Ateşli havale, çoğunlukla 6 ay ile 5 yaş arası çocuklarda yüksek ateşe bağlı olarak ortaya çıkan nöbetlerdir. Ebeveynler için endişe verici olsa da genellikle kalıcı hasar bırakmaz ve ateşin kontrol altına alınmasıyla yönetilir. İşte ateşli havale ile ilgili en çok merak edilen sorular:
Ateşli Havale Nedir?
Ateşli havale (febril nöbet), vücut sıcaklığının hızla yükselmesi sonucu beyin aktivitesinde geçici bozulmaların yaşanmasıdır. Çocuklarda bilinç kaybı, kasılma veya titreme gibi belirtilerle kendini gösterir. Genellikle 15 dakikadan kısa sürer ve ateş düşürüldüğünde kendiliğinden sonlanır.
Ateşli Havale Kaç Derecede Görülür?
Ateşli havaleler genellikle 38°C ve üzeri vücut ısısında ortaya çıkar. Ancak bazı çocuklarda ateş 39°C’yi geçtiğinde nöbet riski artar. Nadiren 37.8°C gibi hafif yüksek ateşte de görülebilir. Önemli olan ateşin ne kadar hızlı yükseldiğidir; ani sıcaklık artışları nöbeti tetikleyebilir.
Hangi Çocuklarda Risk Daha Yüksektir?
- Ailede ateşli havale öyküsü varsa,
- Daha önce ateşli havale geçirmişse,
- Ateşe yol açan enfeksiyonlar (örneğin üst solunum yolu enfeksiyonu) sık görülüyorsa risk artar.
Ateş Ölçümü Nasıl Yapılmalı?
Doğru sonuç için dijital termometreler tercih edilmelidir. Koltuk altından ölçümde 38°C, kulaktan veya rektal ölçümde 38.5°C üzeri ateş olarak kabul edilir. Ölçüm sırasında çocuğun sakin ve hareketsiz olmasına dikkat edin.
Ateşli Havale Sırasında Ne Yapılmalı?
- Çocuğu yan yatırıp solunum yolunu açık tutun.
- Ağzında yiyecek varsa çıkarın.
- Kasılmaları durdurmaya çalışmayın, hareketlerini kısıtlamayın.
- Ateşi düşürmek için ılık suyla kompres uygulayın.
- Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse veya tekrarlarsa acil servise başvurun.
Doktora Ne Zaman Gidilmeli?
- İlk kez ateşli havale geçiriyorsa,
- Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse,
- Nöbet sonrası bilinç kaybı veya solunum güçlüğü varsa,
- Ateş düşürücülere rağmen ateş kontrol altına alınamıyorsa mutlaka uzmana danışın.
Ateşli Havale Tekrarlar mı?
Çocukların %30-40’ında ateşli havale tekrarlayabilir. Risk faktörleri arasında erken yaşta ilk nöbeti geçirmek ve aile öyküsü bulunmak başlıca etkenlerdir.
Korunma Yöntemleri
- Ateşe neden olan enfeksiyonlardan korunmak için hijyene dikkat edin.
- Ateşli durumlarda çocuğu hafif giydirin ve bol sıvı verin.
- Doktor önerisiyle ateş düşürücüleri düzenli kullanın.