Vajinal kaşıntı, kadınların sıkça karşılaştığı ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen bir sağlık sorunudur. Genellikle enfeksiyonlar, tahriş edici maddeler veya hormonal değişimlerden kaynaklanır. Doğru teşhis ve zamanında müdahale, komplikasyonları önlemek açısından kritik öneme sahiptir.
Vajinal Kaşıntının Yaygın Nedenleri
- Mantar Enfeksiyonları (Kandidiyazis): Candida albicans mantarının aşırı çoğalmasıyla oluşur. Antibiyotik kullanımı, diyabet veya hamilelik riski artırır.
- Bakteriyel Vajinozis: Vajinal floradaki bakteri dengesizliği; gri-beyaz kötü kokulu akıntı ve kaşıntıya yol açar.
- Trikomoniyaz: Cinsel yolla bulaşan parazitik enfeksiyon; sarı-yeşil köpüklü akıntı ile karakterizedir.
- Kimyasal Tahriş: Parfümlü sabunlar, vajinal duşlar, çamaşır deterjanları veya sentetik iç çamaşırlarının neden olduğu kontakt dermatit.
- Hormonal Değişimler: Menopoz döneminde östrojen azalması vajinal kuruluğa ve atrofiye bağlı kaşıntı yapar.
- Cilt Hastalıkları: Sedef hastalığı, egzama veya liken sklerozus gibi kronik durumlar.
Eşlik Eden Belirtiler
- Yanma hissi ve ağrılı idrara çıkma
- Kızarıklık, şişlik veya vulvada ödem
- Beyaz peynirimsi (mantar) veya balık kokulu (bakteriyel) akıntı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Vajinal bölgede deri kalınlaşması veya çatlaklar
Teşhis Süreci
- Klinik Muayene: Vulva ve vajinanın görsel incelemesi.
- pH Testi: Vajinal asiditenin ölçülmesi (pH >4.5 bakteriyel vajinozis işareti).
- Mikroskobik İnceleme: Akıntı örneğinde mantar hifleri veya clue hücreleri araştırılması.
- Kültür Testleri: Şüpheli enfeksiyon etkenlerinin laboratuvarda üretilmesi.
- Alerji Testleri: Kronik vakalarda temas alerjilerinin taranması.
Tedavi Yaklaşımları
- Mantar Enfeksiyonları: Klotrimazol veya mikonazol içeren kremler/ovüller (7 gün).
- Bakteriyel Vajinozis: Metronidazol oral tablet veya vajinal jel (5-7 gün).
- Trikomoniyaz: Tek doz oral metronidazol (partner tedavisi şart).
- Hormonal Kaynaklı Kaşıntı: Östrojen içeren vajinal kremler veya halkalar.
- Alerjik Reaksiyonlar: Topikal kortikosteroid kremler (hidrokortizon %1) ve tahriş edicilerden kaçınma.
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Ilık su ve hipoalerjenik sabunla temizlik (vajinal duş yapılmamalı)
- Pamuklu iç çamaşırı kullanımı ve dar kıyafetlerden kaçınma
- Soğuk kompres uygulaması (kaşıntıyı geçici rahatlatır)
- Probiyotik takviyeler (Lactobacillus içeren)
- Çay ağacı yağı ile sitz banyosu (seyreltilmiş olarak)
Önleyici Tedbirler
- Parfümlü hijyen ürünleri, vajinal duş ve deodorantlardan kaçının
- Cinsel ilişkide kondom kullanın
- Islak mayoyla uzun süre kalmayın
- Şekerli gıdaları sınırlandırın (mantar üremesini artırabilir)
- Antibiyotik kullanırken probiyotik alın
Doktora Acilen Başvurulması Gereken Durumlar
- Şiddetli ağrı veya ateş eşlik ediyorsa
- Kaşıntı 1 haftada düzelmiyorsa
- Vajinal kanama veya ülserler varsa
- Tekrarlayan enfeksiyon öyküsü
- Hamilelik döneminde ortaya çıkması
