Kırmızı Ben

Benler genelde korkutucu sonuçlar doğurmazken dikkatli olunmasında yarar vardır. Çünkü bazı insanlarda kırmızı ben karaciğer gibi iç organlardaki hastalıkların dışa vurumu kaynaklı gözlenebilir

Kırmızı Ben Nedir?

Birçok yetişkin insanda birkaç adet ben bulunabilir. Koyu ten renkli insanlara kıyasla açık tenli insanlarda daha fazla ben görülmektedir. Benler genelde korkutucu sonuçlar doğurmazken dikkatli olunmasında yarar vardır. Çünkü bazı insanlarda kırmızı ben karaciğer gibi iç organlardaki hastalıkların dışa vurumu kaynaklı gözlenebilir.

Çoğu insanda görülebilen bir ben çeşidi olan anjiyom (kırmızı ben) genelde 30’ lu yaşlarda ya da daha sonrasında gözlenen bening (iyi huylu) deri içi oluşumlardır. Cilt üzerinde 1-8 milimetre arasında değişebilen boyutlarda olan ve kırmızı renginden dolayı çok dikkat çeker. Vücutta kırmızı benler genellikle kol, omuz ya da sırt gibi organlarda gözlenebilir. Ve hatta bazı olgularda memede kırmızı ben de gözlenmiştir. Kırmızı benler genelde yaşın ilerlemesi ya da deri deformasyonu (şekil bozukluğu) gerçekleşmesi gibi durumlar neticesinde ortaya çıkabilmekte. Kırmızı ben varlığı acil olarak bir uzman doktora gösterilmesi gereken durum değildir çünkü normal şartlarda hastaya estetiksel bozukluk dışında bir sorun çıkarmaz ancak şekil değişikliği, sayı ve boyutlarında artış olması ya da kanama yapması gibi durumlarda temkinli olunması da gereklidir.

Kırmızı Ben Tipleri Nelerdir?

  Kırmızı ben tipleri ; hastada benin büyüklüğüne ya da benin ortaya çıktığı bölgeye göre sınıflandırılabilir. Buna göre kırmızı ben tipleri ;

  • Chery :Kırmızı küçük noktalar şeklinde görülen damar benleridir. Estetik kusuru haricinde herhangi bir ağrı, sızı ve benzeri komplikasyonları (rahatsızlık) gözlenmeyen, ciltten hafifçe kabarıklaşmış gözlenen kırmızı ben tipidir. Yaşla görülebildiği bölge ya da sayıları artabilen bu benler herhangi bir sürtünme ya da yaralanma sonucu hasarlanırsa uzun süre hafif düzeyde kanama yapabilir.
  • Hemanjiyom : Bu kırmızı ben tipi daha büyük şekilde gözlenmektedir. En sık biçimde dudaklarda gözlenen bu ben genelde bebeklerde doğuştan gözlenir ve bebeğin yaşı ilerleyip büyüdükçe bu benler de büyüyebilir. Dudak dışında vücudun her yerinde ve hatta iç organlarda da gözlenmesi mümkündür. Yaş ilerlemesi ile benin boyutlarında artış olması sonucu tedavi zorlaşır.
  • Port VienStein (Şarap Lekesi) :En çok yüz çevresinde gözlenen kırmızı leke şeklindeki kırmızı ben tipidir. Dar bir alanda gözlenebileceği gibi geniş bir alanı da kaplayabilimektedir. Estetiksel açıdan hastayı zorda bırakan bu tip herhangi bir başka bulgu vermemektedir.

Kırmızı Ben Belirtileri Nelerdir? 

Kırmızı ben bir deri içi oluşumdur. Kırmızı ben çıkması sebebi deride gözlenen deformasyonlar ve ilerleyen yaş sebebi ile olduğu için aslında kırmızı benin kendisi bir belirtidir. Bununla birlikte kırmızı ben belirtisi ; benin geliştiği bölgeye, benin boyutuna ve miktarına göre farklılık gösterebilir. Ancak en sık görülen belirtiler ;

  • Bulunabileceği Yerler :Kırmızı ben çeşitleri tüm vücutta gözlenebilmektedir. Ancak gözlendiği bölgelere göre farklı tipleri mevcuttur. Bu tiplerden hemanjiyomlar en sık bebeklik döneminde ve dudakta belirti gösterirken port vienstein (şarap lekesi) en sık yüz çevresinde belirti verir.
  • Görülebileceği Şekiller ; Kırmızı benler farklı şekillerde ve büyüklükte olabilmektedir. Kırmızı küçük noktalar şeklinde görülebileceği gibi bazı hemanjiyom tipleri örümcek ağı şeklinde de belirtiler verebilir.
  • Görülebileceği Renkle: Bu ben türü adı vişne rengi, gül kurusu gibi kırmızı tonları ya da direk kırmızı renklerde belirti verir.
  • Kanama : Eğer kırmızı ben herhangi bir sürtünme ya da kaşıma gibi beni hasarlayabilecek dış etkenleremaruz kalırsa uzun süreli hafif kanamalar şeklinde belirti veren kırmızı ben kanaması da gözlenebilir.

Kırmızı Ben Niye Çıkar?

Kırmızı ben ile ilgili yapılan çalışmalar neticesinde hekimler henüz bu hastalığa sebep olan nedeni ve önlenmesinin mümkün olup olmadığını henüz tam bilmemektedirler. Bununla birlikte kırmızı benin bening olduğu da bilinen bir gerçektir. Kırmızı bende en önemli risk faktörü yaş olarak görünmektedir çünkü genellikle ileri yaşlarda ortaya çıktığı inkâr edilemez bir gerçektir. Bununla birlikte doğumsal görülen formlarının bulunması genetik sebeplerinde olabileceğini göstermektedir. Kırmızı benin çıkmasına neden olabilecek diğer sık nedenler ise şöyle sıralanır ;

  • Özellikle kılcal damarlarda gözlenen genişlemeler
  • Karaciğer ile ilgili problemlerin varlığı
  • Kilo artışı
  • Hamilelik süreci, doğum kontrol hapı gibi aile planlaması yöntemleri ( hormon kaynaklı )
  • Çok sıcak ve nemli bölgelerde yaşam
  • Güneşe korunmasız fazla maruz kalmak (güneş maruziyeti)

Kırmızı Benin Teşhisi 

Kırmızı benin teşhisi çoğunlukla hastanın muayene edilmesi sonrası konulur. Hasta yukarıda ifade edilen belirtilerle hekime başvuruda bulunduğunda hekim ilk olarak hastanınanamnezi ve fiziksel muayenesini yapmakla hastayı değerlendirmeye başlar. Ancak bazı durumlarda ayırıcı tanı açısından diğer tanı yöntemlerine de başvurulabilir. Bu yöntemler:

  • Anamnez : Anamnez hastanın şikayetlerini dile getirmesi durumudur. Hasta çoğunlukla cildindeki kırmızı benleri göstermek için hekime başvurur. Hekim hastanın şikayetlerini dinler, bu şikayetlerin ne zamandır var olduğuna dair hasta hikayesini alır. Hekim hastaya kırmızı benleri ilk ne zaman fark ettiğini sorar ve lezyonların yayılım hızını hesaplamaya çalışır. Hastanın yaşını, herhangi bir hastalığı olup olmadığını, son zamanlarda bu benlere neden olacak kimyasalla temas, güneşte yanma, kilo artışı, karaciğer hastalığı, hamilelik gibi hormonal bir sebep yaşayıp yaşamadığını, hastanı çalıştığı işleri, nerede yaşadığı gibi bilgileri ve ailesinde daha önce böyle şikayetler yaşayanların olup olmadığını sorarak detaylı bir şekilde not eder. Gerekli gördüğü ekstra durumları da anamneze ekler ve ardından hekim fizik muayeneye geçer.
  • Fizik Muayene : Normalde hekim inspeksiyonla kırmızı ben tanısını çok rahat bir şekilde koyabilir. Fakat yukarıda da ifade edildiği gibi herhangi bir karaciğer hastalığının dışa vurumu ya da başka bir durumla karşılama ihitmaline karşı detaylı bir fizik muayene yapar.Fizik muayenede hastanın ateşi, solunum sayısı, nabzı, tansiyonu, kanındaki oksijen saturasyonu  değerleri not edilir. Ve ayrıca hastanı boyu ve kilosu da ölçülerek not edilir. Bunun dışında hekim hastanın ;
  • Genel durumu
  • Herhangi bir başka cilt bulgusu olup olmadığını, ödemini
  • Detaylı baş – boyun muayenesini
  • Batın (karın) muayenesini 
  • Akciğer seslerini ve solunumu
  • Kalp seslerini  dinledikten sonra laboratuvar tetkiklerine geçer.
  • Laboratuvar Tetkikleri : Laboratuvar tetkiklerinde ise hastadan kan alınır. Laboratuvarda hastanın kan hücresi değerleri, protein ve kan şekeri seviyesinin yanı sıra, böbrek fonksiyon göstergeleri, mineral düzeyleri, enfeksiyon varlığı veya yokluğu değerlendirilir, özellikle karaciğer durumunu gösteren parametreleri dikkatle inceler ve son olarak kanın periferik yayması yapılır.
  • Biyopsi Biyopsi,hastalığı mikroskop altında incelenmek üzere hekimin hastadan belirli bir doku parçasını alması ve bu parçanın mikroskop altında incelenmesine dayanan bir tanı yöntemidir. Eğer hekim muayene ve benzeri yöntemleri kullanarak herhangi bir tanıya ulaşamazsa ve ya hekim koyduğu tanıyı kesinleştirmek isterse biyopsiye başvurabilir.Biyopsi ile melanom mu yoksa kırmızı ben mi tanısı rahatlıkla konabilmektedir.

Kırmızı Ben Tedavisi

Kırmızı benbening bir hastalıktır. Bununla birlikte hekim klinik olarak kırmızı benin maling (kötü huylu) olduğunu düşünüyorsa beni uygun bir şekilde tedavi etmelidir. Kırmızı ben ufak makyajlarla gizlenebilir ama hastayı kozmetik açıdan rahatsız ediyorsa ve tahriş etme ya da kanama bulguları varsa aşağıdaki tedavi yöntemleri uygulanabilir ;

  • Kriyoterapi :Kırmızı ben tedavisinde hekimlerin kullandığı önemli bir seçenektir.Sıvı azotu  kullanılarak yapılan bu tedavi yönteminde ben dondurulur. Daha sonra dondurulan ben siğil tedavisinde yapıldığı gibi deriden çıkartılır. Sıvı azotla yapılan bu tedavinin eksi yönü pahalı olmasıdır.
  • Cerrahi Eksizyon (Cerrahi Çıkarma):Cerrahi eksizyonkırmızı benin tedavi seçeneklerinden biridir. Genelde daha büyük ve deri içindeki derin benler için kullanılmaktadır. Benin cerrahi aletlerle kesilip çıkarılması temeline dayanan bu yöntemde ben çıkarıldıktan sonra cilde dikiş atılır. Cerrahi eksizyon ağrılı olabileceği gibi benin çıkarılmasından sonra çıkarılan bölgede iz de kalabilir.
  • Lazer Terapi : Kırmızı ben tedavisinde uygulanabilen bir diğer yöntem lazerle kırmızı ben lekelerini yok etme yöntemidir. Bu yöntemle 3 - 6 seansta hızlı, ağrısız ve açık yaraya yer vermeyecek şekilde kırmızı ben ortadan kaldırılır. 
  • Radyo frekans tekniği : Küçük kırmızı benlerin tedavisinde kullanılan etkili bir yöntemdir. Radyo frekans tekniğinde titreşimli radyo dalgaları cilde gönderilir ve hasarsız, iz bırakmadan kırmızı benler tedavi edilir.

Kırmızı Ben Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Kırmızı ben tanı konulduğunda eğer maling (kötü huylu) bir sebebe bağlı değilse mutlaka acil tedavi gerektiren hastalıklardan biri değildir

Kırmızı ben tedavi edilmediği durumlarda cilt yüzeyinde ben artışı olabilir ve bu durum hastada estetik açısından sıkıntı yaratabilir.

Ayrıca kırmızı benin kıyafetlere sürtünmesi durumunda ya da hastanın beni sürekli kaşıması durumunda tahriş olması ile uzun süreli ve hafif kanamalar gözlenebilir.

Kırmızı Bene Ne İyi Gelir?

Çoğu insanda görülebilen bir ben çeşidi olan anjiyom genelde bening deri içi oluşumlardır. Kırmızı benler kendi haline bırakıldığında gerilemezken aksine bu lezyonlar zamanla büyüyüp kalınlaşabilir.

Kırmızı Ben ;

  • ilerleyen yaşla ortaya çıkabildiğinden,
  • aile öyküsü sebebiyle oluşabildiğinden,
  • güneş maruziyeti sonucu gözlenebileceğinden,
  • hormonal kaynaklı olabileceğinden,
  • genetik mutasyonlar sebebiyle

ortaya çıkabildiğinden dolayı aslında çok yapabilecek şey yoktur.

Ancak kırmızı benin önüne geçebilmesini sağlayabilen bazı davranışlar şunlardır;

  • Kırmızı bene sebep olan nedenlerden biri güneş maruziyetidir. Hastalığın oluşmaması veya ilerlememesi adına güneş maruziyetini önlemek için kullanılabilecek güneş kremleri kırmızı bene iyi gelebilmektedir. Bunun aksine güneş kremsiz güneşin altında kalmak güneş yanığına sebep olacağından kırmızı bene iyi gelmez.
  • Bunun dışında bir diğer iyi gelecek yöntemin bitkisel olduğu ifade edilmiştir ama bu tıbbi bir yaklaşımdan uzak olduğunu belirtilmelidir. Hint yağına batırılıp ben üstüne yerleştirilen pamuk yedi gün boyunca aralıksız değiştirildiğinde kırmızı benlerin geçtiği bazı hastalarda gözlenmiştir.

Kırmızı Ben Geçer Mi?

Ciltte kırmızı benin görülmesi bening bir hastalık olduğunu ifade edilir ve bu sebeple kırmızı ben tehlikeli sonuçlar çoğunlukla doğurmaz. Ayrıca kırmızı benlerin kanser gibi korkulan olgulara yol açtığı gözlenmemiştir.

Kırmızı benler yaş ilerleyince kendiliğinden geçmeyeceği gibi sayı ya da benin görülebileceği bölgelerde artabilir yani estetik açısından kötüleşebilir. Üstelik ne kadar erken tedavi edilirse kırmızı benin o kadar erken geçmesi de mümkündür.

Hamilelikte Kırmızı Ben

Gebelik sırasında kırmızı ben oluşumu ya da var olan kırmızı benin çapında ve sayısında artış meydana gelmesi kuvvetle muhtemeldir. Bu ortaya çıkan kırmızı benler korkulacak bir durum değildir. Çünkü gebelik sırasında hormonal sebeplerden dolayı kırmızı benlerin oluştuğu gözlenmiştir.

Bebek ve Çocuklarda Kırmızı Ben

Bebek ve çocuklarda da kırmızı ben rastlanabilir. Bir kırmızı ben tipi olan hemanjiyonlar doğuştan bebeklerde gözlenmiştir. Bu kırmızı benler dudaklarda hatta iç organlarda dahi bulunabilir. Yaşın ilerlemesiyle tedavi edilmediği takdirde kırmızı ben sayısı ve boyutu git gide artabilmektedir. Bu durumda tedavide zorlaşmaktadır.

Kırmızı Bende Hangi Doktora Gidilmeli?

Kırmızı ben ile esas olarak ilgilenen, hastalığa tanı koyan ve tedavi eden esas bölüm Dermatoloji bölümüdür. Yukarıdaki belirtiler eğer mevcutsa hasta dermatoloji uzmanı hekime şikayetleri ile başvurur. Uzman hekim hastanın şikayetlerini dikkatlice dinler. Hekim şikayetler üzerine fizik muayeneyi yapar ve gerekli tetkikleri ister. Sonuç olarak da hastalığın tanısını koyar.

Bazı durumlarda kırmızı benli hasta birden hızla çoğalması ve geç farketmesi sebebiyle panikleyip acil servise başvurabilir.  Acil servis hekimi hastayı detaylıca muayene eder ve gerekli tetkikleri ister. Kırmızı benden şüphelenmesi durumunda hastayı dermatoloji bölümüne sevk eder.

Kırmızı ben tamamıyla zararsız bir durumdur ancak bazı durumlarda çok nadir de kırmızı benler iç organ hastalıklarının belirtisi olarak gözlenebilir. Bu durumlar ; 

  • Kırmızı benin şeklinin değişimi,
  • Kırmızı benin boyutunun artması,
  • Kırmızı benin çoğalması ve vücudun farklı bölgelerinde de gözlenmeye başlanması

gibi durumların varlığında hasta mutlaka dermatoloji uzmanı bir hekime görülmelidir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın