Ciltte kırmızı lekeler, farklı boyut ve şekillerde ortaya çıkabilen yaygın bir cilt sorunudur. Bu lekeler bazen kaşıntı veya ağrı eşlik edebilir, bazen de sadece kozmetik bir kaygı oluşturur. Alerjik reaksiyonlardan enfeksiyonlara kadar pek çok faktör bu duruma yol açabilir.
En Yaygın Nedenler
- Alerjik Reaksiyonlar: Gıda, ilaç, kozmetik veya bitkilerle temastan kaynaklanan kurdeşen (ürtiker) veya kontakt dermatit.
- Enfeksiyonlar: Suçiçeği, kızamık, zona gibi viral hastalıklar; impetigo veya selülit gibi bakteriyel enfeksiyonlar.
- Cilt Hastalıkları: Egzema, sedef hastalığı, rozasea veya liken planus gibi kronik durumlar.
- Damarsal Sorunlar: Vaskülit (damar iltihabı), peteşi (kanamalı noktalar) veya hemanjiomlar.
- Çevresel Faktörler: Güneş yanığı, aşırı sıcak (isilik) veya soğuk hava etkileri.
Eşlik Eden Semptomlar
Kırmızı lekelerin karakteri altta yatan nedene işaret edebilir. Kaşıntı genellikle alerji veya egzemada görülürken, ağrılı lezyonlar zona veya enfeksiyonlarda tipiktir. Pullanma sedef hastalığını, yüzdeki kızarıklık ise rozaseayı düşündürür. Ateş veya halsizlik gibi sistemik belirtiler enfeksiyonlarla ilişkili olabilir.
Teşhis Süreci
Doktor öncelikle lekenin görünümünü, dağılımını ve hastanın öyküsünü değerlendirir. Fizik muayenede:
- Lekenin sınırları, rengi ve basmakla solup solmadığı incelenir.
- Sistemik belirtiler araştırılır.
Şüpheli durumlarda kan testleri, alerji testi veya cilt biyopsisi istenebilir. Mantar enfeksiyonu şüphesinde kazıntı örneği mikroskopta incelenir.
Tedavi Yaklaşımları
Tedavi nedene yönelik planlanır:
- Alerjik Reaksiyonlarda: Antihistaminikler, topikal kortikosteroid kremler.
- Enfeksiyonlarda: Antibiyotikler (bakteriyel), antiviral ilaçlar (viral) veya antifungal kremler (mantar).
- Kronik Hastalıklarda: Işık tedavisi (fototerapi), immünosupresif ilaçlar veya biyolojik tedaviler.
- Damarsal Problemlerde: Damar daraltıcı ilaçlar veya lazer tedavisi.
Acil Müdahale Gerektiren Durumlar
- Nefes darlığı, yüz şişmesi (anafilaksi belirtileri)
- Yaygın morarma veya kanama eğilimi
- Yüksek ateşle birlikte hızla yayılan döküntü
- Şiddetli ağrı içeren lezyonlar
Korunma ve Cilt Bakımı Önerileri
- Bilinen alerjenlerden kaçının.
- Güneş koruyucu kullanın (SPF 30+).
- Cildi kurutan sabunlardan uzak durun.
- Nemlendirici kullanımını ihmal etmeyin.
- Stres yönetimi (sedef ve egzemada atakları azaltır).
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Soğuk kompres: Kaşıntıyı azaltır.
- Yulaf banyosu: İltihaplı lezyonları yatıştırır.
- Aloe vera jeli: Güneş yanığı ve hafif irritasyonda etkilidir.
Doktor kontrolü olmadan bitkisel ürünler kullanmayın. Tedaviye rağmen düzelmeyen veya kötüleşen lezyonlarda dermatoloji uzmanına başvurun.
