Deri Altı Kanaması

Çeşitli sebepler ile kanın damardan çıkarak deri altına sızmasına deri altı kanaması adı verilir. Bu durumun tedavisi de altta yatan nedene göre yapılmaktadır.

Deri Altı Kanaması Nedir?  

Vücudumuzda kan normalde atar damarlar, toplar damarlar ve ikisi arasındaki kılcal damarlar arasında taşınmaktadır. Çeşitli sebepler ile kanın damardan çıkarak deri altına sızmasına deri altı kanaması adı verilir. 

Deri altı kanaması boyutlarına göre farklı isimler alabilir:

  • Peteşi: Peteşiler çapı 3 mm‘nin altındaki deri altı kanamalardır.
  • Purpura: Çapı 3 mm ile 1 cm arasında değişen deri altı kanamalarına purpura adı verilmektedir. 
  • Ekimoz: Ekimozlar deri altı kanamalarının en büyükleri olup ekimozların çapları 1 cm' nin üzerindedir. 

Deri Altı Kanaması Belirtileri Nelerdir? 

Deri altı kanamalarının altında yatan nedenler genellikle başka belirtilere de sebep olmaktadır:

  1. Vücutta meydana gelen kolay kanamalar ve morarmalar
  2. Sık sık meydana gelen burun kanamaları 
  3. Diş eti kanamaları 
  4. Hematom adı verilen ve cilt altında gözlenebilen pıhtılaşmış kan birikimleri
  5. Normalin dışında kanama miktarı ile beraber meydana gelen ağır adet dönemleri 

Deri altı kanamalarına sıklıkla eşlik eden belirtilerdir.  

Deri Altı Kanaması Nedenleri Nelerdir?

Deri altında meydana gelen kanamaların birçok sebebi olabilmektedir:

  1. Fiziksel yaralanmalar ve travmalar: Vücudumuzda herhangi bir bölgede meydana gelen travma sonrası damarlardaki kan dışarı sızarak cilt altında kanama bölgesinin ortaya çıkmasına neden olabilir.
  2. Kullanılan bazı ilaçlar: Kan sulandırıcılar olarak bilinen antikoagülan ilaçlar, trombolitik ilaçlar ve bazı antibiyotik ilaçların kullanımı sonucu deri altı kanaması meydana gelebilir.
  3. Trombosit eksikliğiKan pıhtısı oluşumunda görevli olan kan pulcukları adı da verilen pıhtılaşma hücreleri olan trombositlerin eksikliğinde vücutta yaygın deri altı kanamaları gözlenir.
  4. Bazı vitamin eksiklikleri: Yeşil sebzeler ve kuruyemişlerde bol bulunan K vitamini, portakal – limon – mandalina gibi meyvelerde bol bulunan C vitamini ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunan B9 vitamini ile hayvansal besinlerde bol bulunan B12 vitamini başta olmak üzere B vitaminleri yeteri kadar alınmadığı takdirde deri altı kanamaları görülür.
  5. Enfeksiyonlar: Bakteriler, virüsler ve parazitlerin meydana getirdiği enfeksiyonların bazılarında da deri altında kanamalar gözlenmektedir. 
  6. Idiopatik trombositopenik purpura / İmmün trombositopeni: Nedeni bilinmeyen hastalıklardan biri olarak tanımlanan idiopatik trombositopenik purpurada vücudun kendi savunma hücreleri kan pulcukları yok eder.
  7.  Trombotik trombositopenik purpuraKan yıkımında artma ve kan pulcuklarının sayısında azalmasının beraber görüldüğü bu tabloda yüksek ateş, böbrek yetmezliği ve nörolojik bulgular sıklıkla görülmektedir. 

Deri Altı Kanaması Teşhisi

Deri altında kanama şikayeti ile doktora başvuru yapan hastalardan hasta öyküsü alınarak; herhangi bir darbe ya da travma öyküsünün olup olmadığı, kullanılan ilaçların olup olmadığı varsa hangi ilaçlar olduğu ve deri altında kanamaya ek şikayetler var ise neler olduğu sorgulanmalıdır.

Fizik muayene yapılarak kanama noktalarının hangi bölgelerde olduğu, vücuttaki yayılımı ve büyüklükleri incelenmelidir. Ayrıca ek olarak yüksek ateş gibi belirtilerin tespiti de sağlanır.

Deri altı kanaması şikayeti bulunan hastalarda en değerli tanı yöntemlerinden birisi kan testleridir. Tam kan sayımı, periferik yayma adı verilen özel yöntemler ile kanamaya neden olacak faktörlerin ve değerlerinin tespit edilmesi sağlanır. Ayrıca vitamin eksikliklerine bağlı ortaya çıkan deri altı kanamalarında bu vitaminlerin tespit edilmesi de kan testleri ile mümkündür. Bakteriler ve parazitler kaynaklı deri altı kanamasında kanda artan bazı özel değerler olacaktır.

İdiopatik trombositopenik purpura ya da trombotik trombosisitopenik purpura tanısı için diğer tüm ihtimallerin ekarte edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla görüntüleme yöntemlerinden ultrason (USG), manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve idrar testleri uygulanabilir.  

Deri Altı Kanaması Tedavisi

Deri altı kanamasının altında çeşitli nedenler yatabilmektedir. Bu durumun tedavisi de altta yatan nedene göre yapılmaktadır. 

Tedavi sürecinde ilk yapılması gereken deri altında kanamaya neden olabilecek ilaçlar var ise bunların düzenlenmesi ve kullanılmasına artık gerek yoksa ilaçların kesilmesi olmalıdır. Sonraki aşamada ise deri altında kanamaya neden olabilecek vitamin eksiklikleri mevcut ise bunların tespit edilerek vitamin takviyelerinin verilmesi uygun olacaktır. 

Deri altı kanamasının altında viral, bakteriyel, paraziter ya da fungal (mantar) enfeksiyonlar tespit edilebilir. Viral enfeksiyonlarda antiviral ilaçlar, bakteriyel enfeksiyonlarda antibiyotik ilaçlar, paraziter enfeksiyonlarda anti paraziter ilaçlar ve fungal enfeksiyonlarda ise antifungal ilaçlar ile tedavi başlanabilir.

Idiopatik trombositopenik purpura tanısı alan hastalarda ise tedaviye ilaç ile başlanabilir. İlaç tedavisine kortikosteroid / steroid ilaçlar ilk tercihtir. Uzun süreli steroid kullanımında ciddi yan etkiler gözlendiği için bu hastalarda splenektomi olarak adlandırılan dalağın alındığı cerrahi yöntem uygulanabilir.  Günümüzde etkinliği tam kanıtlanmamış olmakla birlikte immun supresif (bağışıklık sistemini baskılayıcı) kemoterapik ilaçlar da idiopatik trombositopenik purpura hastalarında kullanılabilmektedir.

Trombotik trombositopenik purpura tespit edilen hastalarda ilk tedavi seçeneği kanın vücut dışına alınarak plazmanın ayrılmasını takiben geri kalan kan elemanlarının replasman sıvısı ile vücuda geri verildiği plazmaferez yöntemidir. Şikayetleri devam eden hastalarda kortikosteroid tedavisi, hedefe yönelik tedaviler ve splenektomi ameliyatı seçenekleri değerlendirilebilir.

Deri Altı Kanaması Tedavi Edilmezse 

Deri altı kanaması travma ve darbe sonucu ortaya çıkan geçici bir durum olabilmekle birlikte ciddi hastalıkların habercisi olma özelliği de taşımaktadır. 

Uzun süredir devam eden ve vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkan deri altı kanama odakları varlığında altta yatan nedenin tespit edilerek tedavi edilmemesi durumunda kişilerde kan seviyesinin normalin altında seyretmesine bağlı olarak halsizlik, yorgunluk gibi gündelik yaşamı olumsuz etkileyecek şikayetler ortaya çıkabilmektedir.

Deri Altı Kanaması İlaçları

Deri altı kanamasına neden olan hastalığa yönelik çeşitli ilaçlar kullanılabilir.

Enfeksiyon kaynaklı olduğu tespit edilen deri altı kanaması tedavisinde etkene yönelik ilaçlar kullanılabilir.

  • Antibiyotik ilaçlardan 
    1. Amoksisilin / Klavulonik asit
    2. Trimetoprim / Sülfametoksazol 
    3. Klindamisin 
    4. Dikloksasilin
    5. Sefaleksin
      • Anti paraziter ilaçlardan
        1. Klorokin
        2. Kinin
        3. Primetamin
        4. Sülfodiazin
          • Antiviral ilaçlardan 
            1. Vidarabin
            2. Idoksuridin
            3. Trifluridin
        5. Prednizon 
        6. Kortizon
        7. Deflazokort

Deri Altı Kanaması Ameliyatı 

Trombositopenik purpura tespit edilen deri altı kanaması şikayeti olan hastalarda splenektomi ameliyatı gerekebilir. Günümüzde en yaygın kullanılan splenektomi ameliyatı yöntemi laparoskopik splenektomi ameliyatı adı verilen ve kapalı ameliyat olarak bilinen yöntemdir. 

Genel anestezi altındaki hasta sağ tarafına yatırılır. Sol kaburga altından gönderilen bir hortum yardımı ile karın içine hava gönderilir ve bu sayede karın içi hacminin genişletilmesi sağlanır. Sonraki aşamada karın içine laparoskop adı verilen özel kamera gönderilerek dalağın olduğu bölgenin görüntülenmesi sağlanır. Kaburga altından açılan diğer kesilerden gönderilen küçük borulardan cerrahi aletler ile dalağın çıkarılması işlemi sağlanır.

Hamilelerde Deri Altı Kanaması 

Gebelik döneminde meydana gelen değişiklikler sebebi ile anne adaylarında trombositopeni adı verilen kan pulcuklarının sayısının azalması sonucu kanamaların arttığı tablo ortaya çıkabilmektedir. Gestasyonel trombositopeni adı verilen bu tablo genellikle 2.3 aylık dönemin son dönemlerinde belirti vermeye başlamaktadır.

Bunun dışında gebelik zehirlenmesi olarak bilinen preeklampsi ve HELLP sendromu da deri altı kanamalarına neden olmaktadır.  

Gebeliğin erken dönemlerinde şiddetli kanamalar ile kendini gösteren tablolar genellikle idiopatik trombositopenik purpura kaynaklı olup bu anne adaylarında tedavi yönetimi iyi yapılmalıdır. İlk tedavi seçenekleri oral (ağızdan) kortikosteroid ve damar içi immunglobulin uygulamasıdır. Şikayetlerde azalma yoksa ve artıyorsa splenektomi son tedavi seçeneği olarak tercih edilebilir.

Bebeklerde ve Çocuklarda Deri Altı Kanaması

Bebeklik ve çocukluk döneminde deri altı kanaması ailelerde paniğe sebep olabilmektedir. Burada önemli olan kanamaların ne kadar süredir olduğunun takip edilmesi olup her deri altı kanamasında ciddi bir sorun olduğu düşünülmemelidir. Bebeklik ve çocukluk döneminde Deri altı kanamaları sıklıkla travma ve darbelere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.

Bazı bebekler ve çocuklarda ise enfeksiyonları takiben akut idiopatik trombositopenik purpura adı verilen 6 aydan kısa süren bir tablonun gelişimine bağlı ortaya çıkan deri altı kanamalarının gözlenmesi mümkündür. Bu çocuklarda genellikle tedaviye gerek kalmadan 8 – 12 ayda kendiliğinden düzelme gözlenebilse de sadece %5‘lik bir kesimde tedaviye ihtiyaç duyulabilmektedir. 

Bebeklik ve çocukluk döneminde uzun süredir devam eden ve vücudun farklı bölgelerine yayılım gösteren deri altı kanamaları tespit edilmesi durumunda çocuk hastalıkları uzmanına başvuru yapılması uygun olacaktır.

Deri Altı Kanaması için Hangi Doktora Gidilir?

Deri altı kanamaları her insanın başına zaman zaman gelebilen bir durumdur. Ancak herhangi bir travma, hasar ya da yaralanma olmadan sık sık ortaya çıkan deri altı kanamaları varlığında ve özellikle eşlik eden burun kanaması, diş eti kanaması gibi şikayetler varlığında iç hastalıkları (dahiliye) bölümünde iç hastalıkları uzmanına başvuru yapılması uygun olacaktır. İç hastalıkları uzmanı tarafından yapılan ilk incelemeler sonucunda altta yatan nedene göre hematoloji (kan bilimi) bölümünde hematoloji uzmanına yönlendirme yapılabilir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
10
0
Makeleyi Paylaşın