Lenfoma, lenf sistemindeki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Hodgkin lenfoma ve Hodgkin dışı lenfoma olarak iki ana gruba ayrılır. Hastaların en çok merak ettiği konulardan biri, bu tanıyı aldıktan sonraki yaşam süresidir. Lenfomada sağkalım oranları; kanserin tipine, evresine, hastanın yaşına ve tedaviye yanıta göre değişiklik gösterir.
Hodgkin Lenfoma Sağkalım Oranları
Hodgkin lenfoma, genellikle genç yetişkinlerde görülen ve tedaviye iyi yanıt veren bir türdür. Erken evrede (Evre 1-2) teşhis edilen hastalarda 5 yıllık sağkalım oranı %90’ın üzerindedir. İleri evrelerde (Evre 3-4) bile bu oran %70-80 aralığında seyreder. Kemoterapi ve radyoterapi kombinasyonu, hastaların büyük çoğunluğunda tam iyileşme sağlar.
Hodgkin Dışı Lenfoma (HDL) Prognozu
HDL, daha agresif seyredebilen ve 60’tan fazla alt türü olan heterojen bir gruptur. Yavaş ilerleyen (indolent) tiplerde 5 yıllık sağkalım %70-80 iken, agresif tiplerde (örn. Diffüz büyük B hücreli lenfoma) bu oran %60-70’tir. Ancak agresif lenfomalar, kemoterapiye hızlı yanıt verdiğinden erken evrede tedavi şansı yüksektir.
Evrelemenin Önemi
- Evre 1-2: Kanser tek bir lenf düğümü veya bir bölgede sınırlıdır. 5 yıllık sağkalım Hodgkin’de %90, HDL’de %70-85.
- Evre 3-4: Kanser karaciğer, kemik iliği gibi organlara yayılmıştır. Hodgkin’de %70-80, HDL’de %50-65 sağkalım beklenir.
Yaş ve Genel Sağlık Durumu
60 yaş üstü hastalarda tedavi toleransı düşebilir ve sağkalım oranları gençlere göre %15-20 daha düşük olabilir. Diyabet, kalp hastalığı gibi ek sorunlar da tedavi başarısını etkiler.
Tedavideki Gelişmeler
Son yıllarda immünoterapi (CAR-T hücre tedavisi) ve hedefe yönelik ilaçlar (BTK inhibitörleri), dirençli lenfoma vakalarında bile sağkalımı uzatmaktadır. Kök hücre nakli, özellikle nüks eden hastalıkta yaşam süresini belirgin şekilde artırır.
Yaşam Süresini Etkileyen Faktörler
- Alt Tip: Mantle hücreli lenfoma gibi bazı HDL tipleri daha kötü prognoza sahiptir.
- LDH Yüksekliği: Kandaki LDH seviyesinin yüksek olması, hastalığın agresifliğini gösterir.
- Performans Durumu: Günlük aktiviteleri yapabilme yetisi (ECOG skoru) tedavi yanıtını etkiler.
Hastalar İçin Öneriler
Düzenli kontroller, tedavi protokollerine uyum ve enfeksiyonlardan korunma, yaşam kalitesini artırır. Lenfoma tedavisinde erken teşhis kritik olduğundan, lenf düğümlerinde şişlik veya açıklanamayan kilo kaybı gibi belirtilerde zaman kaybetmeden hematoloji uzmanına başvurulmalıdır.