Gebelik sürecinde bebeğin baş çevresinin beklenenden büyük olması (makrosefali), anne adaylarında endişeye yol açabilir. Bu durumun normal doğum üzerindeki etkileri ve yönetim sürecine dair merak edilenleri sizler için derledik.
Bebekte Baş Büyüklüğünün Nedenleri
- Genetik Faktörler: Ailede büyük baş çevresi öyküsü varsa bebekte benzer özellik görülebilir.
- Gestasyonel Diyabet: Kontrolsüz kan şekeri, bebeğin genel vücut oranlarını etkileyebilir.
- Hidrosefali: Beyin omurilik sıvısının aşırı birikmesi baş çevresinde anormal artışa neden olur.
- Nadir Sendromlar: Sotos sendromu veya Beckwith-Wiedemann gibi durumlar makrosefali ile ilişkili olabilir.
Tanı Nasıl Konulur?
Ultrason ölçümlerinde baş çevresi (HC) ve karın çevresi (AC) oranları değerlendirilir. HC/AC oranının persentil eğrilerinin üzerinde olması durumunda fetal MR gibi ileri görüntüleme yöntemleriyle beyin yapısı detaylı incelenir.
Normal Doğum İçin Kritik Parametreler
- Pelvis Yapısı: Annenin kemik çatı genişliği, bebeğin başının geçişine izin verip vermeyeceğini belirler.
- Bebeğin Pozisyonu: Baş-pelvis uyumsuzluğu (CPD) olmayan durumlarda normal doğum mümkündür.
- Doğum İlerlemesi: Rahim kasılmalarının etkinliği ve serviks açılma hızı takip edilir.
Risk Faktörleri ve Olası Komplikasyonlar
- Omuz Distosisi: Baş çıktıktan sonra omuzların takılma riski artabilir.
- Uzamış Doğum Eylemi: Zorlu geçen doğum süreci, bebekte oksijen yetmezliğine yol açabilir.
- Perine Yaralanmaları: Annede 3. veya 4. derece yırtık oluşma ihtimali yükselebilir.
Doğum Şekline Nasıl Karar Verilir?
Doğum öncesi yapılan pelvimetri ölçümleri ve ultrason verileri bir arada değerlendirilir. Obstetrisyenler, vajinal doğum denemesi (TOLAC) veya sezaryen arasındaki kararı;
- Bebeğin tahmini ağırlığı,
- Annenin pelvis anatomisi,
- Önceki doğum öyküsü gibi faktörlere göre belirler.
Hangi Durumlarda Sezaryen Tercih Edilir?
- Bebeğin baş çevresi >36 cm ise,
- Anne pelvis darlığı teşhisi konulmuşsa,
- İleri gebelik haftasında (40+ hafta) amniyon sıvısı azalmışsa,
planlı sezaryen önerilebilir.
Doğum Sonrası Takip
Makrosefali tanılı bebeklerde doğum sonrası nörolojik muayene ve kafatası ultrasonu ile hidrosefali veya kafa içi basınç artışı bulguları araştırılır.
