Renk körlüğü, kişinin belirli renkleri ayırt etmekte zorlandığı bir görme bozukluğudur. Peki renk körü olan bireyler ehliyet alabilir mi? Bu soru, özellikle trafik ışıklarını doğru algılayabilme kaygısı nedeniyle sıkça gündeme gelir. İşte Türkiye’deki yönetmeliklere göre renk körlüğü ve ehliyet alma koşulları hakkında bilinmesi gerekenler:
Renk Körlüğü Çeşitleri ve Etkileri
Renk körlüğü, genellikle kırmızı-yeşil veya mavi-sarı tonlarını ayırt edememe şeklinde görülür. Tam renk körlüğü (akromatopsi) ise nadirdir ve tüm renklerin gri tonlarda algılanmasına yol açar. Ehliyet alımını etkileyen durum, trafik işaretlerini doğru okuyamama riskidir.
Türkiye’de Ehliyet İçin Sağlık Şartları
Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre ehliyet alacak kişilerin görme keskinliği ve renk algısı belirli standartları karşılamalıdır. Renk körlüğü testi, sağlık raporu sürecinde Ishihara testi ile yapılır. Bu testte, rakam veya şekillerin yer aldığı renkli nokta tabloları kullanılır.
Hangi Durumlarda Ehliyet Alınamaz?
- Tam renk körlüğü (akromatopsi) teşhisi konulanlar ehliyet alamaz.
- Kırmızı-yeşil renk körlüğü olanlar, trafik ışıklarını ayırt edebildiğini pratik testle kanıtlamalıdır.
- Sürücü adayları, trafik işaretlerini doğru tanımlayamadığında sağlık raporu verilmez.
Renk Körlüğü Testi Nasıl Yapılır?
Ehliyet için başvuranlar, sağlık kuruluşlarında göz hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilir. Ishihara testinde 24 plakadan en az 18’ini doğru okumak gerekir. Testi geçemeyenler, trafik ışıklarını simüle eden özel bir sınavla tekrar değerlendirilebilir.
Renk Körlüğü Olanlar İçin Pratik Çözümler
- Renk ayırt etmeye yardımcı özel lensler veya filtreli gözlükler kullanılabilir.
- Trafik ışıklarının konumunu (üstte kırmızı, ortada sarı, altta yeşil) öğrenmek pratikte işe yarar.
- Elektronik ehliyet sınavlarında renk uyumlu yazılımlar tercih edilebilir.
Yasal Düzenlemeler ve Haklar
Renk körlüğü olan bireyler, testleri geçtikleri takdirde A1, A2, B1, B, BE ve F sınıfı ehliyetleri alabilir. Ancak C, D, CE gibi ticari araç ehliyetleri için renk körlüğü kesin engel teşkil eder.
Sık Sorulan Sorular
- Renk körü olduğumu yeni öğrendim, ehliyetim iptal mi olur?
Mevcut ehliyetiniz iptal edilmez, ancak yenileme sırasında sağlık raporu şartına tabi tutulursunuz. - Testi geçemezsem itiraz hakkım var mı?
Sonuçlara itiraz ederek farklı bir sağlık kuruluşunda tekrar test yaptırabilirsiniz.
Renk körlüğü, ehliyet almanın önünde mutlak bir engel değildir. Doğru değerlendirme ve uyum sağlama yöntemleriyle birçok kişi güvenle trafiğe çıkabilir.
