Vücutta aniden beliren minik kırmızı noktalar, çoğunlukla zararsız olsa da bazen ciddi sağlık sorunlarının işareti olabilir. Bu lekelerin farklı nedenleri ve özellikleri vardır:
Yaygın Nedenler ve Özellikleri
- Kiraz Anjiyomları: Parlak kırmızı, kabarık benler şeklinde görülür. Genellikle 40 yaş üstünde ortaya çıkar ve zararsızdır.
- Petesi: Basınç, öksürük veya kan sulandırıcı ilaçlar nedeniyle kılcal damar çatlaması sonucu oluşur. Basınçla solmayan noktasal kanamalardır.
- İsilik (Miliaria): Ter kanallarının tıkanmasıyla oluşan kaşıntılı kırmızı kabarcıklar. Boyun, göğüs ve sırtta yoğunlaşır.
- Folikülit: Kıl kökü iltihabıdır. Kırmızı, iltihaplı noktalar şeklinde kendini gösterir ve sıklıkla tahriş sonucu oluşur.
Ciddiyet Gerektiren Durumlar
- Lösemi veya Trombosit Düşüklüğü: Yaygın petesiler, diş eti kanaması veya nedensiz morluklarla birlikte görülürse acil değerlendirme gerekir.
- Menenjit: Bacaklarda petesi döküntüsü, yüksek ateş ve ense sertliği ile kendini belli eder.
- Otoimmün Hastalıklar: Lupus veya vaskülitte cilt lezyonları eklem ağrısı ve halsizlikle birlikte seyreder.
Teşhis Yöntemleri
Doktorlar öncelikle lekelerin görünümünü değerlendirir:
- Basınç Testi: Cam lam ile bastırıldığında solmayan petesiler kanama bozukluğunu işaret eder.
- Kan Tahlilleri: Trombosit sayımı ve pıhtılaşma testleri istenir.
- Dermatoskopi: Anjiyom veya cilt kanseri şüphesinde deri yüzeyi büyütülerek incelenir.
Tedavi Yaklaşımları
- Kiraz Anjiyomları: Lazer veya elektrokoter ile estetik amaçlı tedavi edilebilir.
- Enfeksiyon Kaynaklılar: Antibiyotik veya antiviral ilaçlar kullanılır.
- Otoimmün Kaynaklılar: Kortikosteroidler ve immünsupresif tedaviler uygulanır.
- Kanama Bozuklukları: Trombosit nakli veya ilaç ayarlaması yapılır.
Evde Yapılabilecekler
- Tahriş Önleme: Dar giysilerden kaçının, cildi nemlendirin.
- Sıcak Su Kısıtlaması: Aşırı sıcak duş lekeleri artırabilir.
- Soğuk Kompres: Kaşıntılı lezyonlara 10 dakika soğuk uygulama rahatlatır.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Lekeler hızla yayılıyorsa
- Ateş, eklem ağrısı veya halsizlik eşlik ediyorsa
- Nefes darlığı veya bilinç bulanıklığı gelişirse
Bu lekelerin %80’i zararsız olsa da ani başlangıçlı, ağrılı veya genişleyen lezyonlar mutlaka dermatolog veya dahiliye uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
