dahil hiçbir şey yiyip içmeyin.
- Kan sulandırıcı ilaçları (aspirin vb.) kesin.
Mide kanaması ölüm riski taşıyan bir acildir. Geçmeyen karın ağrısı veya siyah dışkı gibi erken uyarı işaretlerinde bile gastroenteroloji uzmanına başvurmak hayat kurtarıcı olabilir.
