Yenidoğan bebeklerde sık hapşırma ve burun tıkanıklığı, ebeveynlerin endişelenmesine yol açabilen yaygın bir durumdur. Ancak bu belirtiler çoğunlukla geçici ve zararsızdır. İşte yenidoğanlarda görülen hapşırma ile burun tıkanıklığının temel nedenleri ve yapılması gerekenler:

1. Fizyolojik Adaptasyon Süreci
Yenidoğanların burun kanalları yetişkinlere göre çok daha dardır. Bu dar pasajlar, mukus birikimi veya amniyotik sıvı kalıntıları nedeniyle kolayca tıkanabilir. Hapşırma refleksi, bebeğin burun yollarını temizlemek için doğal bir mekanizmadır. Özellikle doğum sonrası ilk haftalarda bu durum sık görülür.

2. Çevresel Faktörler
Bebeklerin burun mukozaları kuru hava, toz veya sigara dumanına karşı hassastır. Klima kullanımı, kaloriferli ortamlar veya havalandırması yetersiz odalar burun tıkanıklığını tetikleyebilir. Ayrıca ani sıcaklık değişimleri de hapşırma sıklığını artırabilir.

3. Enfeksiyonlar
Soğuk algınlığı, grip veya RSV (Respiratuar Sinsityal Virüs) gibi viral enfeksiyonlar, yenidoğanlarda burun akıntısı ve tıkanıklığa neden olabilir. Bebeklerde ateş, huzursuzluk veya beslenme reddi gibi ek belirtiler enfeksiyon şüphesini güçlendirir.

4. Alerjik Reaksiyonlar
Yenidoğanlarda alerji nadir görülse de toz akarları, evcil hayvan tüyleri veya deterjan kalıntıları burunda irritasyona yol açabilir. Sürekli hapşırma ve şeffaf burun akıntısı alerjiyi düşündürebilir.

5. Anatomik Sorunlar
Nazal septum deviasyonu veya koanal atrezi gibi doğuştan gelen burun anomalileri, tıkanıklığa neden olabilir. Bu durumlarda bebekte nefes alırken hırıltı veya morarma gibi ciddi belirtiler gözlenebilir.

Tedavi ve Evde Yapılabilecekler

• Serum Fizyolojik: Burun tıkanıklığını açmak için günde 2-3 kez serum fizyolojik damla kullanılabilir.
• Nemlendirme: Oda nemini %40-60 arasında tutmak için buhar makinesi kullanılmalı.
• Pompa ile Aspirasyon: Burun aspiratörü ile nazikçe mukus temizlenebilir.
• Çevresel Önlemler: Sigara dumanından kaçınmak, tozlu ortamlardan uzak durmak önemlidir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Bebek nefes alırken zorlanıyorsa veya dudaklarında morarma varsa.
• Ateş 38°C’nin üzerindeyse.
• Beslenme sırasında sürekli huzursuzluk yaşanıyorsa.
• Burun akıntısı sarı-yeşil renkli ve kıvamlıysa.

Yenidoğanlarda hapşırma ve burun tıkanıklığı çoğunlukla kendiliğinden düzelir. Ancak belirtiler 1 haftadan uzun sürüyorsa veya şiddetleniyorsa çocuk sağlığı uzmanına danışılmalıdır.