Servikal erozyon, rahim ağzının iç yüzeyini kaplayan epitel hücrelerinin dış kısma doğru yayılmasıyla oluşan yaygın bir jinekolojik durumdur. Genellikle "rahim ağzı yarası" olarak bilinen bu olgu, çoğu zaman kanserle ilişkili olmayan iyi huylu bir değişimdir. Kadınların yaklaşık %50’sinde üreme çağı boyunca görülür ve hormonal değişimlerle yakından ilişkilidir.
Servikal Erozyonun Başlıca Nedenleri
Bu durum genellikle hormonal dalgalanmaların bir sonucu olarak ortaya çıkar. Östrojen seviyelerindeki artış (gebelik, doğum kontrol hapı kullanımı) rahim ağzındaki hücrelerin genişlemesine yol açar. Diğer tetikleyiciler arasında vajinal enfeksiyonlar (bakteriyel vajinozis, klamidya), tekrarlayan travmalar (cinsel ilişki, tampon kullanımı) ve asidik vajinal ortam sayılabilir.
Belirtiler ve Şikayetler
- İlişki sonrası veya ara kanamalar
- Kokulu vajinal akıntı (beyaz-sarı renkli)
- Cinsel birliktelik sırasında ağrı
- Adet dışı lekelenmeler
- İdrar yaparken yanma hissi
- Bel ve kasık bölgesinde hafif ağrı
Teşhis Süreci
Tanı jinekolojik muayene ile konulur. Doktor spekulum muayenesinde rahim ağzında kırmızı, kadifemsi bir alan görür. Kesin tanı için:
- Pap smear testi: Hücre anomalilerini ekarte etmek
- Kolposkopi: Şüpheli bölgenin büyütülerek incelenmesi
- Biyopsi: Kanser şüphesinde doku örneği alınması
- Vajinal kültür: Enfeksiyon varlığının araştırılması
Tedavi Yöntemleri
Asemptomatik vakalarda tedavi gerekmez. Şikayetlere yönelik yaklaşımlar:
- Koterizasyon (Yakma): Elektrik akımıyla anormal dokunun tahrip edilmesi
- Kriyoterapi (Dondurma): Sıvı nitrojenle doku dondurma
- Lazer Tedavisi: Hassas dokular için hedefli enerji uygulaması
- Gümüş Nitrat Uygulaması: Kimyasal koterizasyon
- Antibiyotikli Fitiller: Enfeksiyon varlığında
İyileşme Süreci ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tedavi sonrası 4-6 hafta boyunca:
- Cinsel perhiz uygulanmalı
- Ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı
- Vajinal duş ve tampon kullanılmamalı
- Kanamayı artırabilecek aspirin türevi ilaçlar alınmamalı
İyileşme döneminde sulu, kokusuz akıntı normal kabul edilir.
Komplikasyonlar ve Riskler
Tedavi edilmeyen vakalarda:
- Tekrarlayan enfeksiyonlar
- Kronik pelvik ağrı
- Rahim ağzında darlık (infertilite riski)
- Nadiren şiddetli kanamalar
Korunma Stratejileri
- Düzenli jinekolojik muayene (yılda bir)
- Pamuklu iç çamaşırı kullanımı
- Nötral pH’lı vajinal temizleyiciler
- Cinsel ilişkide korunma
- Sigara kullanımının bırakılması (doku iyileşmesini yavaşlatır)
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- İlişki sonrası tekrarlayan kanamalar
- Kötü kokulu ve renkli akıntı
- 2 haftadan uzun süren kasık ağrısı
- Adet düzensizliği ile birlikte lekelenmeler
Servikal erozyon çoğunlukla basit müdahalelerle kontrol altına alınabilir. Erken teşhis için düzenli smear testi hayati önem taşır. Şikayetleriniz varsa kadın hastalıkları uzmanına başvurmayı geciktirmeyin.
