Beta HCG (İnsan Koryonik Gonadotropin), gebeliğin başlangıcında plasenta tarafından üretilen ve gebeliği doğrulayan kritik bir hormondur. Bu hormonun kandaki seviyeleri, sağlıklı bir gebeliğin izlenmesinde, dış gebelik veya boş gebelik gibi komplikasyonların erken teşhisinde büyük önem taşır. İşte beta HCG değerleri ve gebelik sürecindeki rolüyle ilgili detaylar:
Normal Gebelikte Beta HCG ve Kese Görünümü
Gebelik kesesi (gestasyonel kese), transvajinal ultrason ile genellikle beta HCG değeri 1.500-2.000 mIU/mL aralığına ulaştığında görülebilir. Abdominal (karından) ultrasonda ise bu değerin 3.500-5.000 mIU/mL seviyelerine yükselmesi gerekir. Beta HCG’nin 48 saatte bir en az %60-100 artış göstermesi, sağlıklı bir intrauterin gebeliğin göstergesidir.
Dış Gebelikte Beta HCG Değerleri
Dış gebelik (ektopik gebelik), embriyonun rahim dışında (genellikle fallop tüpünde) yerleşmesidir. Bu durumda:
- Beta HCG değerleri 48 saatte %50’den az artar veya düşüş gösterir.
- 1.500 mIU/mL üzerinde olmasına rağmen transvajinal ultrasonda kese görülemez.
- Karın ağrısı ve vajinal kanama gibi belirtiler eşlik edebilir.
Tanı için seri beta HCG takibi, ultrason ve gerektiğinde laparoskopik inceleme kullanılır.
Boş Gebelik (Anembriyonik Gebelik) ve Beta HCG
Boş gebelikte, gebelik kesesi oluşur ancak içinde embriyo bulunmaz. Bu durumda:
- Beta HCG değerleri başlangıçta normal artış gösterir, ancak belirli bir seviyeden (genellikle 10.000-20.000 mIU/mL) sonra düşüşe geçer.
- Transvajinal ultrasonda kese çapı 25 mm’yi geçtiği halde embriyo izlenmez.
- Tanı, ardışık ultrason incelemeleriyle konulur.
Beta HCG Değerlerinin Yorumlanmasındaki Kritik Noktalar
- Tek bir değer yetersizdir: Seri ölçümlerle artış hızı değerlendirilmelidir.
- Yalancı negatif/pozitif sonuçlar: Erken testler veya bazı tıbbi durumlar (mol gebelik) yanıltıcı olabilir.
- Kesin tanı için kombinasyon: Beta HCG ile ultrason bulguları birlikte ele alınmalıdır.
Takip ve Tedavi Süreçleri
- Dış gebelik: Erken evrede metotreksat tedavisi uygulanabilir. İleri vakalarda cerrahi müdahale gerekir.
- Boş gebelik: Kendiliğinden düşük beklenebilir veya kürtaj ile gebelik sonlandırılır.
- Tekrarlayan vakalar: Altta yatan nedenler (hormonal bozukluklar, tüp hasarı) araştırılmalıdır.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Beta HCG pozitifliğine rağmen ultrasonda kese görülmemesi.
- Karın alt bölgesinde şiddetli ağrı veya yoğun kanama.
- Beta HCG artış hızının yavaş olması veya düşüş göstermesi.