Bebeklerde ateş, ebeveynleri en çok endişelendiren sağlık sorunlarından biridir. Ateş düşürücü fitiller, özellikle ağızdan ilaç alamayan veya kusan bebeklerde etkili bir çözüm olabilir. Ancak doğru kullanım teknikleri ve dikkat edilmesi gereken kurallar, hem güvenlik hem de etkinlik açısından büyük önem taşır.
Fitil Ne Zaman Tercih Edilmeli?
Ateş düşürücü fitiller, bebek sürekli kusuyorsa, ağızdan ilaç almayı reddediyorsa veya mide rahatsızlığı nedeniyle oral ilaç kullanımı uygun değilse kullanılabilir. Parasetamol veya ibuprofen içeren fitiller, doktor önerisiyle 3 aydan büyük bebeklerde güvenle uygulanabilir. Ancak 3 ayın altındaki bebeklerde ateş durumunda mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Doğru Fitil Seçimi ve Dozaj
Fitil seçerken bebeğin kilosu ve yaşı dikkate alınmalıdır. Parasetamol fitiller genellikle 10-15 mg/kg dozunda, 4-6 saat aralıklarla kullanılır. İbuprofen fitiller ise 6 aydan büyük bebeklerde 5-10 mg/kg dozunda verilebilir. Dozaj hesaplaması için bebeğin güncel kilosunu bilmek ve prospektüsteki talimatları takip etmek şarttır. Kesinlikle yetişkin dozajları kullanılmamalıdır.
Uygulama Adımları
- Eller sabunlu suyla iyice yıkanır.
- Bebek sırtüstü yatırılarak bacakları hafifçe yukarı kaldırılır.
- Fitil, kayganlaştırıcı (vazelin veya su bazlı jel) ile ıslatılarak yuvarlak ucu önde olacak şekilde rektal yoldan yavaşça itilir.
- Fitil tamamen içeri girdikten sonra kalçalar birkaç saniye sıkıca birleştirilerek ilacın dışarı çıkması önlenir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Fitil kullanmadan önce bebeğin bağırsak hareketi olup olmadığı kontrol edilmeli; yakın zamanda dışkılama varsa etki gecikebilir.
- Aynı anda oral ve rektal ateş düşürücü kullanılmamalıdır.
- Fitil uygulandıktan sonra 15 dakika içinde dışkıyla çıkarsa tekrarlanması gerekebilir.
Yan Etkiler ve Acil Durumlar
Aşırı dozda kullanım karaciğer hasarı (parasetamol) veya mide kanaması (ibuprofen) riski taşır. Ciltte döküntü, nefes darlığı veya yüzde şişme gibi alerjik reaksiyonlarda acilen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ateş 48 saatten uzun sürerse veya 40°C’yi aşarsa altta yatan enfeksiyon araştırılmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
- Fitil ne kadar sürede etki eder? Genellikle 30-60 dakika içinde ateş düşmeye başlar.
- Günde kaç kez uygulanabilir? Parasetamol için 24 saatte maksimum 4 doz, ibuprofen için 3 doz aşılmamalıdır.
- Buzdolabında saklamalı mıyım? Oda sıcaklığında saklanmalı; soğuk fitil tahrişe neden olabilir.
Ateş düşürücü fitiller geçici rahatlama sağlasa da altta yatan nedeni tedavi etmez. Tekrarlayan ateş durumlarında mutlaka çocuk doktoruna danışılmalıdır.
