Ortodonti tedavisi sırasında braketlerin kopması, hem hastalar hem de diş hekimleri için sık karşılaşılan bir durumdur. Peki braket kopması tedavi sürecini nasıl etkiler? Bu sorunun yanıtını ve alınması gereken önlemleri detaylıca ele alalım.
Braket Kopması Nedir?
Braketler, diş teli tedavisinde dişlere yapıştırılan ve telleri tutan küçük metal veya seramik parçalardır. Çiğneme kuvveti, sert gıdalar veya kazalar nedeniyle bu braketlerin dişten ayrılmasına "braket kopması" denir. Kopma, telin etkinliğini azaltarak tedavi planını sekteye uğratabilir.
Braketler Neden Kopar?
- Sert veya Yapışkan Gıdalar: Kuruyemiş, sakız, sert şeker gibi yiyecekler braketlere aşırı baskı uygular.
- Travma: Dişlere alınan darbe veya kazayla braketler yerinden çıkabilir.
- Yanlış Temizleme: Sert fırça darbeleri veya kürdan kullanımı yapışmayı zayıflatır.
- Zamanla Yapıştırıcının Zayıflaması: Uzun süreli tedavilerde yapıştırıcı etkisini kaybedebilir.
Braket Kopması Tedavi Süresini Nasıl Etkiler?
Kopan braket derhal tamir edilmezse dişler istenen yönde hareket etmeyi durdurabilir. Örneğin, alt çenede kopan bir braket, üst dişlerin hizasını bozarak tedaviyi 1-2 ay kadar geciktirebilir. Ayrıca, tellerin gevşemesi diğer braketlere baskı yaparak zincirleme kopmalara yol açabilir.
Kopan Braket Durumunda Ne Yapılmalı?
- Kopan braketi saklayın ve en geç 3 gün içinde diş hekiminize başvurun.
- Teli çıkarmaya çalışmayın; yaralanma riskini önlemek için mumlu diş ipi kullanın.
- Sıcak ve asitli içeceklerden kaçının; diş hassasiyetini artırabilir.
Braket Kopmasını Önleme Yöntemleri
- Beslenme Alışkanlıkları: Sert, çiğnenmesi zor gıdalardan uzak durun.
- Koruyucu Aparat Kullanımı: Spor yaparken ağız koruyucu takın.
- Düzenli Kontroller: Hekiminizin önerdiği aralıklarla kontrole gidin.
Tedavi Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Braket kopması sonrası hemen müdahale edilirse tedavi süresi genellikle uzamaz. Ancak tekrarlayan kopmalar, planlanan süreyi %30’a kadar artırabilir. Özellikle çapraşık dişlerdeki braketlerin sık kopması, ekstra randevular gerektirebilir.
Hangi Durumlarda Acil Müdahale Gerekir?
- Tellerin ağız içinde batması veya yaralanmaya neden olması.
- Birden fazla braketin aynı anda kopması.
- Şiddetli ağrı veya kanama eşlik ediyorsa.
Ortodonti uzmanınız, kopan braketi yeniden yapıştırmak için özel dental simanlar kullanır. Bu işlem genellikle 15-20 dakika sürer ve ağrısızdır. Tedavi sürecini aksatmamak için kopma sonrası hızlı hareket etmek kritik önem taşır.
