Plasenta yaşlanması, gebelik sürecinde plasentanın normalden erken işlev kaybına uğramasıdır. Bu durum, bebeğin beslenmesini ve oksijen alışverişini olumsuz etkileyebilir. Peki plasenta yaşlanması önlenebilir mi? İşte bu sorunun cevabı ve alınabilecek önlemler:

Plasenta Yaşlanması Neden Olur?
Plasenta yaşlanmasının temel nedeni, plasenta dokusundaki damarlanmanın bozulmasıdır. Yüksek tansiyon, kontrolsüz diyabet, sigara kullanımı ve annede kronik inflamasyon bu süreci hızlandırabilir. Ayrıca ileri anne yaşı (35+), çoğul gebelikler ve beslenme yetersizliği de risk faktörleri arasındadır.

Erken Teşhisin Önemi
Düzenli prenatal kontrollerde yapılan ultrasonografik incelemeler, plasental kalınlık, kalsifikasyon (kireçlenme) derecesi ve Doppler akım ölçümleri ile plasenta sağlığı değerlendirilebilir. Anormal bulgular saptandığında, gebelik takibi daha sıklaştırılmalıdır.

Plasenta Yaşlanmasını Önleme Stratejileri

1. Dengeli Beslenme: Antioksidan bakımından zengin besinler (ceviz, ıspanak, yaban mersini) plasenta dokusunu serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur. Omega-3 yağ asitleri (somon, chia tohumu) ise damar sağlığını destekler.
2. Sigara ve Alkolden Uzak Durma: Sigara, plasental damarlarda daralmaya neden olarak yaşlanmayı hızlandırır. Pasif içicilikten de kaçınılmalıdır.
3. Düzenli Egzersiz: Haftada 150 dakika tempolu yürüyüş, plasental kan akımını iyileştirir. Ancak aşırı fiziksel aktiviteden kaçınılmalıdır.
4. Stres Yönetimi: Kronik stres, kortizol seviyelerini artırarak plasenta işlevini bozabilir. Meditasyon veya nefes egzersizleri önerilir.
5. Kronik Hastalıkların Kontrolü: Hipertansiyon veya diyabet varsa, gebelik öncesi ve sırasında sıkı takip şarttır.

Riskli Gruplarda Özel Önlemler

• İleri Anne Yaşı: Folik asit ve D vitamini takviyesi önerilir.
• Önceki Gebelikte Plasental Problem Öyküsü: Düşük molekül ağırlıklı heparin tedavisi gerekebilir.
• Çoğul Gebelikler: Protein alımı artırılmalı ve istirahat süreleri planlanmalıdır.

Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Plasenta yaşlanması tespit edildiğinde, gebelik haftasına göre hareket edilir. Erken doğum gerektiren durumlarda steroid enjeksiyonlarıyla fetal akciğer gelişimi hızlandırılır. Hafif vakalarda ise anne adayına yatak istirahati ve oksijen tedavisi önerilebilir.

Hangi Durumlarda Acil Müdahale Gerekir?
Bebek hareketlerinde azalma, annede şiddetli baş ağrısı veya görme bozuklukları gibi preeklampsi belirtileri varsa derhal hastaneye başvurulmalıdır.

Plasenta yaşlanması mutlak önlenemese de riskler minimize edilebilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve düzenli doktor kontrolleri, sorunsuz bir gebelik şansını artırır.