Borderline Kişilik Bozukluğu (BKB), duygusal düzensizlik, yoğun ilişki çatışmaları ve benlik algısında dalgalanmalarla karakterize bir psikiyatrik durumdur. Teşhis sürecinde klinik değerlendirme esastır, ancak birçok kişi bu bozukluğu belirlemek için resmi bir test olup olmadığını merak eder. İşte BKB teşhisi ve kullanılan yöntemler hakkında detaylı bilgiler:
Borderline Kişilik Bozukluğu Nasıl Teşhis Edilir?
BKB tanısı koymak için öncelikle DSM-5 (Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) kriterleri kullanılır. Bu kılavuzda belirtilen dokuz temel belirtiden en az beşinin varlığı aranır. Örneğin; terk edilme korkusu, dürtüsellik, kronik boşluk hissi veya tekrarlayan intihar davranışları gibi semptomlar değerlendirilir. Ancak bu kriterler tek başına yeterli değildir.
Klinik Görüşmenin Rolü
Teşhis sürecinin temelini psikiyatrist veya klinik psikolog ile yapılan derinlemesine klinik görüşme oluşturur. Bu görüşmede hastanın:
- Çocukluk deneyimleri,
- İlişki dinamikleri,
- Duygu regülasyon becerileri,
- Geçmiş travmaları
gibi faktörler detaylı şekilde ele alınır.
Psikometrik Testler ve Ölçekler
BKB’yi değerlendirmek için tasarlanmış standartlaştırılmış testler mevcuttur. Bunlardan bazıları şunlardır:
- MBT (Mentalizasyon Temelli Tedavi Ölçeği): Kişinin kendini ve başkalarını anlama becerisini ölçer.
- PDQ-4 (Kişilik Bozuklukları Anketi): 85 soruluk bu anket, kişilik bozukluklarını taramaya yöneliktir.
- SCID-II (Yapılandırılmış Klinik Görüşme): DSM kriterlerine dayalı bir değerlendirme aracıdır.
Online Testler Güvenilir mi?
İnternette BKB’yi ölçtüğünü iddia eden çevrimiçi testler bulunsa da bunlar tanı koymak için yetersizdir. Yalnızca ön tarama amaçlı kullanılabilir ve profesyonel değerlendirme yerine geçmez.
Teşhis Sürecinde Dikkat Edilen Diğer Faktörler
- Fiziksel Muayene: Tiroid bozuklukları veya nörolojik sorunlar gibi fizyolojik nedenler elenir.
- Eşlik Eden Bozukluklar: Depresyon, anksiyete veya bipolar bozukluk gibi durumların varlığı incelenir.
Yanlış Tanı Riskleri
Borderline Kişilik Bozukluğu sıklıkla bipolar bozukluk veya depresyonla karıştırılabilir. Bu nedenle tanı koymadan önce hastanın en az 6 aylık semptom öyküsü dikkate alınır.
Tedavi Planlaması ve Testlerin Önemi
Doğru teşhis, tedavi planının kişiye özel hazırlanması için kritiktir. Diyalektik Davranış Terapisi (DBT) gibi yöntemler, ancak doğru tanı konulduğunda etkili olur.
Sık Sorulan Sorular
- Borderline testi ücretsiz yapılabilir mi?
Klinik testler ücretli olsa da bazı sağlık kuruluşları ücretsiz tarama hizmeti sunabilir. - Test sonuçları ne kadar sürede çıkar?
Kapsamlı değerlendirme genellikle 2-3 seans sürer.
Borderline Kişilik Bozukluğu teşhisi karmaşık bir süreçtir ve deneyimli uzmanlar tarafından yönetilmelidir. Şüpheleriniz varsa, bir psikiyatri kliniğine başvurarak süreci başlatabilirsiniz.