İç dudak sarkması (labia minora hipertrofisi), kadınlarda genital bölgede iç dudakların normalden uzun veya asimetrik olması durumudur. Bu anatomik varyasyon, doğuştan gelebileceği gibi hormonal değişimler, doğum, yaşlanma veya kronik tahriş sonucu da gelişebilir. İç dudak sarkması fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra psikolojik sıkıntılara da yol açabilir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
İç dudak sarkmasının temel nedenleri arasında genetik yatkınlık öne çıkar. Aile öyküsü bulunan kadınlarda görülme sıklığı artar. Hormonal dalgalanmalar, özellikle ergenlik, gebelik ve menopoz dönemlerinde dokularda gevşemeye neden olabilir. Vajinal doğumlar, bölgede gerilme ve yırtılmalara yol açarak sarkmayı tetikleyebilir. Kronik enfeksiyonlar, cinsel ilişki veya dar kıyafetlerin yol açtığı sürtünme de doku deformasyonuna katkıda bulunur.
Belirtiler ve Fiziksel Etkiler
Bu durum, günlük yaşamda önemli rahatsızlıklara neden olabilir. Dar giysilerle sürtünme sonucu ağrı, yanma veya kaşıntı gelişebilir. Bisiklete binme, koşu gibi fiziksel aktiviteler sırasında hassasiyet artar. Hijyen sorunlarına bağlı olarak tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları veya mantar enfeksiyonları görülebilir. Cinsel ilişkide ağrı ve psikolojik rahatsızlık sık bildirilen şikayetler arasındadır.
Teşhis Süreci
Tanı için jinekolojik muayene esastır. Hekim, labia minora boyutunu, simetrisini ve doku yapısını değerlendirir. Hastanın şikayetleri ve tıbbi öyküsü dinlenir. Şiddetli vakalarda fonksiyonel kısıtlılığı belgelemek için fotoğrafik kayıt alınabilir. Ayırıcı tanıda kistler, tümörler veya enfeksiyöz lezyonlar ekarte edilmelidir.
Cerrahi Dışı Tedavi Seçenekleri
Hafif vakalarda cerrahi olmayan yaklaşımlar önerilir. Doku sıkılaştırıcı lazer tedavileri (Fotona, Morpheus8) ile kollajen üretimi artırılabilir. Hormon kremleri lokal uygulanarak doku elastikiyeti desteklenir. Destekleyici iç çamaşırları ve pamuklu giysilerle sürtünme azaltılabilir. Pelvik taban egzersizleri ise kas tonusunu iyileştirerek semptomları hafifletebilir.
Labioplasti Ameliyatı
Cerrahi, şikayetlerin cerrahi dışı yöntemlerle giderilemediği durumlarda tercih edilir. "Kama rezeksiyonu" veya "dikey eksizyon" teknikleriyle fazla doku çıkarılır. İşlem genellikle lokal anestezi altında 45-60 dakika sürer. Dikişler kendiliğinden emilen türdedir ve izler genital kıvrımlarda gizlenir. Ameliyat sonrası hassasiyet ve estetik kaygıların %90’a varan oranda düzeldiği bildirilmiştir.
Ameliyat Sonrası İyileşme
İlk 48 saat soğuk kompres ve yatak istirahati önerilir. 3-5 gün arası hafif ağrı ve şişlik normal kabul edilir. 2 hafta cinsel ilişki, bisiklet, at binme gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır. Tam iyileşme 4-6 haftada gerçekleşir. Dikiş bölgesine antibiyotikli krem uygulanır ve kontroller 1. hafta ile 1. ayda yapılır.
Olası Komplikasyonlar
Enfeksiyon, kanama veya asimetri gibi riskler %3-5 oranında görülür. Duyu kaybı nadirdir ve genellikle geçicidir. Skar dokusu oluşumu hastanın cilt tipine bağlı olarak değişir. Bu riskler, deneyimli plastik cerrahlar tarafından yapılan operasyonlarda belirgin şekilde azalır.
Kimler Aday Olabilir?
Fiziksel rahatsızlığı olan, hijyen sorunu yaşayan veya estetik kaygı taşıyan 18 yaş üstü kadınlar uygun adaylardır. Hamilelik planlayanlarda doğum sonrası beklenmesi önerilir. Psikiyatrik rahatsızlığı olan veya beklentileri gerçekçi olmayan hastalarda cerrahi ertelenmelidir.