Bebeklerde ateş, ebeveynlerin en sık endişelendiği durumlardan biridir. Makattan ölçülen ateş, vücut sıcaklığının en doğru şekilde belirlenmesini sağlar. Ancak ölçüm tekniği ve normal değer aralığı konusunda bilgi sahibi olmak, gereksiz paniği önlemek için önemlidir.
Makattan Ateş Ölçümü ve Normal Değerler
Makattan (rektal) ölçüm, özellikle 3 yaş altı çocuklarda en güvenilir yöntem olarak kabul edilir. Sağlıklı bir bebekte rektal sıcaklık 36.4°C ile 38°C arasında değişir. 38°C’nin üzerindeki değerler ateş olarak kabul edilir. Prematüre bebeklerde veya kronik hastalığı olanlarda bu aralık doktor tarafından yeniden değerlendirilebilir.
Doğru Ölçüm Tekniği Nasıl Olmalı?
Rektal termometre kullanırken hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Termometrenin ucu temizlendikten sonra vazelin veya su bazlı bir kayganlaştırıcı ile yağlanmalıdır. Bebek sırtüstü yatırılıp bacakları hafifçe kaldırılarak termometre yaklaşık 1-2 cm içeriye sokulur. Ölçüm süresi dijital termometrelerde genellikle 1 dakikadan kısadır. Ölçüm sonrası termometre sabunlu suyla temizlenmeli ve başka bir bölgede kullanılacaksa dezenfekte edilmelidir.
Ateşin Yaygın Nedenleri
Bebeklerde ateş çoğunlukla viral veya bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanır. Aşı sonrası ateş, diş çıkarma veya aşırı giydirme gibi durumlar da geçici sıcaklık artışına yol açabilir. Ancak 3 aydan küçük bebeklerde ateş her zaman ciddiye alınmalıdır çünkü bağışıklık sistemleri henüz tam gelişmemiştir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Bebek 3 aydan küçükse ve ateşi 38°C’nin üzerindeyse,
- Ateş 48 saatten uzun sürerse,
- Halsizlik, beslenme reddi, nefes almada zorluk eşlik ediyorsa,
- Ciltte morarma veya döküntü varsa acilen tıbbi yardım alınmalıdır.
Ateşi Düşürmek İçin Evde Yapılabilecekler
- İnce giysiler giydirerek bebeğin vücut ısısını dengelemek,
- Ilık suyla (29-32°C) pansuman yapmak veya banyo yaptırmak,
- Doktor önerisiyle parasetamol şurup kullanmak etkili olabilir. Soğuk su veya alkollü kompresler kesinlikle kullanılmamalıdır.
Sık Sorulan Sorular
1. Makattan ölçüm neden daha güvenilir?
Rektal yol, vücut sıcaklığını doğrudan yansıttığı için koltuk altı veya alından ölçüme göre daha hassastır.
2. Termometre seçerken nelere dikkat edilmeli?
Dijital rektal termometreler hızlı ve güvenilir sonuç verir. Civalı termometreler kırılma riski nedeniyle önerilmez.
3. Ateşli havale riski ne zaman artar?
6 ay-5 yaş arası çocuklarda ateşin ani yükselmesi durumunda havale riski vardır. Bu durumda bebek yan yatırılmalı ve acil servise gidilmelidir.
