Luteinize Edici Hormon (LH), beyindeki hipofiz bezinden salgılanan ve üreme sağlığında kritik rol oynayan bir hormondur. Hem kadınlarda hem erkeklerde cinsel fonksiyonların düzenlenmesi, yumurtlama süreci ve hormon üretimi için vazgeçilmezdir. İşte LH hormonuyla ilgili bilinmesi gereken tüm detaylar:
LH Hormonunun Temel Görevleri
LH hormonu, üreme sisteminin merkezinde yer alır. Kadınlarda yumurtalıkları uyararak östrojen ve progesteron üretimini tetikler. Yumurtlama döneminde ani LH yükselmesi (LH pik), yumurtanın serbest kalmasını sağlar. Erkeklerde ise testislerdeki Leydig hücrelerini uyararak testosteron sentezini kontrol eder.
LH Testi Ne Zaman İstenir?
- Kadınlarda: Adet düzensizliği, kısırlık şüphesi veya menopoz teşhisi için
- Erkeklerde: Düşük testosteron belirtileri (libido azalması, ereksiyon sorunu)
- Çocuklarda: Erken veya gecikmiş ergenlik araştırmalarında
- Hipofiz Hastalıkları: Hipofiz yetmezliği şüphesinde
LH Değerlerinin Anlamı
| Durum | Kadınlarda (mIU/mL) | Erkeklerde (mIU/mL) |
|—————–|————————–|————————–|
| Normal | Foliküler faz: 1-12 | 1-10 |
| | Yumurtlama: 16-104 | |
| | Luteal faz: 0,5-16 | |
| Yüksek LH | >40 (Menopoz) | >15 (Testis yetmezliği) |
| Düşük LH | <1 (Hipofiz sorunu) | <1 (Hipogonadizm) |
Anormal LH Düzeylerinin Nedenleri
-
Yüksek LH Seviyeleri:
- Kadınlarda erken menopoz veya polikistik over sendromu (PCOS)
- Erkeklerde testis yetmezliği veya Klinefelter sendromu
- Her iki cinsiyette hipofiz tümörleri
-
Düşük LH Seviyeleri:
- Hipofiz bezi hasarı veya hipotalamus bozuklukları
- Anoreksiya nervoza gibi yeme bozuklukları
- Yüksek doz östrojen/testosteron tedavileri
LH Testi Nasıl Yapılır?
Basit bir kan testiyle ölçülür. Kadınlarda adet döngüsünün 3. günü yapılması ideal kabul edilir. Erkeklerde ise herhangi bir günde test yapılabilir. Sonuçlar 24 saat içinde çıkar.
LH ile FSH İlişkisi
LH ve FSH hormonları birlikte değerlendirilir:
- LH/FSH Oranı >2: PCOS belirtisi
- Her ikisinin düşük olması: Hipofiz kaynaklı sorun
- Her ikisinin yüksek olması: Yumurtalık/testis yetmezliği
Tedavi Yaklaşımları
- Yüksek LH: Hormon replasman tedavisi (östrojen/testosteron)
- Düşük LH: Gonadotropin (hCG) enjeksiyonları
- Kısırlık Tedavisi: LH içeren ilaçlar (Luveris®) ile yumurtlama uyarımı
LH Takibi ve Yumurtlama Dönemi
Doğurganlık dönemini belirlemek için:
- İdrarda LH testleri (ovülasyon kitleri)
- LH pikini takiben 24-36 saat içinde yumurtlama gerçekleşir
- Bu dönemde cinsel ilişki gebelik şansını artırır
Özel Durumlar
- Menopozda LH: Sürekli yüksek seyreder (>30 mIU/mL)
- Erkeklerde LH Dengesizliği: Sperm üretimini doğrudan etkiler
- LH ve Stres: Yoğun stres hormon düzeylerini geçici olarak bozabilir
LH hormonuyla ilgili şüpheleriniz varsa, endokrinoloji veya kadın hastalıkları uzmanına başvurmalısınız. Unutmayın, hormon testleri mutlaka klinik bulgularla birlikte değerlendirilmelidir.