Simfizis pubis disfonksiyonu (SPD), pelvik kemiklerin ön kısmında bulunan eklemde ağrı ve fonksiyon bozukluğuyla karakterize bir durumdur. Genellikle gebelik sırasında görülse de spor yaralanmaları veya travma sonrası da ortaya çıkabilir. Bu makalede, SPD’nin nedenleri, belirtileri ve modern tedavi yaklaşımlarını detaylıca ele alıyoruz.
Simfizis Pubis Disfonksiyonu Nedir?
Simfizis pubis, pelvisin ön tarafında iki pubik kemiği birleştiren kıkırdak yapıdır. SPD, bu eklemin normal hareket sınırını aşması veya stabilitesini kaybetmesi sonucu oluşur. Gebelerde %20’ye varan sıklıkta görülür ve relaxin hormonunun bağ dokuları gevşetmesiyle tetiklenir.
Belirtileri
- Kasık bölgesinde keskin, bıçak saplanır tarzda ağrı
- Kalça, uyluk iç kısmı veya perineye yayılan ağrı
- Yürürken, merdiven çıkarken veya bacakları açarken şiddetlenen rahatsızlık
- Pelvik kemiklerde "klik" veya "çıtırtı" hissi
- Yatakta dönerken zorlanma ve gece ağrıları
Risk Faktörleri
- Çoğul gebelik (ikiz/üçüz)
- Önceden pelvik travma öyküsü
- Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı
- Hızlı fetal kilo alımı
- Doğumsal pelvik instabilite
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene: Trendelenburg testi ve pelvik kompresyon testi
- Görüntüleme:
- Ultrason: Eklem aralığının genişliğini ölçer (normal: 4-5 mm, SPD’de: >10 mm)
- MR: Ligament yırtıklarını ve ödemi gösterir
- Ayırıcı Tanı: Fıtık, siyatik veya idrar yolu enfeksiyonları ekarte edilir
Tedavi Yöntemleri
- Fizik Tedavi: Pelvik taban egzersizleri, transversus abdominis kası güçlendirme
- Ağrı Yönetimi:
- Parasetamol (gebelikte güvenli)
- Pelvik kemer veya destek bandajları
- TENS uygulaması
- Cerrahi Müdahale: Nadiren; kronik vakalarda füzyon veya plak yerleştirme
Günlük Yaşam İpuçları
- Bacakları paralel tutarak yataktan kalkma
- Yüzme veya sabit bisiklet gibi düşük etkili egzersizler
- Uyurken bacak arasına yastık yerleştirme
- Uzun süre ayakta durmaktan kaçınma
Gebelik ve Doğum Süreci
- SPD’li gebelerde doğum pozisyonu önemlidir: Diz-dirsek veya yan yatış tercih edilir
- Epidural anestezi ağrı yönetiminde etkilidir
- Doğum sonrası %90 vakada semptomlar 6 ay içinde kaybolur
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Ağrı günlük aktiviteleri engelliyorsa
- Yürüme veya ayakta durma kabiliyeti kısıtlanmışsa
- İdrar kaçırma veya bağırsak kontrol kaybı eşlik ediyorsa
Fizyoterapistler, ortopedi uzmanları ve kadın doğum hekimlerinin koordineli çalışması, tedavi başarısını artırır. Erken dönemde başlanan müdahaleler, kronikleşme riskini önemli ölçüde azaltır.
