İdrar deliği darlığı (üretral darlık), idrarın vücuttan atıldığı kanalın daralması sonucu idrar akımında zorluk ve ağrıya yol açan bir ürolojik sorundur. Erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür ve tedavi edilmezse böbrek hasarı gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
- Travma: Pelvis kırıkları, sonda takılması veya uzun süreli kateter kullanımı
- Enfeksiyonlar: Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları veya cinsel yolla bulaşan hastalıklar (bel soğukluğu)
- Cerrahi Müdahaleler: Prostat ameliyatları sonrası
- İltihabi Hastalıklar: Sklerozan liken gibi kronik cilt hastalıkları
- Doğuştan Anomaliler: Nadiren konjenital darlıklar
Belirtiler
- İdrar Akımında Zayıflık: İnce veya yay şeklinde idrar yapma
- Ağrılı İdrar Çıkışı: Yanma hissi ve kesik kesik idrar
- Sık İdrara Çıkma: Mesanenin tam boşalmaması
- İdrar Kaçırma: Damlama şeklinde
- Kanlı İdrar: İleri evrelerde hematüri
- Tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonları
Tanı Yöntemleri
- Üroflowmetri: İdrar akım hızını ölçen test.
- Retrograd Üretrografi: Röntgen altında kontrast madde ile darlığın görüntülenmesi.
- Sistoskopi: Kameralı ince tüple üretranın direkt incelenmesi.
- Ultrason: Mesane duvar kalınlaşması veya böbrek genişlemesi tespiti.
Tedavi Seçenekleri
Cerrahi Olmayan Yöntemler
- Dilatasyon: Dar bölgenin genişletilmesi (yüksek nüks riski).
- İç Üretrotomi (DVIU): Endoskopik kesi ile darlık açılması (%50-60 başarı).
Cerrahi Tedaviler
- Üretroplasti:
- Anastomotik Üretroplasti: Darlıklı bölümün çıkarılıp uçların birleştirilmesi (kısa darlıklarda %90 başarı).
- Greftle Onarım: Ağız içi mukozası gibi dokularla darlığın onarımı (uzun darlıklarda tercih edilir).
- Perineal Üretrostomi: İleri vakalarda idrar çıkışı için yeni delik oluşturulması.
Komplikasyonlar
- Mesane Tasarrufu Sorunları: İdrar retansiyonu
- Böbrek Hasarı: Hidronefroz
- Cinsel İşlev Bozuklukları: Erektil disfonksiyon
- Tekrarlayan Darlıklar: Özellikle 2 cm’den uzun darlıklarda
Korunma ve İyileşme Süreci
- Sonda Kullanımında Dikkat: Steril teknik ve kısa süreli kullanım.
- Enfeksiyon Kontrolü: Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma.
- Ameliyat Sonrası:
- 2-4 hafta sonda takılması
- 6 aylık düzenli üroflowmetri takipleri
- Bol sıvı tüketimi ve kabızlıktan kaçınma
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
İdrar yaparken ağrı, idrar akımında belirgin azalma veya tekrarlayan enfeksiyon durumunda Üroloji uzmanına başvurulmalıdır. Erken tanı, cerrahi başarı şansını artırır.