Hamilelikte sistit, idrar kesesinin enfeksiyon kapmasıyla ortaya çıkan yaygın bir sağlık sorunudur. Gebelik döneminde hormonal değişimler ve rahmin genişleyerek mesaneye baskı yapması, idrar yolu enfeksiyonlarına yatkınlığı artırır. Tedavi edilmediğinde böbrek enfeksiyonlarına veya erken doğum riskine yol açabilen bu durum, dikkatli yönetim gerektirir.

Hamilelikte Sistitin Nedenleri
Gebelikte progesteron hormonundaki artış, idrar yollarındaki kasları gevşeterek idrar akışını yavaşlatır. Bu da bakterilerin mesanede kolayca çoğalmasına zemin hazırlar. Büyüyen rahmin mesaneye baskısı, idrarın tam boşalamamasına neden olur. Ayrıca idrarın bileşimindeki değişiklikler ve artan şeker içeriği, bakteriler için uygun ortam oluşturur. E. coli bakterisi vakaların %85’inden sorumludur.

Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
Sistitin tipik belirtileri arasında sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma hissi, acil idrar ihtiyacı, kasık ağrısı ve bulanık/idrarda kan görülmesi yer alır. Tanı için ilk adım idrar tahlilidir. İdrarda lökosit ve nitrit varlığı enfeksiyonu işaret eder. Kesin teşhis için idrar kültürü yapılarak bakteri türü ve uygun antibiyotik belirlenir. Şiddetli vakalarda böbrek tutulumunu ekarte etmek için ultrason gerekebilir.

Gebelikte Güvenli Tedavi Yaklaşımları
Tedavide gebelik kategorisi B olan antibiyotikler tercih edilir:

• Nitrofurantoin: İlk trimester dışında kullanılabilir, 5-7 günlük kür şeklinde verilir.
• Sefalosporinler: Sefaleksin gibi ilaçlar tüm gebelik boyunca güvenle kullanılabilir.
• Amoksisilin-klavulanat: Penisilin alerjisi olmayanlarda etkilidir.
  Antibiyotik tedavisi ortalama 7 gün sürer. İlaçlara ek olarak bol su içmek, kızılcık suyu tüketmek ve C vitamini almak iyileşmeyi destekler.

Önleme Stratejileri

• Günde en az 8 bardak su tüketerek idrarı seyreltin.
• İdrarı tutmayın, her 2-3 saatte bir mesaneyi tam boşaltın.
• Tuvalet temizliğini önden arkaya doğru yapın.
• Pamuklu iç çamaşırları giyin ve dar kıyafetlerden kaçının.
• Cinsel ilişki sonrası hemen idrara çıkın.

Riskli Durumlar ve Doktora Başvuru Zamanı
Ateşin 38°C’yi aşması, bel ağrısı, bulantı-kusma veya kasılmalar böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit) işareti olabilir. Bu durumda acilen hastaneye başvurulmalıdır. Tedaviye rağmen düzelmeyen şikayetler veya tekrarlayan enfeksiyonlarda üroloji konsültasyonu gerekebilir.

Hamilelikte Sistitin Olası Komplikasyonları
Tedavi edilmeyen sistit, böbreklere sıçrayarak ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Yüksek ateş ve böbrek hasarı erken doğum riskini artırır. Ayrıca düşük doğum ağırlığı ve amniyotik sıvı enfeksiyonlarına neden olabilir. Bu nedenle belirtiler başlar başlamaz kadın doğum uzmanına danışılmalıdır.

Bitkisel Destek ve Yaşam Tarzı Önerileri
Antibiyotik tedavisine ek olarak:

• Günde 1 bardak şekersiz kızılcık suyu bakterilerin mesaneye yapışmasını engeller.
• Probiyotik yoğurtlar vücudun enfeksiyonla savaşma kapasitesini artırır.
• Pelvik taban egzersizleri mesane fonksiyonlarını düzenler.
  Ancak bitkisel ürünleri doktora danışmadan kullanmayın.