Tinea cruris, dermatofit mantarlarının neden olduğu kasık bölgesinde görülen yaygın bir mantar enfeksiyonudur. Genellikle "jock itch" olarak bilinen bu rahatsızlık, sıcak ve nemli ortamlarda hızla yayılır. Özellikle atletlerde, obez bireylerde ve sıkı giysiler giyenlerde daha sık görülür.
Tinea Cruris Nedenleri ve Risk Faktörleri
Enfeksiyon genellikle Trichophyton rubrum mantarından kaynaklanır. Terleme, nemli ortam ve cilt sürtünmesi mantar üremesini kolaylaştırır. Risk faktörleri arasında ortak havlu kullanımı, sıkı sentetik iç çamaşırları, uzun süre ıslak mayoyla kalma ve diyabet gibi bağışıklığı zayıflatan durumlar yer alır. Spor salonları, hamamlar ve yüzme havuzları bulaşma için yüksek riskli ortamlardır.
Belirtiler
- Kasık bölgesinde kırmızı, halka şeklinde döküntüler
- Kaşıntıda şiddetlenme (özellikle geceleri)
- Deride pullanma ve çatlaklar
- Yanma hissi ve ağrılı çatlaklar
- Döküntülerin uyluk iç kısımlarına yayılması
Teşhis Yöntemleri
Klinik muayenede tipik belirtiler tanı koydurucudur. Şüpheli vakalarda:
- Potasyum hidroksit (KOH) testi: Cilt kazıntısının mikroskopta incelenmesi
- Mantar kültürü: Nadiren gerekli olan 2-4 haftalık kesin tanı yöntemi
- Wood lambası incelemesi: Bazı mantar türlerinde floresan özellik araştırması
Tedavi Yaklaşımları
-
Topikal Antifungaller:
- %1’lik Klotrimazol krem: Günde 2 kez, 2-4 hafta
- Terbinafin sprey: Hızlı emilim için ideal
- Mikonazol: Kaşıntıyı hızla rahatlatan formül
-
Oral Tedaviler (Şiddetli Vakalarda):
- Terbinafin tablet: 250 mg/gün, 2 hafta
- İtrakonazol: Bağışıklığı baskılanmış hastalarda
-
Destekleyici Bakım:
- Kalamin losyonu ile kaşıntı kontrolü
- %100 pamuklu bol giysiler
- Bölgeyi kuru tutmak için talk pudrası
Komplikasyonlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tedavi edilmezse bakteriyel süper enfeksiyonlar gelişebilir. Kaşıma sonucu oluşan cilt hasarı selülit riskini artırır. Diyabet hastalarında enfeksiyon daha dirençli seyreder. Tekrarlayan vakalarda ayak mantarı (tinea pedis) kontrolü şarttır.
Korunma Stratejileri
- Banyo sonrası kasık bölgesini tamamen kurutma
- Ortak havlu ve spor ekipmanı kullanımından kaçınma
- Teri emen pamuklu iç çamaşırları
- Her kullanımdan sonra mayoların değiştirilmesi
- Mantar önleyici pudraların düzenli kullanımı
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Evde tedaviye 2 haftada yanıt alınamazsa, enfeksiyon yayılıyorsa veya ateş gelişirse dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır. Bağışıklık sistemi zayıf bireylerde ilk belirtilerde profesyonel destek alınmalıdır.