Kıl kurdu (Enterobius vermicularis), özellikle çocuklarda yaygın görülen bağırsak parazitidir. Kaşıntı, uyku bozukluğu ve karın ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Hijyenle doğrudan ilişkili olan bu enfeksiyon, doğru tedavi ve önlemlerle kontrol altına alınabilir.

Kıl Kurdu Nedir?
İnce, beyaz renkli, 5-10 mm boyundaki iplik benzeri parazitlerdir. İnsan kalın bağırsağında yaşar ve yumurtalarını makat çevresine bırakır. En sık 5-10 yaş arası çocuklarda görülür.

Nasıl Bulaşır?

• Fekal-Oral Yol: Enfekte kişilerin anal bölgesindeki yumurtaların ellere bulaşması ve ağza taşınmasıyla.
• Kontamine Yüzeyler: Oyuncaklar, kıyafetler veya yatak çarşaflarından temas yoluyla.
• Solunum: Havaya karışan yumurtaların solunmasıyla (nadiren).

Belirtileri Nelerdir?

• Gece Kaşıntısı: Dişi parazitlerin yumurta bırakmak için anüse çıkmasıyla şiddetli kaşıntı.
• Uyku Bozukluğu: Kaşıntıya bağlı uykuya dalmada güçlük.
• Karın Ağrısı ve İştahsızlık: Bağırsak irritasyonuna bağlı.
• Diş Gıcırdatma: Özellikle çocuklarda görülür.
• Vajinal Akıntı: Kızlarda parazitin üreme organlarına geçişiyle.

Teşhis Yöntemleri

• Selofan Bant Testi: Sabah tuvalet veya banyo öncesi anal bölgeye yapıştırılan bant mikroskopta incelenir.
• Görsel İnceleme: Gece kaşıntı sırasında anüste hareket eden parazitlerin gözlemlenmesi.

Tedavi Süreci

1. İlaç Tedavisi:
   • Mebendazol (Tek doz, 2 hafta sonra tekrar).
   • Pirantel pamoat (Şurup formu çocuklarda kullanılır).
     Tüm aile bireyleri aynı anda tedavi edilmeli.
2. Hijyen Uygulamaları:
   • İç çamaşırı ve çarşafların 60°C’de yıkanması.
   • Tırnakların kısa kesilmesi ve el hijyenine dikkat.

Korunma Yolları

• Tuvalet sonrası ve yemek öncesi eller 20 saniye sabunla yıkanmalı.
• Çocuklara el-ağız temasını önleme eğitimi verilmeli.
• Havlular ve iç çamaşırları ortak kullanılmamalı.
• Evde tozlu yüzeyler sık sık temizlenmeli.

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

• Gece anal kaşıntısı 2 haftadan uzun sürerse.
• Karın ağrısı şiddetlenirse veya dışkıda kan görülürse.
• Tedaviye rağmen belirtiler tekrarlarsa.

Komplikasyonlar

• Kaşımaya bağlı anal bölgede egzama veya bakteriyel enfeksiyon.
• Uzun süreli enfeksiyonlarda kilo kaybı ve beslenme yetersizliği.
• Nadiren apandisit veya idrar yolu enfeksiyonu.

Hamilelikte ve Emzirme Döneminde
Pirantel pamoat gebelikte tercih edilir. Mebendazol ise emziren annelerde dikkatle kullanılmalıdır. Tedavi öncesi mutlaka doktora danışılmalıdır.