Genital bölge kaşıntısı, kadın ve erkeklerde sık görülen ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşüren bir şikayettir. Altta yatan nedenler basit enfeksiyonlardan ciddi sağlık sorunlarına kadar uzanabilir. İşte genital kaşıntıyla ilgili bilinmesi gereken tüm detaylar:
Yaygın Nedenler
- Mantar Enfeksiyonları (Kandidiyaz): Nemli ortam, antibiyotik kullanımı veya bağışıklık zayıflığında Candida albicans mantarı aşırı çoğalır. Beyaz peynirimsi akıntı ve şiddetli kaşıntıyla kendini gösterir.
- Bakteriyel Vajinoz: Vajinal pH dengesinin bozulması sonucu oluşur. Balık kokusuna benzer kötü kokulu akıntı eşlik eder.
- Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar: Trichomonas (köpüklü sarı-yeşil akıntı), Herpes simplex (ağrılı kabarcıklar) ve HPV enfeksiyonları.
- Kontakt Dermatit: Sabun, parfümlü pedler, sentetik iç çamaşırı veya spermisidlerin yol açtığı tahriş.
- Sedef Hastalığı veya Liken Sklerozus: Kronik cilt hastalıkları genital bölgede beyaz lekeler ve kaşıntıya neden olabilir.
Belirtiler ve Eşlik Eden Bulgular
- Yanma hissi ve ağrılı idrara çıkma
- Kızarıklık, şişlik veya deride kalınlaşma
- Kötü kokulu, renkli veya kıvamı değişmiş akıntı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- İdrar yaparken yanma
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Genital bölgede kızarıklık, şişlik, lezyonların değerlendirilmesi.
- Laboratuvar Testleri:
- Vajinal kültür ve mikroskopik inceleme
- pH ölçümü (Bakteriyel vajinozda pH >4.5)
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için PCR testi
- Patch Test: Alerjik kontakt dermatit şüphesinde uygulanır.
Tedavi Yaklaşımları
- Mantar Enfeksiyonları: Klotrimazol veya mikonazol içeren kremler/ovüller (7 gün).
- Bakteriyel Vajinoz: Metronidazol tablet veya jel formu (5-7 gün).
- Trichomonas: Tek doz oral tinidazol.
- Alerjik Reaksiyonlar: Hidrokortizonlu kremler ve tahriş edici ürünlerden kaçınma.
- Sedef/Liken Sklerozus: Topikal kortikosteroidler ve immünomodülatör kremler.
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Hijyen Önlemleri:
- Pamuklu iç çamaşırı kullanımı
- Parfümsüz, pH nötr sabunlar
- Islak mayo/çamaşırla uzun süre kalmama
- Rahatlatan Uygulamalar:
- Ilık su ve karbonatlı oturma banyoları (10 dakika)
- Soğuk kompres uygulaması
- Aloe vera jeli (tahrişi azaltır)
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Kaşıntı 1 haftadan uzun sürerse
- Ateş, kasık lenf bezlerinde şişme varsa
- Ciltte açık yara veya ülser gelişirse
- İdrarda kan görülürse
- Gebelik döneminde şikayet oluşursa
Önleme Stratejileri
- Cinsel ilişkide kondom kullanımı
- Dar kıyafetlerden kaçınma
- Antibiyotik kullanırken probiyotik takviyesi
- Şekerli gıda tüketimini sınırlama (mantar üremesini artırabilir)
Kronik Kaşıntıda İleri Tetkikler
6 aydan uzun süren vakalarda:
- Diyabet taraması (açlık kan şekeri)
- Tiroid fonksiyon testleri
- Karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri
- HIV ve hepatit serolojisi
Genital kaşıntı tedavisinde en kritik nokta altta yatan nedeni doğru tespit etmektir. Kendi kendine tedavi girişimleri (sirke, sarımsak gibi uygulamalar) tabloyu kötüleştirebilir. Bu nedenle tanı ve tedavi için mutlaka kadın hastalıkları, üroloji veya dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır.
