Genel dahiliye, erişkin bireylerin iç organ sistemlerini etkileyen hastalıkların teşhis, tedavi ve takibini üstlenen tıp dalıdır. İç hastalıkları olarak da adlandırılan bu branş, karmaşık sağlık sorunlarının bütüncül bir yaklaşımla ele alınmasını sağlar. Diyabetten hipertansiyona, enfeksiyon hastalıklarından metabolik bozukluklara kadar geniş bir yelpazede hizmet verir.
Genel Dahiliyenin Kapsamı ve Alt Dalları
Genel dahiliye uzmanları, 18 yaş üstü hastalarda akut ve kronik hastalıkları yönetir. Kardiyoloji, gastroenteroloji, endokrinoloji gibi yan dallarla iş birliği içinde çalışarak hastaların multidisipliner tedavisini koordine eder. Özellikle birden fazla sistemi etkileyen durumlarda (örneğin diyabet ve böbrek yetmezliği birlikteliği) tedavi planlamasında kritik rol oynar.
Hangi Şikayetlerle Başvurulmalı?
- Açıklanamayan kilo kaybı veya ateş
- Kronik yorgunluk ve halsizlik
- Karın ağrısı, bulantı, ishal gibi sindirim sorunları
- Nefes darlığı, göğüs ağrısı
- Tiroid hormon bozukluklarına bağlı şikayetler
- Kan değerlerinde anormallik (anemi, yüksek kolesterol)
Teşhis Yöntemleri
Hastanın öyküsü ve fizik muayene sonrası laboratuvar testleri (kan-idrar analizleri), görüntüleme (ultrason, tomografi) ve biyopsi gibi yöntemlerle tanı konulur. Özellikle check-up programlarıyla gizli kalmış hastalıkların erken teşhisi mümkün olur.
Kronik Hastalık Yönetimi
Diyabet, hipertansiyon, KOAH gibi uzun süreli sağlık sorunlarının takibinde hastalara kişiselleştirilmiş tedavi planları oluşturulur. İlaç düzenlemeleri, yaşam tarzı değişiklikleri ve komplikasyon önleme stratejileri bu sürecin temelini oluşturur.
Koruyucu Hekimlikteki Rolü
Genel dahiliye, kanser taramaları (kolonoskopi, mamografi), aşılama programları ve risk faktörü yönetimi (sigara bırakma, obezite danışmanlığı) ile hastalıkları önleme odaklı çalışır.
Muayene Sürecinde Neler Yapılır?
- Detaylı Anamnez: Aile öyküsü, ilaç kullanımı ve yaşam alışkanlıkları kaydedilir.
- Sistemik Fizik Muayene: Kalp akciğer dinleme, karın palpasyonu, lenf nodu kontrolü.
- Tetkik Planlama: Şikayete yönelik kan testleri veya görüntüleme istenir.
- Tedavi ve Takip: Tanıya göre ilaç reçetesi veya uzman yönlendirmesi yapılır.
Sık Sorulan Sorular
- Dahiliye ve aile hekimliği arasındaki fark nedir?
Aile hekimleri temel sağlık hizmeti sunarken, dahiliye uzmanları kompleks hastalıklarda derinlemesine teşhis ve tedavi sağlar. - Check-up için hangi sıklıkta dahiliyeye gitmeli?
40 yaş üstü bireylerin yılda bir kez, gençlerin ise risk faktörüne göre 2-3 yılda bir kontrole gitmesi önerilir.
Genel dahiliye, erişkin sağlığının korunmasından kritik hastalıkların yönetimine kadar yaşam boyu destek sunan temel bir branştır.
