Diş apsesi, diş kökü veya diş eti çevresinde bakteriyel enfeksiyon sonucu oluşan iltihap birikimidir. Şiddetli ağrı, şişlik ve ateş gibi belirtilerle kendini gösteren bu durum, doğru müdahale edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Peki diş apsesi patlatılır mı? İşte bu sorunun cevabı ve bilinmesi gereken tüm detaylar:
Diş Apsesi Türleri ve Nedenleri
Diş apsesi temelde üç türe ayrılır:
- Periapikal Apse: Diş kökünde oluşur. Çürük veya travma nedeniyle diş pulpasının enfekte olması sonucu gelişir.
- Periodontal Apse: Diş eti ve çevre dokularda görülür. Diş eti hastalıkları veya derin ceplerde bakteri birikimiyle ortaya çıkar.
- Gingival Apse: Sadece diş eti dokusunu etkiler ve genellikle yabancı cisim batması sonucu oluşur.
Diş Apsesi Patlatılır mı?
Halk arasında evde iğne veya kesici aletlerle apseyi patlatma girişimleri yaygındır. Ancak bu son derece tehlikelidir. Steril olmayan koşullarda yapılan müdahaleler, enfeksiyonun yayılmasına, doku hasarına ve hatta sepsis gibi hayati risklere neden olabilir. Apsenin boşaltılması mutlaka diş hekimi tarafından klinik ortamda gerçekleştirilmelidir.
Diş Hekiminde Tedavi Süreci
- Drenaj: Hekim, lokal anestezi altında apseyi steril bir enjektör veya küçük bir kesi ile boşaltır. İltihap alındıktan sonra bölge antiseptik solüsyonlarla temizlenir.
- Kök Kanal Tedavisi: Periapikal apselerde enfekte pulpa dokusu temizlenir, kök kanalları şekillendirilir ve doldurulur.
- Antibiyotik Tedavisi: Enfeksiyonun yayılımını kontrol altına almak için amoksisilin veya klindamisin gibi antibiyotikler reçete edilir.
- Diş Çekimi: Tedavi edilemeyecek derecede hasar görmüş dişlerde çekim gerekebilir.
Evde Yapılabilecek Destekleyici Uygulamalar
- Tuzlu Su Gargarası: 1 çay kaşığı tuzu ılık suda eriterek günde 3 kez gargara yapmak şişliği azaltır.
- Soğuk Kompres: Yanak bölgesine 10 dakika soğuk uygulama ağrıyı hafifletir.
- Ağrı Kesici Kullanımı: İbuprofen veya parasetamol geçici rahatlama sağlar.
Riskler ve Komplikasyonlar
- Enfeksiyon Yayılımı: Apsenin patlamasıyla iltihap çene kemiğine, sinüslere veya beyne yayılabilir.
- Ludwig Anjini: Dil altı ve çene altı bölgelerde yaygın enfeksiyon, nefes almayı zorlaştırabilir.
- Osteomyelit: Çene kemiğinde enfeksiyon gelişmesi uzun süreli tedavi gerektirir.
Hamilelikte ve Çocuklarda Özel Durumlar
Hamilelerde diş apsesi tedavisinde radyasyonsuz yöntemler tercih edilir. Penisilin grubu antibiyotikler genellikle güvenli kabul edilir. Çocuklarda ise süt dişlerinde apse varsa çekim veya kanal tedavisi uygulanabilir.
Acil Durum Belirtileri
- Yüzde ani şişme ve nefes darlığı
- 39°C’yi aşan yüksek ateş
- Bilinç bulanıklığı veya çift görme
Bu durumlarda vakit kaybetmeden acil servise başvurulmalıdır.
Korunma Yöntemleri
- Günde 2 kez diş fırçalama ve diş ipi kullanımı
- Yılda en az 1 kez diş hekimi kontrolü
- Şekerli gıda tüketiminin sınırlandırılması
