Kızamık, viral bir enfeksiyon olup özellikle çocuklarda yaygın görülen bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtileri ve iyileşme süreci, hastanın yaşı, bağışıklık durumu ve komplikasyonların varlığına göre değişkenlik gösterir. İşte kızamığın evreleri ve ortalama iyileşme sürecine dair detaylar:
Kızamık Evreleri ve Süreleri
-
Kuluçka Dönemi (10-14 Gün):
Virüs vücuda girdikten sonra belirti vermeden geçen süredir. Bu dönemde hasta henüz bulaştırıcı değildir. -
Prodromal Dönem (2-4 Gün):
- Yüksek ateş (39-40°C),
- Öksürük, burun akıntısı ve gözlerde kızarıklık,
- Ağız içinde Koplik lekeleri (beyaz noktalar) görülür.
Bu evrede hasta virüsü yaymaya başlar.
- Döküntü Dönemi (5-7 Gün):
- Yüzden başlayıp gövdeye yayılan kırmızı lekeler,
- Ateşin döküntülerle birlikte zirve yapması,
- Halsizlik ve iştahsızlık.
Döküntüler 5-7 gün içinde soluklaşarak kaybolur.
- İyileşme Dönemi (1-2 Hafta):
Döküntülerin geçmesiyle ateş düşer, ancak öksürük ve halsizlik bir süre devam edebilir. Bağışıklık sistemi zayıf kişilerde bu süre uzayabilir.
Toplam İyileşme Süresi:
Komplikasyonsuz vakalarda kızamık ortalama 10-14 günde tamamen geçer. Ancak pnömoni veya ensefalit gibi ciddi komplikasyonlar varsa iyileşme haftalarca sürebilir.
Tedavi ve Destek Yöntemleri
- Ateş Düşürücüler: Parasetamol gibi ilaçlarla ateş kontrol altına alınır.
- Sıvı Desteği: Dehidrasyonu önlemek için bol su ve elektrolit içeren içecekler tüketilmeli.
- Vitamin A Takviyesi: Özellikle çocuklarda komplikasyon riskini azaltmak için WHO tarafından önerilir.
- Antibiyotikler: Sadece bakteriyel komplikasyonlar (zatürre, kulak enfeksiyonu) gelişirse kullanılır.
Komplikasyonlar ve Uzayan Süreç
- Pnömoni: En sık görülen komplikasyondur. İyileşme 3-6 haftayı bulabilir.
- Ensefalit: Nadir ancak hayati risk taşıyan bir durumdur. Tedavi hastane koşullarında yapılır.
- SSPE (Subakut Sklerozan Panensefalit): Yıllar sonra ortaya çıkabilen nörolojik bir komplikasyondur.
Korunma ve Aşının Rolü
Kızamık aşısı (MMR), hastalığı önlemede %97 etkilidir. İlk doz 12. ayda, ikinci doz 4-6 yaş arasında uygulanır. Aşılanmamış yetişkinlerin de aşı yaptırması önerilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Ateş 3 günden uzun sürerse,
- Nefes darlığı veya bilinç bulanıklığı gelişirse,
- Döküntüler 7 gün sonra solmazsa.
Kızamık, doğru tedavi ve destekle genellikle 2 haftada iyileşir. Ancak bağışıklık sistemi zayıf bireylerde ve komplikasyonlu vakalarda tıbbi destek şarttır.