Bebeklerde kansızlık (anemi), kanda yeterli kırmızı kan hücresi veya hemoglobin bulunmaması durumudur. Özellikle 6-24 aylık dönemde sık görülen bu sorun, büyüme-gelişmeyi etkileyebilir ve erken müdahale gerektirir. İşte ebeveynlerin bilmesi gereken tüm detaylar:
Bebeklerde Kansızlık Neden Olur?
- Demir Eksikliği: En yaygın nedendir. Ek gıdaya geçişte demirden fakir beslenme veya inek sütünün erken verilmesi.
- Prematürite: Erken doğan bebeklerde demir depolarının yetersiz olması.
- Kan Kaybı: Doğum travmaları, bağırsak parazitleri veya sık kan alımı.
- Genetik Faktörler: Orak hücre anemisi veya talasemi gibi kalıtsal hastalıklar.
- Emilim Bozuklukları: Çölyak hastalığı veya kronik ishaller.
Belirtiler Nasıl Anlaşılır?
- Soluk cilt ve mukozalar (dudak içi, göz kapakları)
- Halsizlik, oyun oynamada isteksizlik
- Sık nefes alıp verme, çarpıntı
- İştahsızlık ve kilo alımında yavaşlama
- Pika sendromu (toprak, kil yeme isteği)
- Tekrarlayan enfeksiyonlar
Teşhis Yöntemleri
- Tam Kan Sayımı (Hemogram): Hemoglobin (Hb) değerlerinin ölçülmesi.
- 6 ay-5 yaş: Hb < 11 g/dL
- Yenidoğan: Hb < 14 g/dL
- Ferritin Testi: Vücut demir depolarını gösterir.
- Periferik Yayma: Kan hücrelerinin mikroskopta incelenmesi.
- Retikülosit Sayımı: Kemik iliğinin kan üretme kapasitesi.
Tedavi Seçenekleri
- Demir Takviyesi: 3-6 mg/kg/gün dozunda demir şurubu (aç karnına C vitamini ile).
- Beslenme Düzenlemesi:
- Demirden zengin gıdalar (kırmızı et, yumurta, pekmez)
- Anne sütü alan bebeklerde 4. aydan itibaren demir damlası
- İnek sütünün 1 yaş öncesi verilmemesi
- Kan Transfüzyonu: Şiddetli anemilerde (Hb < 7 g/dL)
- Altta Yatan Hastalık Tedavisi: Parazit veya emilim bozukluğunun giderilmesi
Komplikasyon Riski
Tedavi edilmeyen kansızlık:
- Zihinsel ve motor gelişimde gerilik
- Kalp yetmezliği
- Bağışıklık sisteminde zayıflama
- Öğrenme güçlükleri
Korunma Yolları
- Hamilelikte anne demir takviyesi
- İlk 6 ay sadece anne sütü
- Ek gıdaya geçişte demir içerikli besinler
- Prematüre bebeklere 2. aydan itibaren demir desteği
- Düzenli kan testleri (9-12. aylarda tarama)
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
- Bebekte solukluk ve halsizlik fark edildiğinde
- Beslenmeyi reddetme veya kilo alamama durumunda
- Nefes darlığı veya çarpıntı şikayetlerinde
- Gelişim basamaklarında gerilik gözlemlendiğinde
Takip Süreci
Tedavi başladıktan sonra:
- İlk 1 ayda hemoglobin düzeyi %1 g/dl artmalı
- 3 ayda demir depoları dolmalı
- Aylık kontrollerle büyüme eğrisi izlenmeli
- Tedavi süresi en az 3 ay olmalı
